Những ngày tháng Bảy này, Thành phố Nam Định vẫn như một đại công trường. Ở đâu cũng nhộn nhịp những công trình lớn, nhỏ, san sát… đang gấp rút thi công. Và trong sự nhộn nhịp ấy, cả trong cuộc sống sôi động, đi lên của cư dân Thành Nam đã có thêm một tin vui lớn: Tiến độ nâng cấp đô thị lên loại I đã và đang về đích trước thời gian dự tính. Tất cả các chỉ số tiêu chuẩn đã cận kề, chắc chắn sẽ hoàn thành vào năm 2012!. Đây đồng thời cũng sẽ là hành trang quan trọng, là “cú hích” trong cuộc hành trình lớn hơn của Đảng bộ và nhân dân Thành phố trong đích đến là vị thế của Thành phố trung tâm vùng Nam đồng bằng sông Hồng và những bước phát triển tương lai của đô thị Nam Định…
 |
| Một góc Thành Nam. |
Nếu tính tuổi đô thị, Thành phố Nam Định đến nay đã có 749 tuổi từ thời điểm Vương triều nhà Trần lập phủ Thiên Trường với vai trò là kinh đô thứ hai của nước Đại Việt. Trong lịch sử của đô thị hiện đại, Nam Định là một trong những thành phố đầu tiên được thực dân Pháp thành lập khi đô hộ Việt Nam (tháng 10-1921). Cách mạng Tháng Tám thành công, Sắc lệnh 77 của Chủ tịch lâm thời nước Việt Nam dân chủ cộng hòa quyết định Nam Định là 1 trong 8 thành phố của toàn quốc… Bề dày như thế chính là cơ sở, là động lực thôi thúc Nam Định hôm nay phải vươn lên vị trí mới, tầm cao mới. Nghị quyết 54-NQ/TW ngày 14-9-2005 của Bộ Chính trị khóa IX về định hướng phát triển Thành phố và Quyết định số 109/QĐ-TTg ngày 19-6-2006 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án quy hoạch, xây dựng Thành phố Nam Định đến năm 2020 trở thành trung tâm của vùng Nam đồng bằng sông Hồng chính là động lực hiện thực mục tiêu vươn lên ấy. Vững vàng hướng tới vị thế mới, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thành phố Nam Định xây dựng mục tiêu phấn đấu nâng cấp thành phố trở thành đô thị loại I trực thuộc tỉnh vào trước năm 2015, nhằm tạo tiền đề, “cú hích” cho việc tiến đến vai trò trung tâm vùng Nam đồng bằng sông Hồng và những bước phát triển lâu dài tiếp theo, được thể hiện trong Báo cáo chính trị tại Đại hội Đảng bộ Thành phố từ nhiệm kỳ 2006-2010.
Tháng Bảy năm nay, nhớ về thời điểm lịch sử 1-7-1954 khi Nam Định là thành phố đầu tiên trong cả nước được hoàn toàn giải phóng khỏi sự chiếm đóng của thực dân Pháp, cũng là khi tiếp nhận tin vui về đích sớm của mốc phấn đấu đầu tiên. Tất cả các chỉ số tiêu chuẩn của đô thị loại I đều đã cận kề và sẽ hoàn thành vào năm 2012 - sớm hơn 3 năm so với lộ trình đặt ra. Báo cáo tổng kết thực hiện nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ XIV đánh dấu những bước tiến mới, toàn diện của thành phố. Hệ thống chính trị từ Thành phố tới cơ sở từng bước được kiện toàn, phát huy hiệu quả là hạt nhân lãnh đạo, quản lý trên mọi lĩnh vực, nỗ lực khắc phục khó khăn, hoàn thành thắng lợi các chỉ tiêu kinh tế, xã hội đã đề ra. Trên lĩnh vực kinh tế, đã đổi mới cách nghĩ, cách làm, tập trung các nguồn lực cho phát triển bền vững; cải cách các thủ tục hành chính, thực hiện hiệu quả mô hình “một cửa”, tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp vào đầu tư và sản xuất kinh doanh trên địa bàn, hướng dẫn, giúp đỡ các thành phần kinh tế trong định hướng đầu tư và hoạt động sản xuất. Chủ trương và định hướng phát triển trên đã hiện thực thành những con số phấn khởi. Tăng trưởng kinh tế bình quân đạt 13,11%/năm, giá trị thu nhập bình quân đầu người tăng từ 12,68 triệu đồng năm 2006 lên 25 triệu đồng năm 2010. Tỷ trọng công nghiệp - xây dựng đạt 56,47%, dịch vụ đạt 42,22%, nông nghiệp chỉ còn 1,31% trong nền kinh tế. Giá trị sản xuất công nghiệp chiếm 54,1% trong tổng giá trị sản xuất công nghiệp của toàn tỉnh và đạt mức tăng trưởng bình quân hàng năm là 18,7%. Sản xuất nông nghiệp thu hẹp diện tích phục vụ quá trình đô thị hóa nhưng vẫn tăng trưởng bình quân 3,55%/năm do giá trị canh tác trên một héc-ta tăng từ 37,15 triệu đồng năm 2006 lên 59,27 triệu đồng năm 2010. Thu nhập bình quân đầu người đến năm 2010 đạt 39,45 triệu đồng/người (tương đương hơn 1.900 USD/người). Trong phát triển văn hóa - xã hội, Thành phố tiếp tục giữ vững vị trí dẫn đầu toàn tỉnh về chất lượng giáo dục toàn diện. Bình quân tỷ lệ hoàn thành chương trình tiểu học hằng năm đạt từ 99,3% đến 100%, THCS đạt trên 99%, THPT đạt 99,17%. Số học sinh tốt nghiệp THCS được tuyển vào các trường THPT đạt 91%. Phong trào xây dựng nếp sống văn hóa trong gia đình, cơ quan, tổ dân phố, thôn xóm phát triển sâu rộng, với 51.000/85.070 hộ gia đình được công nhận Gia đình văn hóa cấp thành phố. Công tác y tế tiến tới đạt 80% số phường, xã đạt chuẩn quốc gia về y tế, tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng dưới 12%. Các vấn đề về việc làm, giảm nghèo được giải quyết hiệu quả với bình quân mỗi năm tạo việc làm cho trên 4.500 lao động, tỷ lệ hộ nghèo còn 4,22% (theo tiêu chí mới)…
Trong nhiệm kỳ 2006-2010 và 6 tháng đầu năm 2011, điểm nhấn lớn nhất trong bức tranh của Thành phố là sự phát triển của hệ thống cơ sở hạ tầng đô thị. Hướng tới mục tiêu nâng cấp đô thị và xây dựng Thành phố trung tâm vùng; tỉnh, thành phố đã tập trung nguồn lực cao nhất có thể, huy động tối đa các nguồn lực bên ngoài cho công tác xây dựng cơ sở hạ tầng. Trong đó, chỉ tính riêng nguồn vốn ODA do Ngân hàng Thế giới tài trợ đã lên tới 49,19 triệu USD. Có thể nhận ra không khí quyết tâm, dồn toàn lực cho xây dựng nâng cấp đô thị ở bất cứ nơi nào, lúc nào. Tại các cửa ngõ vào thành phố, hàng loạt tuyến đường lần lượt được nâng cấp, mở rộng như đường Nam Định - Phủ Lý, đường Phù Nghĩa, đường Giải Phóng, tỉnh lộ 490C, quốc lộ 21… Trong nội đô thực sự là một đại công trường với hàng trăm dự án lớn, nhỏ, nối tiếp nhau ra đời. Đó là đồng loạt triển khai, đẩy nhanh tiến độ 9 khu tái định cư và chuẩn bị triển khai Khu Đô thị mới Thành An; bệnh viện Đa khoa 700 giường; cải tạo, nâng cấp công viên Vỵ Xuyên; thi công trạm bơm Quán Chuột có công suất 57.000m3/h, 13 tổ máy; nạo vét, nâng cấp các hồ chứa… Báo cáo của UBND Thành phố cho biết nhằm hoàn thành sớm mục tiêu nâng cấp đô thị lên loại I vào năm 2012, trên địa bàn thành phố từ đầu năm 2011 đến năm 2012 đã và sẽ tập trung đầu tư, triển khai 20 công trình trọng điểm về hạ tầng và chỉnh trang đô thị. Bên cạnh sự đầu tư của Nhà nước, người dân Thành Nam trước vận hội mới cũng đã thể hiện thái độ đồng tâm, chung sức phát triển thành phố. Báo cáo tiến độ cho thấy thời gian giải phóng mặt bằng để triển khai thi công trong các năm gần đây được rút ngắn. Các phong trào từ xây dựng gia đình văn hóa, thực hiện nếp sống văn minh, bảo đảm an ninh trật tự đến xây dựng tuyến phố văn minh đô thị, giữ gìn vệ sinh công cộng đều được người dân nhiệt tình hưởng ứng… Theo thời gian, bộ mặt đô thị Nam Định đã từng bước đổi thay; diện mạo mới của thành phố đã cơ bản hiện hình. Mạng lưới điện cao thế, hạ thế được dự án ADB tập trung đầu tư cải tạo đảm bảo nhu cầu cấp điện phục vụ sinh hoạt, sản xuất trên địa bàn thành phố. Đến hết năm 2010 đã có 100% đường phố và 87,6% các ngõ, khu dân cư được chiếu sáng. Hệ thống cấp nước sạch có công suất 75.000m3/ngày đêm, hiện nay mới sử dụng hết 2/3 công suất, cung cấp đến 99,2% dân cư. Hệ thống thoát nước được đánh giá là hiệu quả nhất trong các đô thị toàn quốc với mật độ đường ống đạt 5,89 km/km2 và hai trạm bơm Quán Chuột, Kênh Gia có tổng công suất lên tới 100.000 m3/h có thể hạn chế tối đa ngập, úng trong điều kiện mưa với cường độ lớn. Vấn đề thu gom và xử lý rác thải, bảo đảm vệ sinh môi trường đã thực hiện khối lượng thu gom đạt 100%, có nhà máy xử lý rác thải công suất 250 tấn/ngày, lò đốt rác vô cơ 18 tấn/ngày và khu chôn lấp 23ha đủ tiêu chuẩn. Bốn tiêu chí về điện, cấp nước, thoát nước và vệ sinh môi trường của Thành phố Nam Định đã được Hiệp hội Đô thị Việt Nam đánh giá ở vị trí dẫn đầu các đô thị toàn quốc. Về cơ sở y tế trên địa bàn thành phố hiện có 10 bệnh viện đa khoa và trung tâm y tế chuyên ngành tuyến tỉnh. Về cơ sở giáo dục có 4 trường đại học, 5 trường cao đẳng, 9 trường trung cấp chuyên nghiệp và dạy nghề. Cùng với nhiều danh thắng, di tích nổi tiếng như đền Cố Trạch, đền Thiên Trường, chùa Tháp, Cột cờ Nam Định, di tích lịch sử số 7 Bến Ngự… Thành phố Nam Định đã có những công trình thể thao có quy mô lớn, đáp ứng được nhu cầu tổ chức các sự kiện thể thao của toàn vùng. Trong khu vực nội thị có 7 công trình thương mại có quy mô lớn với điểm nhấn là chợ Rồng, chợ Mỹ Tho đáp ứng đầy đủ nhu cầu giao thương. Công tác quản lý đô thị đã bắt đầu đi vào nề nếp; toàn thành phố đã có 100 tuyến phố được xây dựng là tuyến phố văn minh đô thị, trong đó có 32 tuyến đã đạt đủ điều kiện được công nhận…
Kỷ niệm 57 năm Ngày Giải phóng Thành phố, cũng là năm đầu tiên của nhiệm kỳ BCH Đảng bộ Thành phố khóa XV (2011-2015), có đủ cơ sở khẳng định Thành phố Nam Định sẽ chính thức trở thành đô thị loại I trực thuộc tỉnh vào năm 2012. Đồng chí Trần Văn Chung, Ủy viên Ban TVTU, Bí thư Thành ủy Nam Định cho biết: "Chỉ đến hết tháng 5-2011, Thành phố đã đạt số điểm 89,18/100 điểm tuyệt đối của thang điểm tiêu chuẩn đô thị loại I!". Cụ thể, trong 6 tiêu chuẩn về đô thị loại I, Thành phố đã đạt điểm tuyệt đối ở 2 tiêu chuẩn. Đối với tiêu chuẩn trọng tâm, có tính quyết định nâng cấp đô thị là hệ thống công trình hạ tầng đô thị cũng đã đạt 49,81/55 điểm tuyệt đối. 3 tiêu chuẩn còn lại đều đạt kết quả từ gần 80% đến 90% của thang điểm tuyệt đối. Lãnh đạo UBND Thành phố khẳng định với tiến độ như hiện nay và với sự thể hiện đồng lòng, chung sức của toàn thể cán bộ, nhân dân Thành phố, thời gian hoàn thành cả 6 tiêu chuẩn đô thị loại I muộn nhất là giữa năm 2012, có thể về đích sớm hơn là cuối năm 2011. Công tác lập, hoàn thiện hồ sơ đề nghị nâng cấp đô thị đã hoàn thành, sẽ trình HĐND Thành phố kỳ họp thứ 2 sắp tới phê duyệt để tiếp tục trình tỉnh và Chính phủ ngay trong cuối năm 2011. Đồng chí Trần Đăng Hùng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, Chủ tịch HĐND Thành phố cho biết: “Đồng hành với phấn đấu thực hiện các tiêu chuẩn về nâng cấp đô thị, công tác xây dựng Đảng, bộ máy chính quyền vững mạnh, đủ sức, sẵn sàng đảm đương nhiệm vụ mới của thành phố đô thị loại I và thành phố trung tâm vùng sau này đang được tập trung thực hiện, và được xác định là vấn đề quan trọng bậc nhất đối với tương lai phát triển của thành phố”. Kế thừa và phát huy những kết quả đạt được từ nhiệm kỳ XIV, ngay trong những tháng đầu của năm đầu tiên nhiệm kỳ XV, BCH Đảng bộ Thành phố đã xây dựng các chương trình hành động cụ thể để lãnh đạo, chỉ đạo thành công các nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội, bảo đảm an ninh - quốc phòng và xây dựng hệ thống chính trị, là tiền đề quan trọng để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ, xứng đáng vai trò, vị trí của đô thị loại I và trung tâm vùng Nam đồng bằng sông Hồng trong tương lai không xa./.
Hoàng Long
