Mặc dù nhiều trường hợp vi phạm hàng lang bảo vệ công trình thủy lợi kênh T3 đã được phát hiện nhưng đến nay vẫn chưa được xử lý dứt điểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc tiêu, thoát nước và phục vụ sản xuất nông nghiệp của các địa phương.
Công ty MaxPort Limited (thành phố Nam Định) xây dựng nhà bảo vệ, hệ thống tường bao, trồng cây xanh trên toàn bộ hành lang bảo vệ công trình thủy lợi T3. |
Công trình thủy lợi kênh T3 có tổng chiều dài 12km, bắt đầu từ cầu An Duyên, xã Đại An (Vụ Bản) đến xã Mỹ Tân (Mỹ Lộc). Tuyến kênh này có nhiệm vụ tiêu thoát nước và tạo nguồn nước tưới cho địa bàn các phường Mỹ Xá, Lộc Hòa, Lộc Vượng (thành phố Nam Định) và các xã Mỹ Tân, Mỹ Trung, Mỹ Phúc (Mỹ Lộc). Ông Nguyễn Văn Dương, Phó Giám đốc Công ty TNHH Mỹ Thành (Mỹ Lộc) cho biết: Theo Quyết định số 18/2019/QĐ-UBND ngày 13-6-2019 của UBND tỉnh quy định về phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh Nam Định thì “tuyến kênh T3 là công trình thủy lợi phải có đường phục vụ quản lý vận hành kênh, đáp ứng điều kiện thi công bằng cơ giới khi nạo vét, sửa chữa, nâng cấp kênh và tạo điều kiện để cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp. Theo đó vùng phụ cận được tính từ mép trong bờ kênh trở ra một khoảng bằng chiều rộng bờ kênh yêu cầu cộng thêm 3m…”. Thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao, hàng năm Công ty vẫn tổ chức lực lượng tiến hành kiểm tra bảo vệ hành lang an toàn công trình; kịp thời phát hiện và lập biên bản các trường hợp vi phạm mới để kiến nghị cấp ủy Đảng, chính quyền các địa phương xử lý theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, qua khảo sát thực tế trên tuyến kênh này, tình trạng vi phạm hành lang công trình đê điều, thủy lợi, xả thải nguồn nước trên tuyến kênh T3 vẫn khá phổ biến. Các hành vi vi phạm chủ yếu là người dân, doanh nghiệp và một số tổ chức, đơn vị tự ý cơi nới, san lấp lấn chiếm hành lang bảo vệ công trình thủy lợi, lấn dòng chảy tạo mặt bằng sản xuất, trồng cây lưu niên, rau màu, đổ phế liệu xây dựng, thậm chí xây dựng công trình phụ, tường bao loan, nhà tạm, nhà bảo vệ… trên hành lang bảo vệ công trình thủy lợi T3. Trong đó, trọng điểm của các trường hợp vi phạm trên tuyến kênh T3 tập trung ở phường Lộc Vượng, thành phố Nam Định. Cụ thể như: Công ty MaxPort Limited xây dựng nhà bảo vệ, hệ thống tường bao, trồng cây xanh trên toàn bộ hành lang bảo vệ công trình thủy lợi T3; Xưởng sửa chữa ô tô Vĩnh Thắng cơi nới tới gần 1/3 lòng kênh để tạo mặt bằng sửa chữa ô tô; Nhà máy sản xuất gạch của Công ty TNHH Hồng Hạnh; Xưởng sản xuất vật liệu xây dựng (Doanh nghiệp tư nhân Hưng Đạt) xây tường bao, đổ gạch, cát, đá phế thải… ảnh hưởng nghiêm trọng tới công tác tiêu thoát và cung cấp nhu cầu nước cho sản xuất nông nghiệp của các địa phương. Ngoài ra còn có đăng đó, vó bè chắn ngang kênh; tình trạng nước thải chưa qua xử lý ở các KCN Hòa Xá, cụm công nghiệp An Xá và một doanh nghiệp, cơ sở sản xuất xả thải trực tiếp ra kênh gây ô nhiễm nguồn nước, ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của người dân. Theo ông Nguyễn Văn Dương, nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là do đến thời điểm này vẫn chưa xác định và cắm được mốc giới hành lang bảo vệ công trình thủy lợi T3 theo Quyết định số 18/2019/QĐ-UBND ngày 13-6-2019 của UBND tỉnh. Điều này gây ra rất nhiều khó khăn cho công tác quản lý, vận hành hệ thống công trình T3 của đơn vị. Những trường hợp vi phạm mới phát sinh trong thời gian gần đây đều được Công ty phát hiện, phối hợp xử lý kiên quyết. Đáng chú ý là những vi phạm phát sinh từ lâu, thậm chí từ trước thời điểm Công ty nhận bàn giao quản lý công trình từ Công ty TNHH một thành viên KTCTTL Bắc Nam Hà (năm 1999). Đặc biệt, một số vị trí vi phạm nhưng lại được cấp sổ đỏ (?!) nên rất khó giải quyết, xử lý. Nhiều vụ vi phạm cũ đã bị lập biên bản, xử phạt hành chính, yêu cầu tháo dỡ hoặc đình chỉ hoạt động nhưng đến nay vẫn tồn tại, không hề khắc phục.
Trong các trường hợp vi phạm nêu trên có các nguyên nhân từ công tác quản lý đất đai ở các địa phương còn lỏng lẻo; Công ty TNHH một thành viên KTCTTL Mỹ Thành (Mỹ Lộc) và các lực lượng được giao nhiệm vụ quản lý công trình chưa thực hiện tốt nhiệm vụ được giao, chưa tập trung ngăn chặn, báo cáo tham mưu cấp có thẩm quyền xử lý, làm cho việc xử lý vi phạm thêm khó khăn, phức tạp. Các xã, phường có công trình đi qua thiếu trách nhiệm kiểm tra, phát hiện, xử lý vi phạm hành lang bảo vệ công trình thủy lợi T3. Đồng chí Phó Giám đốc Công ty TNHH một thành viên KTCTTL Mỹ Thành cho rằng: Việc xử lý các vi phạm do lịch sử để lại gặp rất nhiều khó khăn. Vị trí đất hành lang công trình T3 là những nơi thuận lợi cho khai thác phát triển kinh tế trong khi công tác quản lý quy hoạch, quản lý đất đai… chưa đồng bộ, tạo cơ hội cho vi phạm nảy sinh. Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, đồng chí Trần Đức Việt, Phó Giám đốc Sở NN và PTNT cho biết: Thời gian tới, Sở NN và PTNT sẽ thành lập đoàn kiểm tra phối hợp với UBND các huyện, thành phố đi kiểm tra, rà soát, đề nghị xử lý, giải tỏa các vi phạm; tham mưu cho UBND tỉnh chỉ đạo UBND các huyện, thành phố, các ngành chức năng tập trung xử lý các vi phạm còn tồn đọng trên tuyến kênh T3 và quản lý chặt chẽ không để tái vi phạm…
Xử lý dứt điểm vi phạm trên tuyến kênh T3 góp phần đảm bảo năng lực vận hành của tuyến kênh đáp ứng yêu cầu tưới, tiêu phục vụ đời sống dân sinh của nhiều địa phương trên tuyến. Vì vậy rất cần sự vào cuộc tích cực, quyết liệt của các cấp, ngành chức năng và các địa phương đánh giá cụ thể thực trạng vi phạm, phân tích những khó khăn, vướng mắc trong công tác quản lý công trình, đưa ra các giải pháp hiệu quả ngăn chặn và xử lý tình trạng vi phạm hành lang bảo vệ công trình này./.
Bài và ảnh: Khôi Nguyên