Cùng với sự phát triển nhanh chóng của các dịch vụ ngân hàng hiện đại, các hình thức lừa đảo, tội phạm công nghệ cao cũng có xu hướng ngày càng gia tăng cả về số lượng và hình thức. Các đối tượng sử dụng các thủ đoạn lừa đảo ngày càng tinh vi, táo tợn hơn, đặc biệt lợi dụng tâm lý cả tin của khách hàng để đánh cắp thông tin bảo mật sau đó chiếm đoạt tiền trong tài khoản của khách hàng cũng như gây tổn hại tới uy tín của ngân hàng. Mới đây, một loạt các ngân hàng lớn như Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank), Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (Vietinbank)… đã phải gửi các thông báo cảnh báo lừa đảo đến khách hàng nhằm hạn chế tối đa các rủi ro xảy ra.
Giao dịch tại trụ sở Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam chi nhánh huyện Mỹ Lộc. |
Theo giới chuyên môn, hiện tại xuất hiện thêm nhiều hình thức lừa đảo công nghệ mới đa dạng và tinh vi hơn. Kẻ lừa đảo lập trang mạng xã hội Facebook, Twitter, Zalo… mạo danh các thương hiệu ngân hàng để tiếp nhận và hỗ trợ giải đáp vướng mắc về sản phẩm dịch vụ của ngân hàng nhằm thu thập thông tin cá nhân, lịch sử giao dịch và tài khoản của khách hàng. Chúng sao chép một số bài viết có nội dung cảnh báo tội phạm lừa đảo y như ở trang chính thức của ngân hàng đặt vào trang mạo danh thương hiệu. Từ đó, người dùng dịch vụ ngân hàng tham gia và đăng tải vướng mắc sản phẩm dịch vụ trên trang mạng xã hội mạo danh thương hiệu. Đối tượng lừa đảo lợi dụng các thông tin do người dùng cung cấp để thực hiện hành vi lừa đảo và chiếm đoạt tiền trong tài khoản. Kẻ lừa đảo còn mạo danh ngân hàng và các tổ chức chuyển tiền quốc tế gửi tin nhắn kèm đường dẫn để lừa đảo nhằm lấy cắp thông tin dịch vụ ngân hàng. Chúng chuyển một khoản tiền nhỏ vào tài khoản khách hàng và mạo danh ngân hàng hoặc tổ chức chuyển tiền quốc tế gọi điện hoặc gửi tin nhắn hiển thị tên thương hiệu đến số điện thoại khách hàng, thông báo cho khách hàng biết có một giao dịch chuyển tiền đến bị treo và yêu cầu người dùng truy cập vào đường dẫn trong tin nhắn để tra soát giao dịch, xác thực thông tin, mở khóa lệnh chuyển tiền… Khi người dùng truy cập vào các trang thông tin mạo danh sẽ được yêu cầu cung cấp thông tin bảo mật dịch vụ ngân hàng như tên truy cập, mật khẩu, mã OTP hoặc dịch vụ thẻ như số thẻ, ngày hiệu lực, CVV/CVC-mã số bảo mật của thẻ, mã OTP. Kẻ lừa đảo còn mạo danh là nhân viên nhà mạng viễn thông để chiếm đoạt quyền sử dụng số điện thoại của người dùng, đề nghị hỗ trợ chuyển đổi SIM 3G thành SIM 4G qua điện thoại. Nếu đồng ý chuyển đổi, chúng sẽ gửi tin nhắn SMS, gọi điện cung cấp thông tin serial SIM 4G mới do tội phạm lừa đảo kiểm soát và hướng dẫn nhắn tin theo cú pháp của nhà mạng để chuyển đổi từ SIM 3G của người sử dụng lên SIM 4G của đối tượng lừa đảo. Trường hợp người dùng làm theo hướng dẫn sẽ bị lừa chiếm đoạt được quyền sử dụng số điện thoại của chủ thuê bao. Nếu số điện thoại được chủ thuê bao đăng ký sử dụng dịch vụ ngân hàng điện tử chúng sẽ sử dụng số điện thoại để nhận thông tin giao dịch, mã OTP kết hợp với thông tin định danh chứng minh nhân dân, thẻ căn cước ngày sinh… của các giấy tờ tùy thân thu thập qua mạng xã hội, tài khoản email… để kích hoạt lại dịch vụ ngân hàng điện tử của chủ thuê bao, giao dịch chuyển tiền, thanh toán giao dịch mua hàng trực tuyến chiếm đoạt tiền trong tài khoản.
Anh Trần Tiến Dũng, trú tại phường Phan Đình Phùng, thành phố Nam Định cho biết, vừa qua, tôi có nhận một tin nhắn SMS mạo danh Vietcombank với nội dung “Chúng tôi phát hiện tài khoản của bạn đang tiêu dùng ở nước ngoài. Nếu không phải bạn đang tiêu dùng vui lòng nhấp vào link để hủy thanh toán”. Bên cạnh đó, anh còn liên kết tài khoản này với một số ví điện tử và ứng dụng thanh toán online khác nên khá lo lắng khi nhận được tin nhắn như trên. May mắn là trước đó Vietcombank vừa thông báo biến động số dư trong tài khoản nên anh cảnh giác khi thấy có đến 2 đầu số dịch vụ khác nhau cùng một ngân hàng khiến anh cảnh giác không truy cập vào website đó và xóa ngay tin nhắn.
Để đảm bảo an toàn thông tin và tài khoản của khách hàng, theo chia sẻ của lãnh đạo Vietcombank Chi nhánh Nam Định, ông Nguyễn Thanh Bình, Phó Giám đốc cho biết ngân hàng đã gửi tin nhắn SMS cảnh báo về thủ đoạn này cho khách hàng.
Hiện tại, hầu hết các ngân hàng không yêu cầu khách hàng cung cấp thông tin cá nhân qua các kênh như tin nhắn SMS, email, phần mềm chat như Zalo, Viber, Facebook Messenger… Do đó, người dùng tuyệt đối không bấm vào các đường link giả mạo. Đồng thời, tuyệt đối không cung cấp thông tin bảo mật tài khoản, dịch vụ ngân hàng số như tên đăng nhập, mật khẩu, mã OTP; dịch vụ thẻ là: số thẻ, mã OTP, thông tin tài khoản hay bất cứ thông tin bảo mật dịch vụ ngân hàng, thông tin cá nhân nào khác. Ngoài ra, các ngân hàng cũng khuyến cáo người dùng dịch vụ ngân hàng nâng cao ý thức bảo mật, không chia sẻ các thông tin cá nhân, thông tin dịch vụ ngân hàng, thông tin giao dịch ngân hàng… lên mạng xã hội để tránh bị đối tượng lừa đảo lợi dụng mạo danh ngân hàng hoặc cán bộ ngân hàng liên hệ, yêu cầu được hỗ trợ hoặc yêu cầu cung cấp thông tin nhằm thực hiện các hành vi lừa đảo, gian lận và chiếm đoạt tiền trong tài khoản khách hàng. Ngoài ra, với xu hướng thanh toán không dùng tiền mặt trên các thiết bị di động thông minh ngày càng được người dân ưa chuộng, các ngân hàng cũng cảnh báo các khách hàng nâng cao bảo mật thiết bị bằng các phần mềm diệt vi-rút có thể tự động cập nhật trước các phần mềm độc hại, cài đặt thêm các tiện ích bổ sung cho trình duyệt web để nhận được các cảnh báo sớm nếu vô tình truy cập vào trang web không an toàn đe dọa đến bảo mật như các loại vi-rút độc hại./.
Bài và ảnh: Đức Toàn