Bằng nghị lực phi thường, cô gái trẻ Nguyễn Thị Ngọc Tâm, xã Yên Quang (Ý Yên) bị mắc bệnh xương thủy tinh bẩm sinh đã vượt lên số phận, trở thành tấm gương cho những người khuyết tật “tàn nhưng không phế”. Với mong muốn giúp đỡ phần nào cho các em nhỏ khuyết tật, học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, Ngọc Tâm đã tổ chức các lớp học, sáng lập quỹ khuyến học, không gian đọc miễn phí mang tên “Ngọc Tâm thủy tinh”.
 |
| Các nhà hảo tâm phối hợp với Hội Phụ nữ tỉnh, Thư viện tỉnh trao tặng sách bổ sung không gian đọc “Ngọc Tâm thủy tinh”. |
Bị mắc bệnh xương thủy tinh từ thuở lọt lòng, năm 2 tuổi, Tâm đã trải qua đau đớn khi lần đầu bị gãy xương. Sau đó, nhiều khi chỉ ngồi sai tư thế hoặc va đập nhẹ cũng làm xương của em bị tổn thương. Có lần đi bệnh viện, vừa tháo bột, chân của em lại tiếp tục bị gãy. Không thể đi học lớp mầm non, năm 8 tuổi Tâm mới nhập trường học lớp 1 mà chưa biết một chữ cái. Những ngày đầu đến lớp, Tâm chỉ ngồi nghe cô giáo giảng bài vì không biết đọc, biết viết. Thời điểm đó, bố Tâm thấy con gái hàng ngày khó nhọc luyện từng con chữ đã xin nghỉ việc tạm thời ở nhà dạy con đọc và viết. Chỉ sau 2 ngày, Tâm đã thuộc lòng bảng chữ cái. Từ đó, bằng ý chí phi thường, Tâm nhiều năm liền đạt danh hiệu học sinh giỏi. Càng trưởng thành, Tâm lại bị thêm nhiều bệnh khác như tim, phổi, phế quản, dạ dày hành hạ khiến sức khỏe ngày càng yếu, mọi sinh hoạt thường nhật phải nhờ sự trợ giúp của bố, mẹ. Tốt nghiệp THCS, do điều kiện trường THPT xa nhà, việc đi lại hàng ngày khó khăn nên Tâm phải nghỉ học. Ngỡ tưởng giấc mơ trở thành cô giáo kể từ đây khép lại nhưng Tâm vẫn có cách để thực hiện. Từ năm 2004, khi đang học lớp 6, Tâm đã dạy kèm các em nhỏ ở quanh xóm. Không có điều kiện học tiếp THPT, Tâm có nhiều thời gian hơn để tiếp tục phát triển lớp học mang tên “Ngọc Tâm thủy tinh” với tiêu chí “5 không”: Không giáo án, không phấn, không bảng, không bục giảng, không thu phí. Trong lớp học ban đầu, bàn ghế cái thấp, cái cao do gia đình Tâm tự đóng để cho các em ngồi học. Trong năm học, Tâm dạy học sinh vào các ngày thứ 7, Chủ nhật. Vào dịp nghỉ hè, Tâm dạy ngày 2 buổi, tổng số học sinh trong lớp có thời điểm hơn 30 em. Để có đủ kiến thức dạy, ngoài những “vốn liếng” đã học khi ngồi trên ghế nhà trường, Tâm còn tự học và đọc thêm nhiều sách, sau đó xây dựng đề cương để giảng cho các em dễ hiểu. Với các em ở xa, gia đình Tâm còn nấu bữa trưa tùy tâm phụ huynh đóng góp để các em thuận tiện việc học. Trải qua 16 năm nhận kèm học sinh, rất nhiều kỷ niệm đọng lại trong trái tim Tâm. Đầu năm 2018, lớp học của Tâm nhận một em mắc bệnh chậm phát triển trí tuệ. Ban đầu đến với lớp học “Ngọc Tâm thủy tinh”, học sinh này không nhận diện và ghi nhớ được mặt chữ cái. Tâm đã kiên nhẫn tìm hiểu sở thích của học sinh là thích vẽ tranh và nghĩ ra cách gắn các chữ cái với hình ảnh các con vật. Sau một thời gian được cô giáo Tâm dạy kèm, em chậm phát triển trí tuệ ngày nào đã biết đọc, viết và đi học lớp 1 bình thường như bao bạn khác. Để khích lệ các em học tập tốt, năm 2017, quỹ khuyến học “Ngọc Tâm thủy tinh” chính thức được thành lập. Từ quỹ khuyến học “Ngọc Tâm thủy tinh”, hàng trăm suất quà đã được trao tặng học sinh nghèo hiếu học. Giá trị mỗi phần quà của cô giáo Tâm tuy chỉ là những quyển sách, những cây bút nhưng lại chất chứa tình cảm chân thành, động viên các em phấn đấu đạt thành tích cao trong học tập. Quỹ khuyến học chủ yếu do Tâm tự trang trải để hoạt động. Bởi vậy, Tâm dành thời gian làm việc online, sáng tác thơ, truyện ngắn đăng báo để có thêm nguồn thu duy trì quỹ hoạt động.
Cũng trong năm 2017, không gian đọc “Ngọc Tâm thủy tinh” được ra đời với mong muốn cung cấp thêm kiến thức cho các em học sinh và những người yêu mến sách. Vốn là người yêu sách, ham đọc nên vốn sách của Tâm lên tới hàng trăm cuốn các loại. Vừa qua, các nhà hảo tâm đã phối hợp với Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh, Thư viện tỉnh trao tặng hàng trăm cuốn sách bổ sung không gian đọc “Ngọc Tâm thủy tinh”. Hiện nay, “kho” sách của Tâm có trên 1.500 cuốn. Để phân loại sách một cách hệ thống khoa học, Tâm đã học tập kinh nghiệm của nhiều phòng đọc, thư viện rồi nhờ mẹ sắp xếp lên từng giá sách. Sách ở không gian đọc “Ngọc Tâm thủy tinh” thuộc nhiều lĩnh vực từ sách giáo khoa, sách tham khảo đến truyện tranh, tủ sách “hạt giống tâm hồn”, sách Phật giáo… Nhằm kích thích tạo thói quen đọc sách cho các em nhỏ, Tâm đều dành thời gian nghỉ giữa giờ học để các em nhỏ có thời gian đọc sách. Bên cạnh đó, mỗi buổi dạy học, Tâm còn lồng ghép nội dung giới thiệu những cuốn sách hay. Với tiêu chí không gian mở, các em học sinh ở lớp học “Ngọc Tâm thủy tinh” đều được mượn sách phù hợp với lứa tuổi để về nhà đọc. Dù vậy, suốt 3 năm qua, những giá sách của Tâm chưa mất đi quyển nào bởi các em học sinh đều có ý thức tự giác đọc xong để vào vị trí cũ. Không chỉ phục vụ các em nhỏ, không gian đọc của Tâm còn thu hút nhiều bạn đọc đủ mọi lứa tuổi ở địa phương đến đọc sách, đó là những người cao tuổi tìm sách sức khỏe, Phật học, những thanh niên tìm đọc truyện ngắn, tiểu thuyết… Để sách trong “Không gian đọc Ngọc Tâm thủy tinh” luôn đổi mới, Tâm phối hợp với nhiều phòng đọc tư nhân để tiến hành luân chuyển, trao đổi sách.
Bên cạnh việc tổ chức lớp học, sáng lập quỹ khuyến học, không gian đọc miễn phí mang tên “Ngọc Tâm thủy tinh”, Tâm còn tham gia vào các dự án hoạt động xã hội, các dự án truyền cảm hứng tới cộng đồng. Năm 2018, chương trình “Ngọc Tâm thủy tinh - hành trình truyền cảm hứng” do Viện tài chính vi mô và Phát triển cộng đồng thực hiện ở tỉnh Hòa Bình đã lan tỏa mạnh mẽ và truyền năng lượng sống tích cực cho những người khuyết tật và các em học sinh. Tâm cũng được các địa phương, đơn vị mời giao lưu tọa đàm chia sẻ cách vượt lên số phận, góp ích cho đời. Với những cống hiến cho hoạt động xã hội, từ thiện, từ năm 2015 đến nay Tâm đã nhận được nhiều giấy khen của Hội Khuyến học huyện Ý Yên; Đạt giải thưởng Tuổi trẻ cống hiến vì cộng đồng năm 2018, 2019 của Tổ chức Tình nguyện Quốc tế SJ Việt Nam và Cộng đồng Tình nguyện Việt Nam; Giải thưởng Thanh niên kiến tạo toàn quốc do Trung tâm Nghiên cứu phát triển bền vững CSDS, với sự hỗ trợ của Cơ quan viện trợ Ireland (Irish Aid) thực hiện.
Để có được thành công như ngày hôm nay, đồng hành cùng chặng đường của Ngọc Tâm, là dấu chân lặng lẽ và trái tim ấm áp của cha và mẹ. Ngay từ khi Tâm lọt lòng phát hiện ra bệnh của Tâm, mẹ đã phải xin nghỉ công việc tại Trường Cao đẳng Xây dựng Nam Định để tiện chăm sóc con. Đến nay, khi con đã 30 tuổi, mẹ vẫn luôn song hành giúp em thực hiện những lý tưởng cao đẹp trong cuộc đời. Có lẽ chính vì điều đó mà Tâm viết nhiều bài thơ, câu thơ ca ngợi về mẹ bằng cả tấm lòng: “Chuyến hành trình con đi/Mang dấu chân của mẹ/Âm thầm và lặng lẽ/Mẹ cho con cuộc đời…”. “Không quan trọng mình sống bao lâu, quan trọng là mình sống sâu và ý nghĩa như thế nào”, đó chính là châm ngôn sống của Ngọc Tâm suốt bao năm tháng qua. Sức khỏe thể chất không tốt, nhưng bù lại Tâm luôn tràn đầy năng lượng sống tích cực, tinh thần bền bỉ dẻo dai vượt qua bệnh tật. Kinh nghiệm để có tinh thần lạc quan của Tâm được đúc kết vỏn vẹn trong những câu thơ dễ nhớ: “Mỗi sớm mai thức dậy/ Nở nụ cười thật xinh/ Đời buồn đau, sướng khổ/ Do suy nghĩ của mình”. Và trên tất cả, hành trình truyền cảm hứng của “Ngọc Tâm thủy tinh” là minh chứng rằng dù bất cứ ai, người lành lặn hay khuyết tật, đều có thể làm cho cuộc sống thêm ý nghĩa, nếu chúng ta có đủ niềm tin vào cuộc sống./.
Bài và ảnh: Viết Dư
