Gần đây, bóng bay phát sáng “Galaxy” (hay còn gọi là bóng bay đèn led) đang trở thành món đồ chơi được nhiều người ưa thích bởi màu sắc sặc sỡ, lung linh. Tuy nhiên ít ai biết mỗi quả bóng bay “Galaxy” đều tiềm ẩn mối nguy hiểm khó lường.
 |
| Bóng bay Galaxy có tay cầm trong suốt bằng nhựa được bơm bằng khí CO2 hoặc Oxy an toàn cho người chơi. |
Dạo quanh các điểm vui chơi công cộng hay tại các ngã tư đông người trên địa bàn Thành phố Nam Định thường bắt gặp những người bán bóng bay “Galaxy”. Tại một ngã tư đường phố, chúng tôi chứng kiến cảnh đôi vợ chồng trẻ đang tranh luận về việc mua bóng cho con. Người mẹ mới đầu ngăn chồng không mua vì nghe nói bóng bay dễ phát nổ. Còn người chồng thì một mực theo ý con: “Làm sao nổ được, người ta vẫn chơi đầy có bị sao đâu”(?). Cuối cùng người mẹ đành bỏ ra 70 nghìn đồng mua cho con gái quả bóng bay phát sáng. Theo tìm hiểu của chúng tôi, bóng “Galaxy” được làm bằng chất liệu silicon trong suốt. Có 2 loại bóng “Galaxy”, một loại được thổi bằng khí CO2, Oxy không bay được và một loại được bơm khí Heli hoặc Hydro để bóng bay. Với loại được thổi bằng khí CO2, Oxy sẽ an toàn với người sử dụng, kể cả khi bóng có va chạm sẽ hết hơi từ từ, không gây cháy nổ. Còn với loại được bơm khí Hydro thì nguy cơ cháy, nổ, gây bỏng cho người chơi rất lớn. Trên thực tế, để đảm bảo an toàn, người bán bóng cần bơm khí Heli bởi khí này có tính trơ tương đối an toàn khi tiếp xúc với lửa hay nhiệt độ cao. Tuy nhiên, giá thành khí Heli đắt hơn so với khí Hydro nên nhiều người bán muốn thu lợi nhuận đã sử dụng khí Hydro thay thế. Trong vai một người mua bóng bay để bán buôn, chúng tôi tiếp xúc với chị N.T.T - một đầu mối cung cấp bóng “Galaxy” lớn và được biết các loại bóng bay này đều có nguồn gốc từ Trung Quốc. Bóng được bán ra thị trường với giá dao động từ 30-120 nghìn đồng/quả tùy loại; bóng bay có giá đắt hơn bóng thường. Kích cỡ của bóng cũng đa dạng, từ đường kính 46 đến 90cm, là dạng silicon trong suốt, phụ kiện đi kèm gồm đèn led, hộp pin tiểu. Với bóng được bơm khí CO2, Oxy thông thường, phụ kiện còn thêm thanh cầm bằng nhựa trắng cố định bóng. Để chúng tôi dễ hình dung, chị N.T.T hướng dẫn bằng cách thực hành bơm bóng. Trước khi bơm khí, bóng được kéo giãn rồi sử dụng bơm xe đạp thông thường, vừa bơm vừa nắn để bóng tròn. Bóng được buộc miệng sau đó móc vào thanh cầm. Bên trong thanh cầm đã được lồng sợi đèn led nhấp nháy, sau đó chỉ việc quấn 2 vòng đèn led qua trái bóng và cố định cuống đèn bằng băng keo. Phía dưới thanh cầm có hộp pin và công tắc để người chơi tắt mở đèn tùy ý. Còn chị H, một người bán bóng bay “Galaxy” trên địa bàn Thành phố Nam Định lại bật mí với chúng tôi, loại bóng bơm khí CO2, Oxy bán chậm hơn; muốn hút khách phải bơm khí Hydro cho bóng bay được. Khi chúng tôi hỏi nơi bán khí Hydro, chị H nói là mua qua mạng và được vận chuyển về tận nhà. Qua một trang mạng, chúng tôi được tư vấn đủ các loại khí bơm bóng từ không khí thông thường, khí Heli, khí Hydro đến dịch vụ bơm khí nếu có nhu cầu với mức giá ưu đãi. Đa số khách đặt bơm khí Hydro vì rẻ, còn khí Heli đắt hơn 1/3 giá khí Hydro. Việc mua bán bóng bay “Galaxy” hiện nay dễ dàng bởi người có nhu cầu chỉ cần lên mạng tìm kiếm “Bóng bay phát sáng Galaxy” hay “Bóng bay đèn led” là có hàng chục gian hàng online để khách hàng lựa chọn, đặt hàng, địa chỉ nhận là hàng được vận chuyển tận nơi. Chính vì sự tiện lợi khi mua nên bóng bay “Galaxy” trở thành đồ chơi phổ biến với giới trẻ. Khi được hỏi việc chơi bóng bay “Galaxy” có an toàn, một số bạn trẻ đang cầm những chùm bóng bay tung tăng chụp ảnh tại Hồ Vị Xuyên (TP Nam Định) hồn nhiên trả lời: “Bóng bay thì có gì nguy hiểm!(?)”. Một số gia đình, sau khi mua bóng bay “Galaxy” cho trẻ nhỏ “còn” để luôn ở ôtô. Điều này tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ cao bởi không gian kín, khi di chuyển trên đường tạo ma sát, va đập có thể làm bóng bay phát nổ. Đáng lo hơn, hiện nay bóng bay “Galaxy” không chỉ là trào lưu đơn lẻ của giới trẻ mà còn được sử dụng để trang trí trong các sự kiện của các nhà hàng, quán karaoke, nơi tập trung đông người. Nếu bóng bay “Galaxy” được thắp sáng liên tục hoặc đặt bên cạnh người hút thuốc, trong các quán ăn gần bếp nướng, lẩu... dễ gây cháy nổ. Cô Hằng, giáo viên dạy môn Hóa học tại một trường THPT trên địa bàn Thành phố Nam Định cho biết: Hydro là nguyên tố nhẹ nhất và tồn tại nhiều nhất trong vũ trụ, dễ tách chiết. Ở điều kiện tiêu chuẩn, Hydro là một chất khí không màu, không mùi, không vị và là một phi kim. Một đặc điểm khác của chất khí này là rất dễ gây cháy. Nếu không khí bị lẫn Hydro chỉ từ 4% trong điều kiện có lửa sẽ dẫn đến phát nổ. Ngoài ra, nếu không khí và Hydro hòa lẫn với nhau ở tỉ lệ 1:1 thì chỉ trong điều kiện ánh sáng bình thường cũng sẽ gây nổ. Do đó, bóng bay được bơm căng khí Hydro khi gặp nguồn nhiệt như bật lửa, tàn thuốc, ánh sáng mặt trời, bóng đèn đang phát sáng… có thể phát nổ. Một chùm bóng chứa một lượng khí Hydro lớn có thể gây cháy, nổ đe dọa đến sự an toàn của người kinh doanh bóng bay và người sử dụng.
Được biết, ở Trung Quốc, nơi khởi phát trào lưu chơi bóng “Galaxy” đã xảy ra 5 vụ nổ bóng làm 9 người bị bỏng nặng. Để đảm bảo an toàn cho bản thân và những người xung quanh, người có nhu cầu chơi bóng bay cần cẩn trọng khi sử dụng; không nên giữ bóng bay trong phòng kín hay xe ô tô bởi nếu không may chạm vào nguồn nhiệt có thể phát nổ. Các bậc phụ huynh cần thận trọng khi cho con trẻ tiếp xúc với bóng bay, tránh cầm một lúc nhiều chùm bóng bay trên tay vì có thể tạo ra ma sát khiến bóng nổ… Trước sự tiềm ẩn nguy cơ gây cháy nổ của bóng bay “Galaxy”, các cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm tra xử lý kịp thời các trường hợp bán bóng bay không rõ nguồn gốc, kém chất lượng, gây nguy hiểm cho cộng đồng./.
Bài và ảnh: Viết Dư
