Trong quá trình lao động sản xuất, người lao động (NLĐ) có thể mắc các bệnh nghề nghiệp do làm việc trong môi trường lao động có các yếu tố độc hại, tác động không tốt tới sức khỏe, tinh thần, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên, hiện nay việc phòng, tránh bệnh nghề nghiệp cho NLĐ vẫn chưa được các doanh nghiệp và chính NLĐ quan tâm đúng mức.
 |
| Cty TNHH Dệt may DHTEX (KCN Hòa Xá, TP Nam Định) đầu tư dây chuyền sản xuất công nghệ hiện đại, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, đảm bảo an toàn vệ sinh môi trường lao động. |
Hiện toàn tỉnh có trên 3.000 cơ sở sản xuất, trong đó có 2.600 doanh nghiệp với trên 160 nghìn lao động. Theo quy định của Nhà nước, NLĐ được khám sức khỏe định kỳ mỗi năm một lần, riêng NLĐ nặng nhọc, môi trường làm việc có nhiều yếu tố độc hại được khám sức khỏe định kỳ 6 tháng một lần. Theo số liệu của Sở LĐ-TB và XH, năm 2016, có 96 doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh tổ chức khám sức khỏe định kỳ cho NLĐ, với tổng số 58.530 lao động, chiếm 36,5% tổng số lao động. Trong đó 25.291 lao động có sức khỏe loại 1, chiếm 43% tổng số người khám sức khỏe; 22.165 lao động có sức khỏe loại 2, chiếm 37,9%; 546 lao động sức khỏe loại 4 và 5, chỉ chiếm gần 0,01%. Các bệnh nghề nghiệp NLĐ mắc tập trung chủ yếu là các bệnh về mắt, đường hô hấp, đau nhức các khớp, cảm cúm, đau đầu… Tỷ lệ NLĐ mắc bệnh nghề nghiệp gia tăng theo từng năm. Lũy tích đến nay, toàn tỉnh có trên 200 người mắc bệnh nghề nghiệp, chủ yếu là các bệnh: viêm gan B, điếc, bụi phổi, bị nhiễm xạ… Số NLĐ mắc bệnh nghề nghiệp ở tỉnh ta không nhiều, song vấn đề phòng, chống bệnh nghề nghiệp cho NLĐ vẫn cần được quan tâm, bởi hiện nay người sử dụng lao động và cả NLĐ chưa nhận thức đầy đủ, đúng đắn về bệnh nghề nghiệp. Những năm qua, các cấp và các ngành chức năng trong tỉnh thường xuyên tuyên truyền về công tác ATVSLĐ-PCCN, đặc biệt là trong Tuần lễ quốc gia ATVSLĐ-PCCN. Nhiều đơn vị, trong đó hầu hết các doanh nghiệp lớn và vừa đều thực hiện tốt các quy định của pháp luật về ATVSLĐ-PCCN; quan tâm cải thiện điều kiện làm việc, chăm sóc, bảo vệ sức khỏe NLĐ. Tuy nhiên một số đơn vị sử dụng lao động ở các ngành, nghề như: công nghiệp dệt may, cơ khí; doanh nghiệp nhỏ và làng nghề chưa chú trọng đến công tác ATVSLĐ-PCCN. Theo số liệu của Sở LĐ-TB và XH, năm 2016, toàn tỉnh có 80 đơn vị tiến hành đo kiểm môi trường lao động. Kết quả, các doanh nghiệp đều có yếu tố không đạt tiêu chuẩn vệ sinh cho phép. Trong đó, số doanh nghiệp không đạt tiêu chuẩn về ánh sáng chiếm 66%, không đạt tiêu chuẩn về tiếng ồn chiếm 57%, không đạt tiêu chuẩn về bụi 37%, vi khí hậu 20%, vi khuẩn vi sinh vật 15%... NLĐ hằng ngày tiếp xúc với môi trường lao động độc hại tất yếu sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe song hầu hết các doanh nghiệp nhỏ và làng nghề không thực hiện đo kiểm môi trường lao động cũng như kiểm soát các yếu tố độc hại, bảo vệ sức khỏe NLĐ. Bên cạnh đó, bản thân NLĐ trong quá trình sản xuất còn chủ quan, chưa có ý thức giữ gìn vệ sinh lao động, bảo vệ sức khỏe. Nhiều lao động làm việc trong môi trường có nhiều bụi như ở các cơ sở may, xưởng sản xuất đồ mộc nhưng không sử dụng đầy đủ phương tiện bảo hộ lao động… Những năm gần đây, công tác quản lý và chăm sóc sức khỏe NLĐ đã có nhiều chuyển biến, tuy nhiên việc quản lý và giám sát bệnh nghề nghiệp vẫn chưa được quan tâm đúng mức do cán bộ chức năng thực hiện công tác này còn “quá mỏng”. Do vậy, NLĐ mắc bệnh nghề nghiệp chưa được phát hiện sớm, không được điều trị kịp thời.
Để công tác chăm sóc sức khoẻ, phòng chống bệnh nghề nghiệp cho NLĐ tại các doanh nghiệp thực sự hiệu quả, trước hết cần có sự phối hợp đồng bộ giữa các ban, ngành, đoàn thể chuyên môn. Bên cạnh đó, cần tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến về Bộ luật Lao động, hướng dẫn người sử dụng lao động và NLĐ nâng cao nhận thức, tự giác thực hiện các quy định về ATVSLĐ-PCCN. Vì lợi ích của NLĐ và của chính doanh nghiệp, các cơ sở lao động, nhất là các đơn vị có nhiều NLĐ có nguy cơ cao mắc bệnh nghề nghiệp hằng năm cần tổ chức tập huấn về ATVSLĐ; cách chăm sóc sức khỏe, sử dụng bảo hộ lao động phòng bệnh nghề nghiệp cho NLĐ, đồng thời thực hiện các biện pháp xử lý ô nhiễm môi trường lao động, ứng dụng các giải pháp an toàn nhằm cải thiện điều kiện làm việc, hạn chế tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp. Chủ động phối hợp với cơ sở y tế để thực hiện công tác chăm sóc sức khoẻ, khám sức khỏe định kỳ và khám phát hiện bệnh nghề nghiệp để có chế độ điều trị kịp thời cho NLĐ. Đây không chỉ là trách nhiệm mà còn là lương tâm của mỗi chủ doanh nghiệp đối với NLĐ. Đồng thời, bản thân NLĐ cần có kiến thức, biết tự bảo vệ sức khỏe của mình và có yêu cầu chính đáng về các chế độ, bảo hộ lao động khi làm việc trong môi trường có nguy cơ mắc bệnh nghề nghiệp. Các cơ quan chức năng cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện pháp luật lao động đối với các doanh nghiệp sản xuất trên địa bàn, có hình thức xử phạt nghiêm minh đối với những đơn vị vi phạm./.
Bài và ảnh: Minh Tân
