Tác nghiệp ở tuyến đảo Đông Bắc

Chuẩn bị đón Tết Bính Thân, tôi được cùng đoàn công tác Bộ Tư lệnh Vùng 1 Hải quân do Đại tá Phạm Văn Quang, Bí thư Đảng uỷ, Chính uỷ làm trưởng đoàn đi thăm, tặng quà Tết cho các bộ, chiến sĩ đang làm nhiệm vụ tại đảo Trần, huyện Cô Tô và đảo Trà Bản, xã Bản Sen, huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh. Là nhà báo nữ, có con nhỏ, tôi tự hào bởi đã dũng cảm vượt qua chính mình với bao băn khoăn về sức khoẻ không biết có làm ảnh hưởng đến cả đoàn... Vậy là trong hành trang nghề báo, tôi đã có thêm những kỷ niệm, cũng là kinh nghiệm quý những ngày tác nghiệp nơi đảo xa, xúc cảm thiêng liêng được "ba cùng" với người lính hải quân dũng cảm kiên cường trên vùng biển, đảo tiền tiêu.
 

Tác nghiệp trong điều kiện đặc biệt, ở những nơi thiêng liêng của Tổ quốc, hành trang tôi mang ra đảo ngoài tư trang, phương tiện tác nghiệp còn đầy ắp tình cảm, sự chăm lo của người thân, đồng nghiệp. Ngay khi được Ban biên tập giao nhiệm vụ đi công tác đảo xa, anh bạn đồng nghiệp trước đó từng đi Trường Sa đã tranh thủ “tập huấn” cho tôi những kỹ năng chống say sóng, cách bảo quản máy móc, thiết bị khi tác nghiệp trên tàu trong điều kiện tròng trành sóng gió, rồi cả cách nhận biết quân hàm, quân hiệu để tránh nhầm lẫn khi tác nghiệp. Các nữ đồng nghiệp thì chuẩn bị giúp lựa chọn trang phục sao cho thuận tiện nhưng vẫn đảm bảo ấm và đẹp; rồi các loại thuốc cơ bản, “lương khô” phòng khi say sóng không ăn uống được… Đến địa điểm tập kết trước lúc lên đường, anh em phóng viên đại diện cho các cơ quan báo chí tham gia đoàn công tác đã nhanh chóng làm quen. Việc mang vác hành lý đều do các nam phóng viên đảm nhận. Giữa trùng khơi, mỗi người một tâm trạng, một cảm nhận về mảnh đất, con người nơi mình đến nhưng những thông tin quý luôn được cánh phóng viên chia sẻ, góp ý, giúp nhau khai thác và truyền về tòa soạn. Tác nghiệp ở đảo xa, tôi đã học được nhiều kinh nghiệm từ các đồng nghiệp ở VOV giao thông; Báo Tuổi Trẻ; TTXVN… Theo lịch trình, đoàn công tác của Bộ Tư lệnh Vùng 1 Hải quân sẽ tiến hành kiểm tra công tác chuẩn bị sẵn sàng chiến đấu của bộ đội các Trạm Rada; công tác chuẩn bị Tết cho chiến sĩ cũng như việc thăm hỏi người dân trên đảo… Do thời gian lưu trú trên đảo rất ngắn, đoàn công tác chia ra thành nhiều nhóm, phóng viên chúng tôi cũng phân công tác nghiệp theo đoàn để vừa đạt hiệu quả tuyên truyền cao, vừa bảo đảm thời gian của đoàn công tác mà vẫn có thời gian tìm hiểu cuộc sống, lao động, học tập của người dân và cán bộ, chiến sĩ trên đảo. Ngày tác nghiệp, mê mải hỏi han trò chuyện, quay quay chụp chụp, đêm xuống sau thời gian giao lưu văn nghệ với các chiến sĩ tàu Hải quân 285, chúng tôi lại tranh thủ viết bài, trao đổi thông tin và chuẩn bị hành trang cho ngày hôm sau. Trở về đất liền, nghĩ lại những ngày trên đảo thấy “ngạc nhiên” khi đã hoàn thành lịch trình đầy ắp sự kiện trong mỗi ngày mà nếu không từng trải qua, tôi không nghĩ mình có đủ sức khỏe để làm được. 5 ngày cùng nhau tác nghiệp trôi qua nhanh chóng, chúng tôi có điều kiện học hỏi, chia sẻ, hỗ trợ nhau rất nhiều để hoàn thành nhiệm vụ một cách xuất sắc nhất. 

Sau hơn 6 tiếng lênh đênh trên vịnh tàu cập bến đảo Trần và đảo Trà Bản. Đoàn chúng tôi ra đảo đúng vào thời điểm trời trở rét kỷ lục. Trong đất liền đã rét cắt da cắt thịt, nên ở nơi đầu sóng ngọn gió cái lạnh càng thấu xương. Từng cơn gió Bắc buốt giá luồn qua khe cửa khiến chúng tôi ở trong tàu vẫn lạnh cóng, vậy mà các chiến sĩ tàu 285 vẫn đảm bảo cho chúng tôi từng bữa ăn nóng hổi với đầy đủ các món ăn đồng bằng và biển cả để đảm bảo sức khỏe và có nước nóng để sinh hoạt. Đêm xuống, cùng với bóng tối, cái rét bủa vây, ở trong phòng vẫn thấy lạnh nhưng các chiến sĩ không rời vị trí một phút, một giây. Toàn bộ giường ngủ, chăn, nệm các chiến sĩ dành cho chúng tôi hết. Sợ chúng tôi không quen chịu lạnh, tàu lại tròng trành lắc lư khó ngủ, nửa đêm, các chiến sĩ còn đi quan sát, phủ thêm cho người chúng tôi những chiếc chăn dày dặn, còn các anh trải chiếu nằm ngay dưới sàn tàu lạnh toát. Trong lòng chúng tôi trào dâng một cảm xúc khó tả, vừa ái ngại vừa cảm phục các anh. Tàu cập bến, sự đón tiếp của người dân với chúng tôi để lại những ấn tượng sâu đậm. Hiếm khi nào vùng biển này lặng gió; mùa hè, đón sóng lớn do gió Nam thổi lại, vì thế bão biển ở đây có sức tàn phá lớn; mùa đông, đây là nơi đầu tiên hứng chịu những đợt gió mùa Đông Bắc “cắt da cắt thịt” tràn về, thuyền bè của ngư dân không thể cập bến vì sóng to, gió lớn. Trên đảo, địa hình phức tạp, chủ yếu là núi cao, vực sâu, quanh năm khan hiếm nước ngọt nên đất đai cằn cỗi. Trời nắng thì khô hạn nhưng hễ mưa là úng lụt, khiến cuộc sống sinh hoạt và sản xuất gặp nhiều khó khăn… Địa hình khó khăn, thiên nhiên khắc nghiệt là vậy nhưng các cán bộ, chiến sĩ và ngư dân vẫn ngày đêm bám trụ vừa chắc tay súng bảo vệ vùng trời, vùng biển thiêng liêng của Tổ quốc, vừa tăng gia sản xuất, cải tạo đất đai. Đài quan sát của Trạm ra đa được đặt trên núi cao, cán bộ, chiến sĩ phải hành quân 7 cây số đường rừng với nhiều đoạn dốc đứng đến 60 độ... Quanh năm mây mù nên quần áo, chăn màn của các anh lúc nào cũng âm ẩm; đốt điếu thuốc lá cho ấm cũng chỉ cháy được 1/3 là đã tắt. Để có cơm dẻo, canh ngọt, các chiến sĩ hậu cần phải dậy từ 4 giờ sáng vo gạo thổi cơm. Nắp nồi cơm phải dằn thêm 2 viên gạch để giữ đủ hơi cho cơm không bị sống… Ở nơi đóng quân chỉ có người lính với biển trời, thế nên khi có khách đất liền các anh phấn khởi lắm, cái gì tốt nhất cũng nhường cho khách. Khi đặt chân tới Trạm, mọi mệt mỏi suốt hành trình trên biển và leo núi tan biến khi chúng tôi thấy nụ cười rạng rỡ, khuôn mặt hân hoan của các cán bộ, chiến sĩ chào đón. Chúng tôi nhanh chóng kiểm tra máy móc, say sưa tác nghiệp tìm hiểu công việc thường ngày và tâm tư nguyện vọng của các chiến sĩ đóng quân trên đảo. Chúng tôi hết sức ngỡ ngàng trước khung cảnh mang đậm hình ảnh của một làng quê Bắc Bộ với vườn rau, ao cá, chuồng nuôi lợn, gà, bò, các thùng ong mật. Tuy mới gặp gỡ nhưng câu chuyện giữa người lính và các phóng viên, biên tập viên chúng tôi cứ thế sôi nổi không dứt như người quen lâu ngày mới có dịp gặp mặt. Mọi người trao cho nhau những lời ca, tiếng hát, câu chúc mừng năm mới, những cái bắt tay thật chặt và ấm áp nghĩa tình. Hình ảnh cuộc sống, công việc của lính đảo giúp tôi cảm nhận sâu sắc hơn, cụ thể hơn về nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền đất nước trên mỗi tấc đất. 

 

Rời đảo Trần và Trà Bản thân yêu với biết bao lưu luyến cán bộ, chiến sĩ Trạm ra đa. Ngoài những bài viết về chuyến đi, tôi dành cho riêng mình là tinh thần trách nhiệm với chủ quyền biển, đảo quê hương, sẵn sàng tham gia đáp ứng bất cứ yêu cầu nào vì biển, đảo lãnh thổ quê hương./.

 

Bài và ảnh: Nguyễn Hương