Cẩn trọng với đồ dùng học tập không rõ nguồn gốc

Hiện nay thị trường văn phòng phẩm, đồ dùng học tập bên cạnh sản phẩm của các thương hiệu danh tiếng như Hồng Hà, Thiên Long, Bến Nghé, Hải Tiến… thì nhiều đồ dùng không rõ nguồn gốc, giá rẻ nhưng mẫu mã bắt mắt chỉ có một vài dòng chữ giới thiệu về sản phẩm bằng chữ Trung Quốc được bày bán công khai. 

 

Cùng cô con gái nhỏ làm bài tập cắt dán thủ công, sau một hồi cắt cắt, dán dán, chị Lan (TP Nam Định) giật mình khi thấy 10 đầu ngón tay hai mẹ con khô, lem đầy màu và nhũ từ tập giấy thủ công. Lo ngại hóa chất từ tập giấy thủ công ảnh hưởng đến sức khỏe của con chị bảo con vứt hết số giấy màu đã mua để hôm sau tìm mua giấy thủ công an toàn hơn cho người sử dụng. Tại quầy hàng đồ dùng học tập chị mới giật mình nhận thấy đã chủ quan khi chọn đồ dùng học tập theo ý thích của con. Không riêng chị Lan mà hầu hết phụ huynh khi mua sắm đồ dùng học tập đều chiều theo ý thích của trẻ, trong khi xen giữa những sản phẩm chất lượng cao của các nhà sản xuất trong nước còn vô số loại đồ dùng học tập khác như tẩy, giấy nhớ, sổ tay, chặn giấy, bút bi, bút dạ quang… không rõ nguồn gốc với nhiều hình thù, màu sắc bắt mắt, giá bán rẻ hơn so với hàng chính hãng. Một bộ tẩy đủ hình thù, màu sắc như các loại trái cây, bánh, kem... có giá từ 5-15 nghìn đồng. Các loại bút mực, bút nước, bút xóa... chỉ có giá dao động dưới 10 nghìn đồng. Đặc biệt những dụng cụ thiết kế vỏ rỗng đổ chất lỏng sóng sánh màu sắc lạ mắt được học sinh ưa thích như cục chặn giấy, bút nhớ dòng, gọt bút chì... có giá chưa tới 30 nghìn đồng. Điều nguy hại là các đồ dùng này có thể bị vỡ trong quá trình sử dụng do trẻ đánh rơi, ngậm, cắn… khiến chất lỏng đổ ra. Viện Công nghệ hóa học (thuộc Viện Hàn lâm KH và CN Việt Nam) đã lấy mẫu phân tích kết quả cho thấy để sản xuất được sản phẩm có quá nhiều màu sắc bắt mắt, có mùi thơm đậm đặc, nhà sản xuất phải sử dụng một lượng lớn các chất phụ gia cũng như các chất hóa học (chì, thủy ngân). Đặc biệt chất lỏng trong sản phẩm chặn giấy chứa nhiều kim loại nặng bao gồm chì, asen, Cd (cadmium) với hàm lượng khá cao. Các nhà khoa học cảnh báo khi nuốt phải Cd (độc hại chẳng kém thủy ngân), asen và chì ở các hộp chặn giấy, thước kẻ nước… vào cơ thể chỉ hàm lượng nhỏ cũng có thể gây ngộ độc cấp tính, dẫn đến tử vong. Đối với những sản phẩm giấy màu, sách thơm, sáp nặn… màu sắc sặc sỡ, mùi thơm hấp dẫn, hóa chất sẽ ngấm vào cơ thể trẻ trong quá trình sử dụng do tiếp xúc qua da tay và qua đường hô hấp… có thể gây ra các bệnh ngoài da hoặc gây ngộ độc khiến trẻ đau đầu, chóng mặt, dị ứng da và làm giảm chỉ số IQ ở trẻ do nhiễm hóa chất tích tụ lâu ngày là điều khó tránh khỏi. 

 

Không dừng lại ở việc hủy hoại sức khỏe học sinh vì hóa chất độc hại, việc sử dụng tùy tiện hình ảnh trang trí bìa sách, hộp bút, thước kẻ hay tích hợp nhiều công dụng trên một đồ dùng học tập khiến trẻ mất tập trung khi học tập. Qua khảo sát tại cửa hàng đồ dùng học tập trên phố Trần Huy Liệu (TP Nam Định) có rất nhiều đồ dùng học tập như hộp bút, thước kẻ, hộp đựng giấy xóa, vở viết… thay vì in các hình ảnh mang tính giáo dục lành mạnh thì lại in hình ảnh các ban nhạc nước ngoài, diễn viên thời trang ăn mặc phản cảm hoặc hình ảnh ảo 3D kích thích trí tò mò của trẻ. Có dụng cụ học tập như thước kẻ được nhà sản xuất “tích hợp” cả tính năng làm đồ chơi thiết kế dạng hình hộp, bơm chất lỏng và rất nhiều hình sinh vật biển như cua, cá, bạch tuộc cùng rong rêu, san hô… khá sinh động khiến trẻ mải mê chơi ngay trong giờ học. Thậm chí hộp đựng giấy xóa bảng dùng cho học sinh tiểu học được kèm “khuyến mại” cả gương soi, lược chải tóc cùng bộ xúc xắc xinh xắn và một mảnh giấy gấp làm tư, một mặt in hình hoa văn trang trí, còn mặt kia là bàn cờ ca-rô khiến các em có thể vui chơi mọi lúc, mọi nơi ngay cả trong giờ học. Các sản phẩm này do không rõ nguồn gốc, giá rẻ nên các em đều có thể tự mua bằng tiền tiêu vặt hoặc tiền ăn sáng mà bố mẹ không biết để quản lý, ngăn chặn.

 

Để bảo đảm thị trường đồ dùng học tập an toàn, lành mạnh, ngăn chặn các sản phẩm không rõ nguồn gốc độc hại, ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng và tâm lý của trẻ em, các cơ quan chức năng, thanh tra chuyên ngành giáo dục, thiết bị trường học cần tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường, kiên quyết không để những sản phẩm không đạt chuẩn lưu thông trên thị trường. Các gia đình cần thường xuyên kiểm tra, giám sát việc sử dụng đồ dùng học tập của con em để phát hiện và ngăn ngừa kịp thời việc trẻ tự mua, sử dụng các đồ dùng không an toàn, lành mạnh./.

 

Bài và ảnh:  Nguyễn Hương