Trong sản xuất nông nghiệp, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) là biện pháp hữu hiệu bảo vệ mùa màng trước dịch bệnh. Tuy nhiên, hiện nay trên địa bàn tỉnh vẫn còn tình trạng buôn bán thuốc kém chất lượng, nhiều cơ sở kinh doanh không đảm bảo điều kiện theo đúng quy định, gây thiệt hại cho nông dân và bức xúc trong dư luận xã hội.
Theo số liệu thống kê của Chi cục BVTV (Sở NN và PTNT), toàn tỉnh hiện có gần 600 cơ sở kinh doanh thuốc BVTV... phục vụ nhu cầu sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy, hải sản của nông dân trong tỉnh. Qua thanh tra, kiểm tra hằng năm, cơ quan chức năng vẫn phát hiện nhiều vi phạm trong hoạt động sản xuất, kinh doanh mặt hàng này. Trong 6 tháng đầu năm 2015, các ngành chức năng gồm: Thanh tra Sở NN và PTNT, Chi cục BVTV, Công an, Quản lý thị trường đã tổ chức nhiều cuộc thanh tra chuyên ngành về hoạt động sản xuất, lưu thông vật tư nông nghiệp trên thị trường nói chung, thuốc BVTV nói riêng ở 10 huyện, thành phố. Qua theo dõi thị trường và trực tiếp thanh tra, kiểm tra tại gần 300 cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn cho thấy, nhóm hộ kinh doanh thuốc BVTV có nhiều vi phạm, chủ yếu là không có giấy phép đăng ký kinh doanh, chứng chỉ hành nghề… Nhiều hộ không đủ điều kiện đảm bảo chất lượng cơ sở, địa điểm kinh doanh thuốc BVTV, dụng cụ phòng, chống cháy nổ, xử lý chất thải, không sử dụng bảo hộ lao động, không niêm yết giá bán… Tình trạng bán gộp, bán kèm nhiều loại thuốc diễn ra phổ biến; thậm chí tại các chợ, thuốc BVTV được bày bán chung với các mặt hàng tiêu dùng khác. Bên cạnh đó, các cơ sở kinh doanh chạy theo lợi nhuận, thường tư vấn cho nông dân sử dụng thuốc của những Cty chi phí “hoa hồng” cao hoặc phun kèm, phun gộp nhiều loại thuốc một lần để tăng doanh số bán hàng nên nông dân khó có thể lựa chọn, sử dụng thuốc BVTV theo đúng hướng dẫn của cơ quan chức năng mà thuận tình mua theo tư vấn của người bán hàng. Việc phun gộp nhiều loại thuốc không chỉ gây tốn kém cho nông dân mà còn gây tác động hủy hoại sức khỏe con người và môi trường sống. Trong khi việc kinh doanh và sử dụng thuốc BVTV còn tùy tiện thì công tác quản lý của chính quyền cấp xã về kinh doanh thuốc BVTV chưa chặt chẽ, chưa thành lập đoàn kiểm tra hoạt động kinh doanh thuốc BVTV, chưa nắm hết số hộ kinh doanh thuốc BVTV trên địa bàn. Điều này trở nên nguy hiểm hơn khi tình trạng thuốc BVTV được các Cty, cơ sở kinh doanh trong nước đóng gói, sang chai, dán nhãn mác lại từ sản phẩm nhập khẩu khá nhiều kéo theo nguy cơ hàng giả, hàng kém chất lượng ngày một gia tăng.
Lực lượng Quản lý thị trường kiểm soát mặt hàng thuốc BVTV lưu thông trên thị trường. |
Trước thực trạng trên, UBND tỉnh yêu cầu các ngành chức năng, các huyện, thành phố tăng cường công tác quản lý, giảm thiểu tác động xấu của thuốc BVTV đến sức khỏe con người, vật nuôi và môi trường. Trong đó tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát chặt chẽ các cơ sở sản xuất, kinh doanh thuốc BVTV, các hình thức quảng cáo, tổ chức các hội thảo nông dân về thuốc BVTV trên địa bàn tỉnh theo quy định; xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm. Thực hiện tốt công tác tuyên truyền, tập huấn nâng cao nhận thức, kiến thức pháp luật về việc kinh doanh thuốc BVTV cho các cơ sở kinh doanh, người bán hàng và nông dân; tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý Nhà nước cấp cơ sở về công tác quản lý sản xuất, kinh doanh, sử dụng thuốc BVTV. Sở Công thương phối hợp với Sở NN và PTNT, các cơ quan liên quan tăng cường đấu tranh chống buôn lậu, buôn bán hàng giả, hàng cấm, hàng kém chất lượng, chống các hành vi gian lận thương mại của các cơ sở sản xuất, sang chai, đóng gói, kinh doanh, các hành vi vận chuyển thuốc, nguyên liệu thuốc BVTV không đúng quy định. UBND các huyện, thành phố tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định về quản lý thuốc BVTV đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh thuốc tại địa phương; chỉ đạo các cơ quan chức năng, UBND các xã, phường, thị trấn tăng cường công tác điều tra, phát hiện, dự tính, dự báo diễn biến tình hình sâu bệnh hại trên các loại cây trồng; tuyên truyền, tập huấn, hướng dẫn nông dân thực hiện việc phòng trừ sâu bệnh theo hướng dẫn của cơ quan chuyên môn. Quy định cụ thể trách nhiệm của UBND xã, thị trấn, trách nhiệm của Ban nông nghiệp xã, thị trấn trong quản lý các cửa hàng, đại lý kinh doanh thuốc BVTV, huy động lực lượng xóm trưởng, thôn trưởng vào cuộc để giám sát và vận động nhân dân phát hiện các hành vi sai trái trong kinh doanh thuốc BVTV. UBND, Ban nông nghiệp xã, thị trấn cần tổ chức ký kết cụ thể với lực lượng kinh doanh thuốc BVTV thực hiện theo đúng quy định của Chi cục BVTV; từ đó kiểm tra, giám sát, có biện pháp xử lý mạnh đối với những cá nhân có sai phạm, tái sai phạm nhiều lần. Trong quá trình kiểm tra kết hợp tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về sản xuất, kinh doanh, sử dụng thuốc BVTV và đặc biệt quan tâm đến vai trò của các đại lý phân phối trong chuỗi tiêu thụ phải đảm bảo nguồn gốc thuốc BVTV. Tăng cường công tác tập huấn, đào tạo chuyên môn, phổ biến những nội dung quan trọng của Luật Bảo vệ và kiểm dịch thực vật cho chủ các cơ sở kinh doanh thuốc BVTV và người nông dân để tránh những thiệt hại không đáng có do sử dụng, kinh doanh không đúng nguyên tắc gây ra./.
Bài và ảnh: Nguyễn Hương