Ngày 6-2-2013, Chính phủ đã ban hành Nghị định 15/2013/NĐ-CP nhằm tăng cường quản lý Nhà nước (QLNN) trong công tác quản lý chất lượng công trình. Điểm mới nổi bật trong Nghị định 15/2013/NĐ-CP là tăng cường chức năng thẩm tra, giám sát các dự án đầu tư xây dựng công trình cho các cơ quan QLNN về xây dựng, nâng cao trách nhiệm của chủ đầu tư trong thực hiện các công trình xây dựng, nhất là các dự án sử dụng nguồn vốn từ ngân sách Nhà nước. Đặc biệt là các quy định mới về tăng cường kiểm tra của cơ quan QLNN về xây dựng đối với chất lượng các công trình có ảnh hưởng đến an toàn cộng đồng nếu xảy ra sự cố; công bố thông tin về năng lực của các tổ chức, cá nhân hoạt động xây dựng; thẩm tra thiết kế xây dựng công trình, chống thất thoát lãng phí cho công trình xây dựng sử dụng nguồn vốn ngân sách; kiểm tra, tham gia công tác nghiệm thu công trình trước khi đưa vào sử dụng.
 |
| Trường Tiểu học Chu Văn An (TP Nam Định) được hoàn thành vào tháng 8-2014. |
Qua 1 năm triển khai thực hiện Nghị định 15, đã có nhiều chuyển biến tích cực trong công tác quản lý chất lượng công trình trên địa bàn tỉnh ở tất cả các khâu và các chủ thể tham gia hoạt động xây dựng. Trước đây, chủ đầu tư chỉ cần báo cáo hoàn thành công trình, do đó cơ quan QLNN gặp nhiều khó khăn trong việc nắm bắt diễn biến, những sự cố trong quá trình thi công cũng như chất lượng toàn bộ công trình. Đến nay, theo Điều 24 của Thông tư 10/2013/TT-BXD ngày 25-7-2013 hướng dẫn thực hiện Nghị định 15 quy định chi tiết một số nội dung về quản lý chất lượng công trình xây dựng yêu cầu sau khi khởi công xây dựng. Theo phân cấp, chủ đầu tư có trách nhiệm báo cáo gửi cơ quan QLNN về chất lượng công trình xây dựng các thông tin về tên và địa chỉ liên lạc của chủ đầu tư, tên công trình, địa điểm xây dựng, quy mô và tiến độ thi công dự kiến của công trình. Đồng thời cũng quy định rõ số lần kiểm tra của cơ quan Nhà nước trong quá trình xây dựng; trong đó tối đa không quá 4 lần đối với công trình cấp đặc biệt, không quá 3 lần đối với công trình cấp I và không quá 2 lần đối với các công trình còn lại, trừ trường hợp công trình có sự cố về chất lượng trong quá trình thi công hoặc trong các trường hợp khác do chủ đầu tư đề nghị. Thực hiện các quy định này, Sở Xây dựng đã lập kế hoạch và tiến hành kiểm tra trong quá trình thi công xây dựng 2 công trình lớn là dự án xây dựng Bể bơi có mái che tỉnh Nam Định và công trình Trường Tiểu học Nguyễn Viết Xuân (TP Nam Định). Công tác “tiền kiểm” như thẩm định, thẩm tra thiết kế bản vẽ thi công, dự toán công trình cũng được đảm bảo chặt chẽ. Thời gian qua, Sở đã tham gia ý kiến vào thiết kế cơ sở 3 dự án, thẩm tra thiết kế bản vẽ thi công, dự toán 2 công trình; thẩm tra dự toán khảo sát hiện trạng, kiểm định chất lượng 1 công trình; thẩm tra dự toán điều chỉnh bổ sung 1 công trình.
Công tác kiểm tra hồ sơ của cơ quan QLNN trước khi nghiệm thu đưa vào sử dụng theo Điều 32 của Nghị định 15 được tăng cường giúp khắc phục thiếu sót về hồ sơ, đảm bảo danh mục hồ sơ theo quy định và sự tuân thủ quy định về chất lượng công trình của các chủ thể tham gia hoạt động xây dựng, giúp cơ quan QLNN dễ dàng theo dõi, kiểm tra và quản lý công trình. 6 tháng đầu năm 2014, Sở Xây dựng đã tiếp nhận 33 báo cáo của chủ đầu tư về công tác quản lý chất lượng công trình xây dựng; 10 giấy chứng nhận sự phù hợp về chất lượng của công trình xây dựng và chứng nhận an toàn chịu lực công trình xây dựng. Sở đã phối hợp với các sở chuyên ngành tiếp nhận hồ sơ hoàn thành công trình, đồng thời thông báo 40 kết quả kiểm tra công tác nghiệm thu đưa công trình vào sử dụng, đảm bảo đúng về thủ tục và thời gian quy định. Số công trình xây dựng được chấp thuận nghiệm thu đưa vào sử dụng từ ngày 15-4-2013 đến nay là 102 công trình. Với việc cơ quan QLNN tham gia nghiệm thu trực tiếp công trình, mọi biểu hiện không đảm bảo về chất lượng đều được yêu cầu các chủ thể làm rõ hoặc chỉ định một đơn vị tư vấn đủ năng lực kiểm định; đồng thời yêu cầu chủ đầu tư, đơn vị liên quan khắc phục, sửa chữa kịp thời. Sau khi kiểm tra kết quả khắc phục, cơ quan Nhà nước mới có thông báo đồng ý hay không đồng ý nghiệm thu công trình đưa vào sử dụng. Không chỉ tăng cường công tác QLNN đối với chất lượng công trình xây dựng, Nghị định 15/2013/NĐ-CP còn góp phần nâng cao ý thức của các chủ đầu tư, đơn vị thi công, đơn vị tư vấn giám sát chủ động hoàn thiện các thủ tục quy định về chất lượng công trình, cải thiện rõ rệt về trách nhiệm của các đối tượng tham gia xây dựng công trình, đảm bảo công trình xây dựng đúng thiết kế theo hợp đồng và tuân thủ quy định pháp luật. Nhờ thế, trên địa bàn tỉnh thời gian qua đã đưa vào sử dụng và vận hành nhiều công trình bảo đảm chất lượng kỹ, mỹ thuật được tỉnh và Bộ Xây dựng đánh giá cao như Nhà thi đấu đa năng, Bể bơi trong nhà, trụ sở Cục Thuế tỉnh và Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh…
Tuy nhiên, việc triển khai thực hiện Nghị định 15/2013/NĐ-CP còn gặp một số khó khăn chủ yếu do năng lực của một số Ban quản lý dự án và tư vấn giám sát còn hạn chế, việc thực hiện báo cáo chất lượng công trình sau khi hoàn thành chưa thực sự sát sao, đầy đủ, kịp thời. Một số hồ sơ đề xuất hoặc hồ sơ dự thầu chưa rõ ràng về nguồn gốc xuất xứ, chủng loại vật liệu gây khó khăn cho cơ quan QLNN trong quá trình kiểm tra đối chiếu hồ sơ hoàn thành công trình. Hiện tại, Bộ Xây dựng cũng chưa ban hành thông tư hướng dẫn cụ thể về đăng ký năng lực của các nhà thầu tư vấn, các tiêu chí đánh giá năng lực của đơn vị tư vấn chưa chặt chẽ cũng gây khó khăn cho các cơ quan QLNN trong công tác kiểm soát lực lượng trên. Việc cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng nhằm đánh giá năng lực của kỹ sư, giám sát thi công xây dựng còn gặp nhiều vướng mắc do chưa có quy định phân cấp tổ chức thực hiện và quy định về sát hạch năng lực. Nhằm từng bước đưa công tác quản lý chất lượng công trình xây dựng trên địa bàn tỉnh ngày càng hiệu quả, có nề nếp, Sở Xây dựng đã phối hợp với các sở chuyên ngành, UBND các huyện, thành phố tham mưu xây dựng và trình UBND tỉnh dự thảo về “Quy định trách nhiệm quản lý chất lượng công trình trên địa bàn tỉnh”. Đồng thời Sở tập trung tăng cường tập huấn tuyên truyền cho các chủ thể tham gia hoạt động xây dựng về Luật Xây dựng sẽ có hiệu lực từ 1-1-2015, Nghị định 15/2013/NĐ-CP, nâng cao hơn nữa năng lực chuyên môn của đội ngũ cán bộ QLNN về chất lượng công trình xây dựng. Tích cực cải cách thủ tục hành chính nhằm rà soát hồ sơ nhanh, đúng, đảm bảo về thời gian theo quy định./.
Bài và ảnh: Đức Toàn
