Thời gian qua, tệ nạn ma tuý trên địa bàn tỉnh diễn biến phức tạp và có chiều hướng gia tăng. Theo Chi cục Phòng chống tệ nạn xã hội tỉnh, tính đến tháng 12-2012, toàn tỉnh có 2.779 người nghiện có hồ sơ quản lý (tăng 753 người so với năm 2011) và hàng ngàn đối tượng nghi nghiện. Có 203/229 xã, phường, thị trấn có người nghiện ma túy; trong đó các huyện Nam Trực, Xuân Trường, Giao Thủy và Thành phố Nam Định có 100% xã, phường, thị trấn có người nghiện ma túy. Cùng với tệ nạn ma túy, tệ nạn mại dâm và tình hình lây nhiễm HIV/AIDS trên địa bàn tỉnh vẫn diễn biến phức tạp. Tính đến tháng 11-2012, toàn tỉnh phát hiện 4.553 người nhiễm HIV, trong đó có 2.220 người chuyển sang giai đoạn AIDS, 1.153 người đã tử vong vì AIDS; người nhiễm HIV đã xuất hiện tại tất cả các huyện, thành phố trong tỉnh với 96% số xã, phường, thị trấn trong toàn tỉnh có người nhiễm HIV. Trước thực trạng trên, cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp, các ngành, các tổ chức đoàn thể chính trị xã hội từ tỉnh đến cơ sở đã tập trung chỉ đạo, triển khai đồng bộ các biện pháp, đẩy mạnh công tác phòng chống tệ nạn ma túy, mại dâm. BĐBP tỉnh đẩy mạnh công tác phối hợp phòng ngừa và đấu tranh với các loại tội phạm ma túy tại các huyện ven biển của tỉnh. Ngành VH, TT và DL tăng cường công tác tuyên truyền trực quan về phòng chống ma tuý; đẩy mạnh phong trào xây dựng các khu dân cư văn hoá, gia đình văn hoá. Ngành GD và ĐT xây dựng phong trào “An toàn trường học”, phòng chống ma tuý trong học đường. Uỷ ban MTTQ tỉnh lồng ghép thực hiện các phong trào “Toàn dân tham gia phòng ngừa, phát hiện, tố giác tội phạm; cảm hoá, giáo dục, cải tạo người phạm tội tại gia đình và cộng đồng”, phát động các phong trào “Xây dựng giáo xứ, giáo họ không có ma tuý, không tội phạm, không tệ nạn xã hội”, “Xây dựng khu dân cư 5 không”. Hội LHPN tỉnh xây dựng mô hình “Phòng, chống ma tuý từ gia đình”. Tỉnh Đoàn phát huy vai trò của thanh niên trong công tác tuyên truyền, vận động phòng chống ma túy với các hoạt động như: diễu hành biểu dương lực lượng, tổ chức các diễn đàn toạ đàm “Tuổi trẻ Nam Định nói không với ma tuý”, “Tuổi trẻ sống đẹp”, “Hiểm hoạ của ma tuý, kẻ thù của chúng ta”. Hội Nông dân tỉnh tuyên truyền, vận động hội viên nông dân tham gia phòng chống tội phạm, phòng chống ma tuý, xây dựng thôn, xóm “không có tội phạm, không có ma tuý, không có tệ nạn xã hội”… Công an tỉnh triển khai đồng bộ, toàn diện các biện pháp nghiệp vụ để nắm chắc diễn biến tình hình, phương thức thủ đoạn hoạt động của tội phạm ma túy, tăng cường đấu tranh triệt phá các đường dây, ổ nhóm buôn bán, vận chuyển trái phép ma tuý hoạt động liên tỉnh, đồng thời phối hợp giải quyết các địa bàn trọng điểm phức tạp về ma tuý ở địa bàn dân cư. Trong đó, coi trọng công tác phát động phong trào quần chúng tham gia phòng chống, đẩy lùi tệ nạn ma tuý và đã xây dựng được nhiều mô hình, nhiều phong trào thu hút đông đảo nhân dân tham gia. Tiêu biểu như các phong trào: “Quần chúng đấu tranh, tố giác tội phạm về ma tuý”, “Tự quản, tự phòng, tự bảo vệ”, “Ba không, ba có, ba giảm”; các mô hình “Xây dựng thôn, xóm, tổ dân phố, xã, phường, thị trấn, cơ quan, trường học, doanh nghiệp không có tội phạm, không có ma tuý, không có tệ nạn xã hội”, “Cai nghiện ma tuý tại gia đình và cộng đồng”. Ban Chỉ đạo phòng, chống AIDS, phòng, chống ma túy, mại dâm tỉnh chỉ đạo các huyện, thành phố tổ chức cai nghiện cho người nghiện tại gia đình và cộng đồng. Thời gian qua, 3 trung tâm trực thuộc Sở LĐ-TB và XH mỗi năm thực hiện cai nghiện bắt buộc và quản lý sau cai nghiện cho trên 400 đối tượng và tiếp nhận khoảng 400 đối tượng tự nguyện vào cai nghiện. 2 trung tâm cai nghiện ma tuý cấp huyện và 1 trung tâm cai nghiện ngoài công lập trong 2 năm qua (2011-2012) đã tiếp nhận 742 lượt người cai nghiện tự nguyện. Đối với công tác phòng, chống tệ nạn mại dâm, hoạt động truyền thông được coi trọng và đẩy mạnh; trong đó lồng ghép trong nhiều chương trình hoạt động của các ngành chức năng, đoàn thể nhằm tuyên truyền tới mọi tầng lớp nhân dân, tạo dư luận xã hội, lên án mạnh mẽ tệ nạn mại dâm; phát hiện, tố giác đấu tranh với các đối tượng môi giới, dẫn dắt, tổ chức hoạt động mại dâm; phát hiện, vận động, cảm hóa, giáo dục, giúp đỡ tái hòa nhập cộng đồng nhưng không định kiến với phụ nữ bán dâm; giáo dục ý thức chấp hành pháp luật cho những cơ sở kinh doanh dịch vụ dễ bị lợi dụng để chứa chấp hoạt động mại dâm. Năm 2011, tỉnh ta đã xây dựng thí điểm mô hình “Phòng ngừa tệ nạn mại dâm” tại xã Trung Đông (Trực Ninh). Tại các địa phương đã triển khai lồng ghép tiêu chí phòng, chống tệ nạn xã hội vào phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”; thành lập các CLB phòng, chống tội phạm và ma tuý, mại dâm. Sở LĐ-TB và XH phối hợp với các cơ quan chức năng tổ chức 18 hội nghị tập huấn; 3.706 buổi truyền thông trực tiếp tại trên 3.700 thôn, xóm, tổ dân phố ở 229 xã, phường, thị trấn.
Tuy nhiên trên thực tế, số đối tượng ở tỉnh ngoài về địa phương hoạt động mại dâm chưa được phát hiện ngăn chặn kịp thời. Hoạt động của các đối tượng mại dâm, ma túy ngày càng đa dạng, tinh vi, núp dưới nhiều hình thức khác nhau nên công tác phát hiện, triệt phá, cảm hóa, giáo dục còn gặp nhiều khó khăn. Trong khi đó, công tác chỉ đạo và phối hợp của các cấp, các ngành, các tổ chức, đoàn thể trong công tác phòng, chống tệ nạn xã hội nói chung, công tác cai nghiện và phòng, chống mại dâm nói riêng chưa quyết liệt, thiếu đồng bộ. Việc cai nghiện tại gia đình và cộng đồng mới chỉ tập trung vào việc cắt cơn còn công tác quản lý, giáo dục, dạy nghề, tạo việc làm cho người nghiện vẫn còn hạn chế... Nhằm tăng cường công tác phòng chống tệ nạn ma túy, mại dâm, ngày 20-8-2012, UBND tỉnh có Công văn số 186 chỉ đạo các đơn vị, địa phương trong tỉnh tiếp tục tăng cường chỉ đạo thực hiện quyết liệt các nhiệm vụ, giải pháp phòng, chống HIV/AIDS và tệ nạn ma túy, mại dâm. Theo đó, UBND tỉnh giao Công an tỉnh chủ trì, phối hợp với Sở LĐ-TB và XH, Sở Y tế thường xuyên tổng hợp, báo cáo tình hình với UBND tỉnh về công tác phòng, chống HIV/AIDS, tệ nạn ma túy, mại dâm. Mở các đợt cao điểm tấn công các loại tội phạm ma túy, tập trung xử lý dứt điểm các tụ điểm phức tạp về ma túy; tăng cường công tác đấu tranh, xử lý tội phạm về ma túy, đặc biệt là ma túy tổng hợp. Sở LĐ-TB và XH phối hợp với các ngành liên quan tăng cường kiểm tra, xử lý các tụ điểm mại dâm trên địa bàn, nhất là tại bãi biển Thịnh Long (Hải Hậu), Quất Lâm (Giao Thủy) và các địa bàn giáp ranh các tỉnh lân cận. Sở Y tế phối hợp với các ngành, địa phương tổ chức tốt việc cai nghiện ma túy, đồng thời phối hợp với các cơ quan liên quan tăng cường kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến thuốc gây nghiện… Sở TT và TT phối hợp với các ngành chức năng tăng cường tuyên truyền, tổ chức chia sẻ thông tin tạo sự đồng thuận cao trong phòng, chống HIV/AIDS và các tệ nạn ma túy, mại dâm. UBND các huyện, thành phố chỉ đạo các ngành chức năng và UBND các xã, phường, thị trấn tăng cường công tác phòng, chống HIV/AIDS và các tệ nạn ma túy, mại dâm trên địa bàn; thực hiện nghiêm chế độ thống kê, báo cáo theo quy định. Ủy ban MTTQ tỉnh và các hội, đoàn thể của tỉnh phối hợp chặt chẽ với các ngành chức năng và UBND các huyện, thành phố tăng cường vận động quần chúng nhân dân, hội viên tích cực tham gia phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, phòng chống HIV/AIDS và các tệ nạn ma túy, mại dâm./.
Việt Thắng
