Thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), từ cuối năm 2009, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở LĐ-TB và XH thành lập các phòng BHTN thuộc Trung tâm Giới thiệu việc làm tỉnh để tiếp nhận hồ sơ đăng ký, thực hiện các thủ tục giải quyết chế độ BHTN cho người lao động theo quy định; tư vấn, giới thiệu việc làm cho người đang hưởng BHTN... Căn cứ nhiệm vụ được giao, Trung tâm Giới thiệu việc làm tỉnh đã thành lập Phòng BHTN gồm 18 người, tổ chức tiếp nhận, thẩm định, trả hồ sơ hưởng BHTN cho người lao động tại 5 địa điểm gồm trụ sở Trung tâm Giới thiệu việc làm tỉnh và 4 điểm vệ tinh tại các huyện: Xuân Trường, Ý Yên, Nghĩa Hưng và Hải Hậu để tạo thuận lợi cho người lao động đến giao dịch. Đội ngũ cán bộ làm công tác BHTN được Trung tâm tập huấn nghiệp vụ, đồng thời chủ động nghiên cứu các văn bản pháp luật hướng dẫn về BHTN để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Trong quá trình thực hiện, cán bộ Trung tâm đã tham mưu với lãnh đạo Sở LĐ-TB và XH phối hợp với BHXH tỉnh giải quyết chính sách cho người lao động kịp thời và đúng quy định. Bên cạnh đó, Sở LĐ-TB và XH đã phối hợp chặt chẽ với các huyện, thành phố, LĐLĐ tỉnh, Tỉnh Đoàn, Ban quản lý các KCN của tỉnh… đẩy mạnh tuyên truyền bằng các hình thức: gặp mặt, phát tờ rơi, tuyên truyền lưu động trên hệ thống loa truyền thanh, mở tổng đài tư vấn trực tuyến nhằm đưa các nội dung về BHTN đến với người lao động và chủ sử dụng lao động để họ nắm rõ về quyền và nghĩa vụ của việc tham gia BHTN. Ngoài ra, Sở LĐ-TB và XH đã tổ chức các lớp tập huấn Luật BHXH, BHTN cho gần 350 người là cán bộ LĐ-TB và XH cấp huyện, thành phố và các xã, phường, thị trấn, cán bộ các tổ chức hội, đoàn thể... Qua đó, nhiều chủ sử dụng lao động và người lao động đã hiểu được quyền lợi, trách nhiệm BHTN, hiểu được điều kiện được hưởng trợ cấp thất nghiệp.
 |
| Cán bộ Phòng Bảo hiểm thất nghiệp, Trung tâm Giới thiệu việc làm (Sở LĐ-TB và XH) kê khai thủ tục đăng ký bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động. |
Theo số liệu thống kê, toàn tỉnh hiện có khoảng 90 nghìn người lao động tham gia BHTN. Trong năm 2012, do nhiều doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh ngừng hoạt động nên số người đăng ký thất nghiệp và hưởng trợ cấp thất nghiệp tăng cao. Hết tháng 11-2012, toàn tỉnh có 1.185 người đăng ký thất nghiệp và 1.736 người nộp hồ sơ để hưởng BHTN, cao gấp 4 lần so với năm 2010; đã có 1.748 người được hưởng trợ cấp thất nghiệp, với tổng số tiền chi trả 11 tỷ 661 triệu đồng, trong đó có 98 người được hưởng trợ cấp thất nghiệp một lần. Nếu tính từ năm 2010 đến hết tháng 11-2012, toàn tỉnh đã có 3.709 người được hưởng trợ cấp thất nghiệp với tổng số tiền chi trả là 17 tỷ 031 triệu đồng. Chúng tôi gặp anh Phạm Văn Cường khi đang đăng ký thủ tục nhận trợ cấp thất nghiệp, anh cho biết: Sau 5 năm làm việc cho một Cty CP xây dựng trên địa bàn huyện Nam Trực thì anh và một số công nhân khác nhận được quyết định thôi việc do tình hình sản xuất, kinh doanh Cty gặp khó khăn. Trước đó, anh và các đồng nghiệp đều thực hiện đóng BHTN đầy đủ nên trong lúc chưa tìm được việc làm mới, anh đã làm thủ tục để được trợ cấp thất nghiệp giúp anh vượt qua thời điểm khó khăn. Bên cạnh giải quyết chế độ BHTN cho người lao động, Trung tâm Giới thiệu việc làm tỉnh còn đẩy mạnh công tác tư vấn, giới thiệu việc làm. Từ năm 2010 đến nay, Trung tâm đã tư vấn, giới thiệu việc làm cho 3.588 người thất nghiệp, tuy nhiên số lao động tìm được việc làm mới trong thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp mới chỉ trên 50 người do phần lớn các đối tượng có hoàn cảnh gia đình khó khăn như nuôi con nhỏ, sức khỏe yếu…
Đồng chí Đỗ Thanh Sơn, Giám đốc Trung tâm Giới thiệu việc làm tỉnh cho biết: Trên thực tế, việc triển khai trợ cấp thất nghiệp cho người lao động còn nhiều khó khăn. Nhiều người sử dụng lao động và người lao động còn lúng túng về chính sách và thủ tục hồ sơ để hưởng chế độ BHTN nên khi đến làm thủ tục còn thiếu giấy tờ hoặc đến muộn so với thời gian quy định dẫn tới không được hưởng. Nhiều lao động đang hưởng trợ cấp thất nghiệp nhưng khi tìm việc làm mới không thông báo cho Trung tâm biết để ra quyết định hưởng trợ cấp 1 lần. Theo quy định, người lao động nếu đóng vào quỹ đủ 12 tháng đến 36 tháng sẽ được hưởng 3 tháng trợ cấp nhưng lợi dụng quy định này, không ít người lao động sau một năm làm việc liền tìm cách nghỉ việc tạm thời và đi đăng ký thất nghiệp để hưởng trợ cấp. Quy định chế độ hỗ trợ học nghề cho người lao động hưởng trợ cấp thất nghiệp chưa phù hợp do thời gian ngắn, mức hỗ trợ thấp nên trong 3 năm qua toàn tỉnh chưa có trường hợp nào được hưởng trợ cấp học nghề. Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp còn trốn đóng, nợ đọng BHXH, BHTN nên không chốt sổ BHXH, một số khác muốn giữ lao động nên gây khó khăn cho quá trình hoàn thiện hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp. Theo quy định, các đơn vị thuộc đối tượng tham gia BHTN phải có 10 người lao động trở lên. Điều này nảy sinh hiện tượng lách luật, trốn đóng BHTN của nhiều đơn vị; đồng thời gây thiệt thòi cho người lao động khi “không may” làm việc ở các cơ sở không đủ số lượng 10 người. Chị Phạm Thị Thanh ở Thành phố Nam Định cho biết thêm: Quy trình để người lao động nhận trợ cấp thất nghiệp còn kéo dài, nhiều thủ tục, phải qua nhiều cơ quan nên mất nhiều thời gian đi lại của người lao động.
Để chính sách BHTN là chỗ dựa cho người lao động khi bị mất việc làm, các cơ quan chức năng cần tiếp tục nghiên cứu các chính sách để bảo đảm cho người lao động đều được tham gia và hưởng chính sách BHTN; tiếp tục đơn giản hoá các quy trình, thủ tục giải quyết, giúp người lao động dễ tiếp cận, giảm chi phí và thời gian đi lại, đồng thời làm rõ trách nhiệm pháp lý đối với các trường hợp vi phạm pháp luật về BHTN; đẩy mạnh hơn nữa việc ưu tiên trong hỗ trợ, đào tạo nghề và giới thiệu việc làm mới cho người lao động để họ sớm tìm được việc làm, ổn định cuộc sống./.
Bài và ảnh: Đức Thiện
