[links()]
III - Hiên ngang nhà giàn
Ở khu vực Trường Sa, những nhà giàn DK1 được dựng lên bằng sức mạnh, trí tuệ của con người Việt Nam để khẳng định, bảo vệ chủ quyền của Tổ quốc. Đặt chân đến đây càng thấy bản lĩnh, ý chí Việt Nam là không thể khuất phục…
Nhà giàn DK1 là Cụm Dịch vụ kinh tế - khoa học - kỹ thuật được xây dựng ở thềm lục địa phía Nam Tổ quốc. Cụm trung tâm cách đất liền 250-350 hải lý, cách trung tâm quần đảo Trường Sa 99 hải lý. Ngày 3-7-1989, Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) ra Chỉ thị số 160/CT chính thức tuyên bố thành lập Cụm kinh tế - khoa học - dịch vụ thuộc sự quản lý hành chính của đặc khu Vũng Tàu - Côn Đảo. Một biên đội tàu do Trung tá Phạm Xuân Hoa, Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn 171 Hải quân chỉ huy đã ra khảo sát trên vùng biển rộng khoảng 60.000km2 này. Qua đó định vị được 6 bãi đá ngầm gồm Phúc Tần, Phúc Nguyên, Huyền Trân, Tư Chính và Quế Đường. Kết quả chuyến khảo sát là cơ sở để năm 1989 Quân chủng Hải quân phối hợp với Bộ Tư lệnh Công binh, Bộ Giao thông - Vận tải, Tổng cục Dầu khí triển khai xây dựng 3 nhà giàn đầu tiên tại 3 bãi ngầm Tư Chính, Phúc Tần và Ba Kè. Từ năm 1990 đến nay, các nhà giàn tiếp tục được nhà nước đầu tư xây dựng thêm tại các bãi ngầm Phúc Nguyên, Huyền Trân, Quế Đường. Tổng cộng, đến nay đã có 20 nhà giàn được nhà nước đầu tư xây dựng trên 6 bãi ngầm ở khu vực DK1. Do bão, sóng gió có 4 nhà giàn đã bị đổ, 1 nhà giàn không còn nguyên vẹn, còn lại 15 nhà giàn đều đang hiện diện vững chắc trên thềm lục địa phía Nam Tổ quốc, trong đó có 8 nhà giàn trên nóc có bãi đỗ trực thăng. Thường trực tại đây hiện có các lực lượng bộ đội hải quân; cán bộ, nhân viên các ngành bảo đảm hàng hải, khí tượng thuỷ văn, dầu khí làm nhiệm vụ bảo vệ và phục vụ các mục tiêu quốc kế dân sinh…
 |
| Nhà giàn DK1/8 hiên ngang ở thềm lục địa phía Nam Tổ quốc. |
Đặt chân lên được các nhà giàn là việc vô cùng khó khăn. Trên thực tế đã có nhiều đoàn công tác đến thăm nhà giàn nhưng gặp sóng lớn đã không thể tiếp cận được. Nhà báo Cù Tất Thắc (Báo Nam Định), thành viên đoàn công tác tỉnh Nam Định ra thăm Trường Sa và nhà giàn năm 2011 kể, lần ấy tàu đã đưa được đoàn tới khu vực nhà giàn nhưng sóng quá lớn, xuồng của tàu không thể tiếp cận được nhà giàn. Để có “quà” cho cán bộ, quân nhân, nhân viên trên nhà giàn, các diễn viên của Nhà hát chèo Nam Định nghĩ ra cách hát tặng các anh qua máy bộ đàm, nhưng vì quá xúc động, tiết mục của các chị liên tục bị ngắt quãng giữa những tiếng nấc nghẹn ngào. Trên nhà giàn, các cán bộ, quân nhân cũng xúc động không kém, áp sát tai vào bộ đàm để lắng nghe từng “lời của đất liền”. Hình ảnh xúc động này được ai đó trong đoàn quay lại và tải lên mạng. Từ đó đến nay, theo thống kê của mạng YouTube, đoạn Video clip xúc động “Hát qua bộ đàm” dài hơn 5 phút này này đã có tới gần 1,5 triệu lượt người xem…
Trong chuyến đi này, do sóng biển không quá lớn chúng tôi đã tiếp cận và lên thăm được 2 nhà giàn DK1/8 và DK1/19 thuộc bãi ngầm Quế Đường dù rất khó khăn. Bãi ngầm Quế Đường (đặt theo tên hiệu của nhà bác học Lê Quý Đôn) nằm ở vị trí trung tâm khu vực DK1, cách Trường Sa 99 hải lý, cách Vũng Tàu 254 hải lý. Từ xa đã thấy trên bốn cây cọc thép khổng lồ cắm sâu dưới đáy biển, nhà giàn được thiết kế theo hình lục giác sừng sững, hiên ngang giữa đại dương. Trên nóc, cờ Tổ quốc sao vàng năm cánh bay phần phật trước gió biển. Hàng chữ Nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam nổi bật giữa trời xanh, biển xanh. Trước khi xuống xuồng vào nhà giàn, chúng tôi được cán bộ tàu HQ 571 phổ biến, huấn luyện rất chi tiết cách tiếp cận nhà giàn. Một trong những quy định bắt buộc là khi bước từ xuồng lên cầu thang nhà giàn phải với chân lên bậc thang cao nhất có thể. Buổi sáng biển lặng sóng, việc tiếp cận, lên nhà giàn DK1/8 không mấy khó khăn. Nhưng buổi chiều, biển mới chỉ hơi “trở mình” đã khiến việc tiếp cận, lên nhà giàn DK1/19 vô cùng vất vả, nguy hiểm. Chiếc xuồng đầu tiên đưa một số đồng chí lãnh đạo trong đoàn công tác và phóng viên báo chí vừa tiếp cận được nhà giàn đã bị sóng đẩy ngược ra. Sau mấy lần lượn ra lượn vào, xuồng mới tiếp cận được nhà giàn. Bắt được sợi dây từ xuồng tung lên, cán bộ, chiến sỹ trên nhà giàn hò nhau căng sức ghì xuồng áp sát cầu thang để sóng không đẩy được xuồng ra xa nữa. Khó khăn lắm từng người mới lựa chân theo chiều lên xuống của sóng để bước lên cầu thang. Bên trên, bốn cánh tay của hai chiến sỹ đứng hai bên chìa sẵn ra đón. Nhiều người mất bình tĩnh, lập cập, loay hoay được các anh nhấc bổng lên sàn. Nhìn cảnh ấy, nhiều người ngồi dưới xuồng thấy “đứng tim”. Sự nguy hiểm đó khiến chỉ huy tàu HQ 571 quyết định dừng việc đưa những thành viên còn lại lên nhà giàn. Leo tiếp lên mấy tầng cầu thang, chúng tôi cũng đặt được chân lên nhà giàn. Đó là một tổ hợp làm việc, sinh hoạt có diện tích sàn rộng khoảng trên dưới 100m2 được cán bộ, quân nhân, nhân viên trên nhà giàn sắp đặt rất gọn gàng, ngăn nắp. Thiếu tá Trương Văn Thuỷ, Chỉ huy nhà giàn DK1/8 cho biết, các nhà giàn đều nằm cạnh đường hàng hải quốc tế, là khu vực hoạt động biển nhạy cảm, hết sức phức tạp. Tàu lạ thường xuyên cải dạng vào thăm dò địa trấn, trinh sát hoặc đánh bắt cá trái phép, vi phạm chủ quyền của ta. Công tác sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu của cán bộ, quân nhân trên nhà giàn vì vậy đặt ra rất cao. Có đến đây mới biết cuộc sống, công việc của cán bộ, quân nhân, nhân viên trên các nhà giàn khó khăn thế nào. Chỉ cách đây chưa lâu, các nhà giàn còn chưa có điện, phải dùng điện ắc-quy, điều kiện liên lạc với đất liền cũng rất hạn chế vì chưa có sóng điện thoại. Nhờ phong trào “Chung tay thắp sáng nhà giàn DK1”, từ năm 2009 các nhà giàn mới có điện năng lượng gió, điện pin mặt trời và sóng điện thoại. Nhưng cũng giống như ở các đảo chìm, rau xanh, nước ngọt là hai thứ vẫn luôn thiếu. Để khắc phục, ngoài nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, nhiệm vụ chuyên môn, cán bộ, quân nhân, nhân viên trên nhà giàn cũng phải tăng gia sản xuất bằng cách tận dụng mọi chỗ trống để trồng rau xanh. Lên thăm chúng tôi thấy rau xanh được các anh trồng cả trên nóc nhà giàn, ngay cạnh nơi đỗ của trực thăng. Các biện pháp tiết kiệm nước ngọt như “tắm tráng”, “tắm kiểu em bé” luôn được áp dụng triệt để. Chuyện tình cảm còn thiệt thòi hơn. Có quân nhân tên Dũng, quê ở Thái Bình, gần ngày cưới vợ, khấp khởi chờ tàu đến đón về đất liền. Nhưng khi tàu đến, gặp sóng to quá, mấy ngày xuồng vẫn không thể vào đón. Qua ngày cưới rồi sóng… vẫn cứ to. Đám cưới vì vậy đành phải lùi lại đến năm sau… Không ít quân nhân, nhân viên ở nhà giàn nay đã ngoài 30 tuổi vẫn chưa có người yêu. Biền biệt ở nơi chỉ có trời cao, biển rộng thế này, “cơ hội” làm quen được với các bạn gái với các anh đâu dễ đến(!). Với những người đã có gia đình, cuộc sống tình cảm gia đình cũng rất thiệt thòi. Tại nhà giàn DK1/8, chúng tôi gặp thiếu uý Phạm Thành An, quê ở xã Xuân Ninh (Xuân Trường). Hỏi chuyện mới biết anh An đã có gia đình, có hai con gái, hiện vợ và hai con anh đang thuê nhà ở Thành phố Vũng Tàu. Con gái lớn của anh, cháu Phạm Phan Huyền My nay đã 10 tuổi nhưng không may bị bệnh rò tuỷ bẩm sinh. Vậy nhưng vì nhiệm vụ, cả năm anh An mới được về đất liền thăm con một lần. Mỗi lần về anh phải dành dụm tiền mua thuốc điều trị cho con đủ một năm mới tạm yên tâm quay trở lại nhà giàn. Món quà hôm ấy đồng chí Đoàn Hồng Phong, Uỷ viên Ban TVTU, Phó Chủ tịch UBND tỉnh thay mặt quê hương Nam Định gửi cho cháu My vì vậy có lẽ cũng phải rất lâu nữa anh An mới mang được về cho con…
Khó khăn, thiếu thốn là vậy nhưng ở nhà giàn, các anh luôn lạc quan. Điều này thể hiện rất rõ qua nét mặt lúc nào cũng tươi cười của thiếu tá Phạm Văn Kiệm, Chính trị viên nhà giàn DK1/19. Thiếu tá Kiệm quê ở Hưng Yên đến nay đã có 17 năm liên tục công tác trên các nhà giàn ở thềm lục địa phía Nam Tổ quốc. Những khó khăn, vất vả, thiếu thốn ở nhà giàn qua giọng kể hài hước của anh nghe chỉ thấy như những chuyện cười. Anh kể, ở nhà giàn các anh rất hay được “đi bằng cáp treo”, ấy là những khi sóng quá lớn, không thể dùng xuồng, phải đu dây từ nhà giàn ra tàu, từ tàu về nhà giàn. Anh còn kể, 17 năm anh ở nhà giàn là 17 năm vợ chồng anh mở cuộc thi đua. Chồng thi đua hoàn thành tốt nhiệm vụ ở nhà giàn, vợ thi đua lo thu xếp việc gia đình, nuôi dạy con cái ở đất liền. Nhưng trong cuộc thi ấy, cả anh và vợ luôn cảm thấy mình thua dù đã rất cố gắng. Vợ anh “thấy thua” vì biết ở ngoài nhà giàn chồng vất vả mà vẫn vững vàng vượt qua tất cả. Còn anh “thấy thua” vì thấy chỉ một mình mà vợ nuôi dạy được hai con chăm ngoan, học giỏi, cháu lớn giờ đã là sinh viên đại học, lại còn ruộng vườn, chăm sóc bố mẹ hai bên, việc nào cũng chu đáo, trong khi mình chẳng giúp được gì. Còn chúng tôi, nghe anh kể chuyện lại thấy, trong cuộc thi đua này cả thiếu tá hải quân, chính trị viên nhà giàn DK1/19 Phạm Văn Kiệm và vợ anh ở đất liền đều là những người về nhất! Thực tế chẳng đúng vậy sao?
(còn nữa)
Bài và ảnh: Trần Duy Hưng
