Những năm qua, tỉnh ta đã tập trung huy động nhiều nguồn lực đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, trang thiết bị y tế, quan tâm đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực, từng bước chuẩn hóa mạng lưới y tế cơ sở, không ngừng nâng cao chất lượng khám chữa bệnh.
Người dân khám, chữa bệnh tại Trạm Y tế xã Xuân Ninh (Xuân Trường). |
Để nâng cao chất lượng hoạt động của trạm y tế các xã, thị trấn, Trung tâm Y tế huyện Xuân Trường rà soát đánh giá thực trạng, từ đó hỗ trợ các trạm y tế xã, thị trấn thực hiện 10 tiêu chí xã chuẩn quốc gia về y tế. Trung tâm phân công cán bộ phụ trách các xã, thị trấn xuống chỉ đạo công tác khám chữa bệnh; duy trì giao ban hàng tháng với các trạm y tế, qua đó chấn chỉnh, rút kinh nghiệm kịp thời việc thực hiện quy chế, chế độ chuyên môn; giám sát, hỗ trợ thực hiện 10 tiêu chí quốc gia về y tế, tiêu chí 15 về y tế (Bộ tiêu chí nông thôn mới), kịp thời phát hiện những tồn tại, vướng mắc, đề xuất với chính quyền các địa phương tháo gỡ khó khăn... Toàn bộ 20 trạm y tế xã, thị trấn của huyện đã hoàn thiện về cơ sở vật chất; trong đó có 18/20 trạm y tế xã xây mới, 2 trạm y tế xã được nâng cấp với tổng kinh phí đầu tư xây dựng trên 80 tỷ đồng từ ngân sách địa phương và xã hội hóa. Các trạm y tế được xây mới đều là những công trình kiên cố, có từ 12-14 phòng chức năng khang trang, sạch đẹp; 70-80% trang thiết bị khám chữa bệnh đạt quy định của Bộ Y tế, đáp ứng nhu cầu nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh cho nhân dân; phòng chống dịch bệnh. Các dịch vụ kỹ thuật tại trạm y tế được nâng cao cả về số lượng và chất lượng. Hàng năm, Trung tâm Y tế huyện đều tổ chức các lớp tập huấn cho trạm trưởng trạm y tế các xã, thị trấn về quy trình giám sát dịch bệnh; các loại dịch bệnh được giám sát chặt chẽ nên không để dịch lớn xảy ra trên địa bàn. Công tác đảm bảo an toàn thực phẩm được triển khai đồng bộ, không xảy ra ngộ độc thực phẩm. Các chương trình mục tiêu y tế - dân số như: Phòng, chống HIV/AIDS, phòng, chống lao, phong, sốt rét, phòng, chống rối loạn do thiếu i-ốt, phòng, chống suy dinh dưỡng trẻ em... được thực hiện hiệu quả. Chương trình tiêm chủng mở rộng được duy trì đúng lịch vào ngày 25 hàng tháng, tỷ lệ trẻ em trong độ tuổi được tiêm chủng đầy đủ đạt 95-99%. Với những hoạt động hiệu quả, thiết thực, chất lượng chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân tại các trạm y tế trong huyện được nâng lên rõ rệt. Hàng năm, số lượt người đến khám, chữa bệnh ở trạm y tế xã, thị trấn tăng lên, đạt trên 100 nghìn lượt bệnh nhân/năm.
Toàn tỉnh hiện có 226 trạm y tế xã, phường, thị trấn, với tổng số 1.260 cán bộ, nhân viên y tế, trong đó có 186 bác sĩ. Thực hiện Quyết định số 2348/QĐ-TTg, ngày 5-12-2016 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đề án xây dựng và phát triển mạng lưới y tế cơ sở trong tình hình mới, Đề án xây dựng và phát triển mạng lưới y tế cơ sở giai đoạn 2018-2020 của Bộ Y tế, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch thực hiện đề án cụ thể hoá mục tiêu và các hoạt động phát triển y tế cơ sở phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương. Sở Y tế đã tập trung chỉ đạo Trung tâm Y tế các huyện, thành phố triển khai thực hiện Đề án, đồng thời đẩy mạnh việc xây dựng xã đạt Bộ tiêu chí quốc gia về y tế gắn với việc hoàn thành tiêu chí y tế trong chương trình xây dựng nông thôn mới. Hàng năm, Trung tâm Y tế các huyện, thành phố đẩy mạnh đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ cho đội ngũ cán bộ y tế cơ sở, đầu tư nâng cấp các trạm y tế tuyến xã nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân, thực hiện tốt chính sách BHYT, nhất là với các đối tượng chính sách gồm: người nghèo và cận nghèo, trẻ em dưới 6 tuổi, người có công. Cùng với việc cử cán bộ y tế tuyến xã đi học hàm thụ đại học y; đi tập huấn, đào tạo chuyên sâu về tay nghề, chuyển giao kỹ thuật mới tại các bệnh viện lớn ở Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, ngành Y tế triển khai Dự án giáo dục và đào tạo nhân lực y tế phục vụ cải cách hệ thống y tế tỉnh Nam Định (HPET). Trường Trung cấp Y tế đã thực hiện tốt kế hoạch đào tạo cán bộ y tế xã, phường theo nguyên lý y học gia đình của dự án HPET. Đội ngũ cán bộ, nhân viên các trạm y tế, cộng tác viên y tế thôn xóm thường xuyên được tham gia các lớp tập huấn, bồi dưỡng kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ về cấp cứu, điều trị và phòng chống dịch bệnh; tuyên truyền, vận động nhân dân phòng chống dịch bệnh. Ngoài ra, hàng năm, Trung tâm Y tế các huyện, thành phố còn cử 250-300 lượt cán bộ chuyên môn xuống các trạm y tế xã, phường, thị trấn chuyển giao kỹ thuật lâm sàng; giúp các trạm y tế xã thực hiện công tác khám chữa bệnh theo đúng quy định; hướng dẫn, phát hiện điều trị và khoanh vùng dịch bệnh... Qua đó, chất lượng chuyên môn của đội ngũ y, bác sĩ tại cơ sở ngày càng được nâng lên rõ rệt. Đến nay, 186/226 trạm y tế xã, phường, thị trấn có bác sĩ, đạt tỷ lệ 81,2%.
Bên cạnh đó, hệ thống trạm y tế xã, phường, thị trấn được xây dựng mới, cải tạo nâng cấp đảm bảo đủ số phòng theo quy định để thực hiện tốt các hoạt động chuyên môn; bổ sung trang thiết bị để thực hiện tốt gói dịch vụ y tế cơ bản; chuẩn bị đầy đủ máy móc, trang thiết bị, hóa chất cho công tác y tế dự phòng. UBND tỉnh đã hỗ trợ 32,3 tỷ đồng đầu tư xây dựng mới, sửa chữa trạm y tế; Sở Y tế đầu tư 4,7 tỷ đồng mua trang thiết bị cấp cho các trạm y tế tuyến xã. Ngành Y tế còn huy động các nguồn lực ngoài ngân sách Nhà nước, tiếp nhận, triển khai hiệu quả các chương trình, dự án viện trợ phi chính phủ nước ngoài như: Dự án Hỗ trợ y tế các tỉnh Đông Bắc Bộ và đồng bằng sông Hồng - Dự án thành phần tỉnh Nam Định (NORRED); Dự án HPET hợp phần 3 triển khai các hoạt động nhằm nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của đội ngũ làm công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu và y tế dự phòng theo nguyên lý y học gia đình. Đầu tư trang thiết bị cho 226 trạm y tế xã, phường, thị trấn hoạt động theo nguyên lý y học gia đình. Hệ thống y tế cơ sở được hoàn thiện, sắp xếp lại cơ cấu tổ chức theo hướng tinh gọn, hiệu quả, thực hiện tốt chức năng chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân; sử dụng phần mềm HIS trong khám chữa bệnh, thanh toán BHYT, phần mềm báo cáo bệnh truyền nhiễm và hệ thống quản lý thông tin tiêm chủng theo chỉ đạo của Bộ Y tế... tạo ra bước chuyển biến mới trong hệ thống y tế, tăng khả năng thực hiện nhiệm vụ bảo vệ và chăm sóc sức khỏe nhân dân trong tỉnh, từng bước thực hiện công bằng trong hưởng thụ chăm sóc y tế cho người dân ở các địa phương. Mọi người dân đều được hưởng các dịch vụ chăm sóc sức khoẻ ban đầu, có điều kiện tiếp cận và sử dụng các dịch vụ y tế có chất lượng. Tính đến tháng 8-2020, tỷ lệ trạm y tế xã, phường, thị trấn đạt tiêu chí quốc gia về y tế của tỉnh ta đạt 98,68%. 9 huyện có 100% số xã, thị trấn đạt tiêu chí quốc gia về y tế gồm: Hải Hậu, Nghĩa Hưng, Giao Thủy, Xuân Trường, Trực Ninh, Vụ Bản, Mỹ Lộc, Nam Trực, Ý Yên. Toàn tỉnh có 3.701 thôn, tổ dân phố (đạt 100%) có nhân viên y tế hoạt động. Các trạm y tế thực hiện được tối thiểu 60% danh mục kỹ thuật của tuyến xã; 100% trạm y tế xã, thị trấn có nữ hộ sinh trình độ trung cấp trở lên, đảm nhận công tác chăm sóc sức khỏe sinh sản.
Được quan tâm đầu tư cả về đội ngũ cán bộ và cơ sở hạ tầng, trang thiết bị đã tạo động lực mới, nâng cao năng lực, phát huy vai trò của hệ thống y tế cơ sở trong chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân. Chất lượng chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân tại các trạm y tế xã, phường, thị trấn được nâng lên rõ rệt, đáp ứng nhu cầu được tiếp cận các dịch vụ y tế gần nhất, có chất lượng, chi phí phù hợp với khả năng thu nhập của nhân dân. Hàng năm, số lượt người đến khám, chữa bệnh ở trạm y tế xã, thị trấn tăng lên, đạt trên 1,2 triệu lượt bệnh nhân/năm, đảm bảo an toàn trong điều trị, giảm tải số bệnh nhân phải chuyển lên tuyến trên. Mạng lưới y học cổ truyền tại trạm y tế được củng cố; công tác khám, điều trị và hướng dẫn người dân sử dụng thuốc nam trong phòng và điều trị bệnh được các trạm y tế thực hiện hiệu quả; khám, chữa bệnh bằng phương pháp Đông y không sử dụng thuốc đạt trên 20% tổng số ca khám, chữa bệnh. Công tác tuyên truyền, giáo dục sức khỏe được các trạm y tế triển khai thường xuyên; công tác vệ sinh môi trường, nước sạch được quan tâm chỉ đạo thực hiện; các chương trình y tế quốc gia thực hiện đạt và vượt mức chỉ tiêu. Hàng năm, tỷ lệ trẻ em trong độ tuổi được tiêm chủng đạt 100%. Tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng (theo cân nặng) giảm từ 12,38% năm 2016 xuống còn 10,03%. Công tác quản lý các bệnh xã hội được tiến hành thường xuyên; trong đó duy trì kết quả thanh toán bệnh phong, bệnh bại liệt, phòng chống HIV/AIDS; tăng cường thực hiện điều trị, quản lý tăng huyết áp và đái tháo đường theo nguyên lý y học gia đình tại các trạm y tế xã, phường. Mạng lưới y tế cơ sở thường xuyên giám sát, phát hiện, kịp thời bao vây, dập dịch, không để dịch lớn xảy ra. Các ổ dịch cũ như: tiêu chảy cấp, xuất huyết, cúm A(H1N1), cúm A(H5N1) đều được khống chế, ngăn chặn kịp thời... Từ tháng 2-2020 đến nay, cùng với các đơn vị y tế, các ngành chức năng, trạm y tế xã, phường, thị trấn tập trung mọi nguồn lực triển khai thực hiện hiệu quả công tác phòng, chống dịch COVID-19.
Tiếp tục nâng cao năng lực, phát huy vai trò của hệ thống y tế cơ sở không ngừng nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe ban đầu cho toàn dân, UBND tỉnh chỉ đạo tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền các chỉ thị, nghị quyết của Ban Bí thư, Chính phủ về công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khoẻ nhân dân trong tình hình mới, để nhân dân tự giác, tích cực tham gia vào các hoạt động chăm sóc sức khoẻ như phong trào vệ sinh phòng bệnh, rèn luyện thân thể phòng chống bệnh dịch. Tăng cường công tác đào tạo, tập huấn cho cán bộ y, bác sĩ tuyến xã. Đẩy mạnh xã hội hóa công tác y tế, liên kết đầu tư trang thiết bị y tế, phục vụ khám, chữa bệnh; khuyến khích các hoạt động nhân đạo, từ thiện hỗ trợ tuyến y tế cơ sở, góp phần chăm lo sức khỏe cho nhân dân ngày càng tốt hơn./.
Bài và ảnh: Minh Tân