Qua 10 năm triển khai, điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone cho người nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh, đã đem lại hiệu quả tích cực. Số người tái nghiện ma túy giảm, giảm lây nhiễm HIV, nâng cao sức khỏe, tăng cơ hội việc làm cho người nghiện ma túy.
 |
| Tư vấn cho bệnh nhân điều trị cai nghiện ma túy bằng Methadone tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh. |
Theo số liệu của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, trên địa bàn tỉnh hiện có 9 cơ sở điều trị cai nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone tại Trung tâm y tế các huyện: Giao Thuỷ, Xuân Trường, Hải Hậu, Trực Ninh, Nghĩa Hưng, thành phố Nam Định, Trung tâm cai nghiện huyện Nam Trực, Trung tâm Bảo trợ và phòng chống tệ nạn xã hội huyện Giao Thuỷ, Phòng khám Đại Đồng huyện Giao Thuỷ, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh và 1 cơ sở cấp phát thuốc Methadone tại thành phố Nam Định. Các cơ sở này hiện đang điều trị cho 1.987 người nghiện các chất dạng thuốc phiện. Trong đó, tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh có 669 bệnh nhân, Phòng khám Đại Đồng huyện Giao Thuỷ có 222 bệnh nhân, Trung tâm Y tế Xuân Trường 243 bệnh nhân, Trung tâm Bảo trợ và phòng chống tệ nạn xã hội tỉnh 148 bệnh nhân, Trung tâm Y tế Hải Hậu 220 bệnh nhân, Trung tâm Y tế Trực Ninh 146 bệnh nhân... Riêng cơ sở điều trị Methadone Nghĩa Hưng tại thị trấn Liễu Đề được đưa vào hoạt động từ tháng 9-2019, đến nay đã tiếp nhận 22 bệnh nhân đến điều trị cai nghiện. Bác sĩ Vũ Văn Nghĩa, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết: “Methadone là thuốc có tác dụng liên tục và kéo dài. Khi sử dụng Methadone sẽ giúp người nghiện các chất dạng thuốc phiện dừng hoặc giảm đáng kể lượng heroin sử dụng; dừng hoặc giảm tần suất tiêm chích, cải thiện tình trạng sức khỏe và tiến tới không sử dụng ma túy. Uống Methadone không chỉ giúp người nghiện dần thoát khỏi cái chết trắng mà còn giảm các hành vi vi phạm pháp luật, giảm lây nhiễm HIV/AIDS và bệnh lây truyền qua đường máu. Việc duy trì và mở rộng chương trình điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone rất cần thiết để đáp ứng nhu cầu điều trị của người nghiện ma túy, góp phần giảm tội phạm do người nghiện gây ra, góp phần ổn định trật tự xã hội, giảm gánh nặng về kinh tế cho gia đình bệnh nhân, giảm chi phí cho việc khắc phục các hậu quả của ma túy, giảm nguy cơ lây nhiễm HIV… Còn bệnh nhân Lê Văn H đang điều trị tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh chia sẻ: Trước đây tôi đã cai nghiện 3 lần nhưng không thành công. Được bác sĩ tư vấn, tôi tham gia vào chương trình điều trị thay thế các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone đã gần 1 năm. Đến nay, tôi đã thoát khỏi sự lệ thuộc vào ma túy, sức khỏe được cải thiện và tôi đã tìm được việc làm, có thu nhập ổn định.
Để được điều trị bằng thuốc Methadone, các bệnh nhân tự nguyện đến đăng ký, sau khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện về thủ tục, giấy tờ, trải qua các xét nghiệm..., sẽ được đưa vào điều trị. Các cơ sở điều trị đều được trang bị các thiết bị, máy móc phục vụ việc khám, xét nghiệm, hỗ trợ thuốc điều trị, đáp ứng nhu cầu điều trị và uống thuốc cho người nghiện. Trước và trong thời gian điều trị Methadone, người bệnh và người nhà đều được tư vấn về những vấn đề liên quan đến điều trị Methadone, tầm quan trọng của việc tuân thủ điều trị, cung cấp kiến thức thay đổi hành vi, can thiệp giảm tác hại dự phòng lây nhiễm HIV, dự phòng tái nghiện... Tại các cơ sở điều trị, thường vào buổi sáng, người bệnh đến đăng ký, xếp hàng, ký nhận thuốc. Việc uống thuốc được thực hiện ngay tại các cơ sở điều trị. Khi người bệnh uống thuốc đều có sự giám sát trực tiếp của nhân viên y tế để đảm bảo uống đúng cách, đúng liều theo phác đồ điều trị. Theo đánh giá hiệu quả chương trình điều trị cai nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone của Ban Chỉ đạo Phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm tỉnh, những năm qua, chương trình điều trị cai nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone địa bàn đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận; số người tái nghiện giảm đáng kể. Tại các cơ sở điều trị, đội ngũ cán bộ, bác sĩ, nhân viên luôn thực hiện nghiêm túc các hoạt động chuyên môn, đảm bảo cho người bệnh được uống thuốc hàng ngày; tăng cường hoạt động tư vấn, hỗ trợ cho người bệnh tuân thủ điều trị; phối hợp tốt với các đơn vị liên quan trong việc tổ chức thực hiện các biện pháp hỗ trợ tâm lý, xã hội; gần gũi lắng nghe, sẵn sàng chia sẻ, hỗ trợ người bệnh về tinh thần để động viên giúp đỡ người bệnh kiên trì tham gia cai nghiện nhằm nâng cao hiệu quả điều trị. Trong quá trình điều trị, hầu hết người nghiện đều chấp hành tốt quy định giờ uống thuốc cũng như các tư vấn, khuyến cáo của cán bộ, bác sĩ, nhân viên y tế để bảo vệ sức khỏe; không có bệnh nhân nào xuất hiện triệu chứng quá liều hay tác dụng phụ do Methadone; sức khỏe của bệnh nhân được cải thiện rõ rệt.
Bên cạnh những kết quả đạt được, chương trình điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone trên địa bàn tỉnh vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn. Nguyên nhân là do nhận thức của một bộ phận người dân, người nghiện ma túy còn hạn chế, chưa hiểu đúng và đầy đủ về phương pháp cai nghiện bằng Methadone nên còn e dè, chưa tiếp cận với chương trình cai nghiện này. Nhiều gia đình và người nghiện chưa công khai đến điều trị do sợ bị kì thị; một số bệnh nhân uống thuốc không đúng giờ, hoặc tự ý bỏ liều thường xuyên, ảnh hưởng đến kết quả điều trị. Một vài trường hợp tham gia điều trị một thời gian lại bỏ, có trường hợp bỏ rồi quay trở lại điều trị. Tình trạng này khiến các cơ sở điều trị, cấp phát Methadone gặp khó khăn trong công tác quản lý người bệnh và chủ động liều lượng thuốc khi cần. Trước thực trạng tình hình nghiện ma túy vẫn diễn biến phức tạp, tỉnh tiếp tục nâng cao chất lượng và mở rộng chương trình điều trị cai nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone. Tăng cường vai trò giám sát, chỉ đạo của hệ thống chính trị, các sở, ban, ngành, tổ chức chính trị - xã hội và chính quyền các cấp trong công tác cai nghiện ma túy. Đẩy mạnh truyền thông, nâng cao nhận thức của cán bộ và nhân dân về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc điều trị Methadone cho người nghiện ma túy. Vận động, hướng dẫn người nghiện ma túy và các gia đình có người nghiện ma túy gạt bỏ tự ti, mặc cảm, tự nguyện đăng ký tham gia chương trình điều trị, từ đó đẩy lùi nạn ma túy, đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn./.
Bài và ảnh: Minh Tân
