Tăng huyết áp là bệnh lý tim mạch nguy hiểm được xem như “kẻ giết người thầm lặng” vì toàn bộ sự tiến triển của bệnh thường diễn ra âm thầm không có triệu chứng cảnh báo trước. Huyết áp cao sẽ làm tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ, có khả năng dẫn đến suy thận nếu không được kiểm soát tốt. Để phòng bệnh tăng huyết áp, mọi người nên thực hiện các biện pháp sau:
Kiểm soát cân nặng: Để phòng ngừa bệnh tăng huyết áp điều đầu tiên là luôn duy trì cân nặng ở mức hợp lý. Những người thừa cân, béo phì thường có nguy cơ mắc tăng huyết áp cao hơn những người có cân nặng bình thường. Trường hợp thừa cân và có vòng bụng quá to (với nam giới là trên 90cm), thì cần tập luyện và áp dụng chế độ giảm cân khoa học bằng cách hạn chế tinh bột, đường, dầu mỡ và tăng cường rau xanh, trái cây cũng như uống đủ nước mỗi ngày.
Chế độ ăn uống khoa học: Trong chế độ ăn uống hàng ngày cần tích cực sử dụng thực phẩm hỗ trợ hiệu quả phòng ngừa tăng huyết áp như:
- Rau xanh và trái cây như: cam, quýt, bưởi, táo, bơ, dâu, thanh long, chuối, dưa hấu, dứa..., vì trong các thực phẩm này đều chứa nhiều vitamin E, C hoặc kali giúp phòng ngừa tăng huyết áp hiệu quả.
- Ngũ cốc thô: Chất xơ từ các loại ngũ cốc thô như: gạo lứt, bắp, yến mạch, bánh mì đen...; ngoài tác dụng chống táo bón, còn giúp hạn chế sự hấp thu cholesterol vào máu, ngăn ngừa xơ vữa động mạch và tăng cường khả năng tiết axit mật hỗ trợ tiêu hóa.
- Cá: Để bổ sung đạm, tốt nhất bạn nên dùng cá thay thịt và ăn 2-3 bữa cá mỗi tuần vì cá chứa nhiều axit béo không bão hòa, giúp giảm cholesterol máu.
Sử dụng chất béo không bão hòa: Để giảm cholesterol, nên dùng chất béo không bão hòa từ dầu ôliu, dầu bắp, dầu hướng dương, dầu đậu nành... Ngoài ra, nên thay các món chiên, xào bằng thức ăn luộc, hấp để tốt cho sức khỏe.
Tránh dùng những thực phẩm có thể gây tăng huyết áp như:
- Muối: Việc giảm bớt thức ăn mặn có thể giúp giảm huyết áp. Không nên ăn mặn, ăn các thực phẩm chế biến sẵn có nhiều muối và chất bảo quản như trứng vịt muối, xông khói, thịt muối, lạp xưởng, xúc xích, dưa muối...
- Chất béo bão hòa: Cần tránh ăn thức ăn xào, chiên, lòng đỏ trứng gà, da hoặc nội tạng động vật, nước xương hầm, mỡ động vật...
- Chất bột đường: Cần ăn vừa đủ lượng cơm, bún, phở, đồng thời tránh các thực phẩm, trái cây nhiều ngọt như bánh kẹo, nước ngọt, mứt, xoài, nhãn, mít, vải,...
- Thịt đỏ: Đạm từ thịt bò, cừu, dê, chó sẽ làm tăng cholesterol dẫn đến tăng huyết áp nên cần tránh sử dụng.
- Các chất kích thích: Cà phê, bia rượu, trà, gia vị cay nóng sẽ làm hưng phấn thần kinh, gây mất ngủ, rối loạn nhịp tim, từ đó dẫn đến tăng huyết áp.
Luyện tập thường xuyên: Để phòng ngừa tăng huyết áp, cần lên kế hoạch duy trì luyện tập từ 30-60 phút/ngày và 5 ngày/tuần. Việc luyện tập còn giúp bạn giảm stress - một trong những nguyên nhân khiến huyết áp tăng cao. Các hình thức tập luyện tốt cho sức khoẻ có thể chọn là đi bộ, bơi lội, các môn thể thao vừa sức...
Nếp sinh hoạt lành mạnh: Ngoài chế độ dinh dưỡng khoa học và luyện tập thể dục thể thao thường xuyên, có thể phòng tránh tăng huyết áp hiệu quả bằng một số lưu ý trong cuộc sống hàng ngày như: Ăn đủ bữa, không ăn quá nhiều hay quá muộn. Tránh dùng chất kích thích như rượu, bia, cà phê. Không hút hoặc cai nghiện thuốc lá. Không thức khuya, đảm bảo ngủ đủ giấc mỗi đêm. Duy trì lối sống lành mạnh, giữ tâm trạng thoải mái, tránh lo âu hay căng thẳng thần kinh./.
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Nam Định
