Trong khói thuốc lá chứa 7.000 hóa chất, trong đó có khoảng 69 chất là tác nhân gây ung thư. Sử dụng thuốc lá là nguyên nhân gây ra 25 căn bệnh, trong đó có nhiều bệnh nguy hiểm như: ung thư, các bệnh về tim mạch, các bệnh đường hô hấp… Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Việt Nam nằm trong nhóm 15 nước có số người hút thuốc lá nhiều nhất thế giới, tỷ lệ nam giới hút thuốc là 47,4%, tức là trung bình cứ 2 người thì có một người hút thuốc lá. Vì sao nhiều người lại nghiện thuốc lá?
Theo nhiều nghiên cứu, chính chất nicotine khiến người hút bị nghiện, rồi dần dần bị lệ thuộc vào thuốc lá. Chỉ cần vài giây sau khi hút, người hút thuốc lá sẽ cảm nhận được những kích thích của chất nicotine lên hệ thần kinh trung ương và lên toàn cơ thể. Nicotine tác động làm tăng tiết các chất dẫn truyền thần kinh trung gian và các nội tiết tố tham dự vào chức năng kháng lại các stress của cơ thể. Những chất này làm cho người hút thuốc lá cảm thấy bình tĩnh, tự tin, bớt lo âu và có sức để làm việc nhiều hơn.
Khi ngừng hút thuốc, nồng độ nicotine trong cơ thể giảm xuống, người hút thuốc sẽ cảm thấy bứt rứt, căng thẳng, khó tập trung, buồn bã, lo lắng… Muốn lấy lại cảm giác hưng phấn, người hút thuốc lá buộc lòng phải hút mãi để cung cấp cho cơ thể chất nicotine. Chính vì tác dụng kích thích nhanh mạnh, gây hưng phấn tức thời mà nicotine sẽ khiến người hút nghiện thuốc lá từ trung bình đến nặng và một khi nghiện thì rất khó bỏ. Giới chuyên khoa cũng cho biết, nghiện thuốc lá bao gồm nghiện thực thể và nghiện hành vi. Nghiện thực thể là nghiện chất nicotin trong thuốc lá, còn nghiện hành vi là nghiện động tác cầm điếu thuốc lá mà nhiều người hay gọi là thói quen. Chúng ta càng hút nhiều, cơ thể bị kích thích tiết các chất nội tiết tố liên tục cho đến khi các chất này bị cạn kiệt, lúc ấy thay vì có cảm giác sảng khoái, người bệnh lại thấy mệt mỏi hơn, khó tập trung tư tưởng, cáu gắt và suy sụp tinh thần mau chóng. Tiếc rằng phần lớn những người nghiện thuốc lá lại không ý thức được vấn đề này, khi họ hút thuốc mà không thấy sảng khoái thì lại có khuynh hướng tăng liều, nên càng lúc càng nghiện nặng hơn./.
Trung tâm Truyền thông - GDSK Nam Định
