Việt Nam là một trong 15 nước có số người hút thuốc cao nhất thế giới. Theo Điều tra toàn cầu năm 2010 về sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành (trên 15 tuổi) năm 2010, tỷ lệ hút thuốc ở nam giới là 47,4% (trung bình hai nam giới thì có một người hút thuốc), ở nữ giới là 1,4%. Trong giới trẻ độ tuổi từ 15-24, tỷ lệ hút thuốc trong nam giới là 26,1% và nữ giới là 0,3%. Điều tra toàn cầu về tình hình sử dụng thuốc lá trong học sinh từ 13-15 tuổi năm 2014 cho thấy 47,7% học sinh phơi nhiễm với khói thuốc tại nhà; 66,5% học sinh phơi nhiễm với khói thuốc tại địa điểm công cộng trong nhà. Việt Nam hiện có 15,3 triệu người (trên 15 tuổi) hút thuốc và có 33 triệu người không hút thuốc nhưng thường xuyên phải hít khói thuốc tại nhà, hơn 5 triệu người trưởng thành không hút thuốc nhưng thường xuyên phải hít khói thuốc tại nơi làm việc. Trong học sinh độ tuổi từ 13-15, có khoảng 60% học sinh hút thuốc thụ động tại nhà và khoảng 70% hút thuốc thụ động tại nơi công cộng.
Tại Việt Nam, trong khi xu hướng mắc các bệnh lây nhiễm giảm thì các bệnh không lây nhiễm gia tăng nhanh chóng. Hiện nay gánh nặng bệnh tật các bệnh không lây nhiễm mà nguyên nhân chính là do thuốc lá đang gia tăng. Theo Tổ chức Y tế thế giới, số trường hợp tử vong do các bệnh không lây nhiễm chiếm 75% các ca tử vong do bệnh tật và thương tích tại Việt Nam. Các bệnh có nguyên nhân chính từ sử dụng thuốc lá như đột quỵ, mạch vành, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), ung thư phổi... là những nguyên nhân hàng đầu gây ra tử vong ở cả nam và nữ. Theo điều tra của Bệnh viện K năm 2000, tỷ lệ bệnh nhân ung thư phổi có hút thuốc lá lên tới 96,8%. Gần 11% tổng số ca tử vong ở nam giới là do các bệnh liên quan đến sử dụng thuốc lá. Mỗi năm tại Việt Nam có khoảng 40 nghìn người tử vong do các bệnh liên quan đến thuốc lá. Nếu Việt Nam không thực hiện ngay các biện pháp phòng chống tác hại thuốc lá hiệu quả, con số này sẽ tăng lên thành 70 nghìn ca/năm vào năm 2030. Nghiên cứu của Viện Chiến lược và Chính sách Y tế năm 2011 cho thấy bệnh tật và tử vong do thuốc lá làm mất đi 1,5 triệu năm sống khỏe mạnh của người Việt Nam./.
Trung tâm Truyền thông - GDSK Nam Định
