Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) sửa đổi, bổ sung có hiệu lực thi hành từ ngày 1-1-2015, trong đó điểm mới là mua BHYT hộ gia đình. BHYT là loại hình bảo hiểm “lúc khỏe mua thẻ để tích lũy cho lúc ốm”, nhưng từ trước đến nay, đa số người dân Việt Nam đều “lựa chọn ngược” là đến lúc ốm hoặc ốm nặng mới đi mua BHYT. Trên cơ sở đó, Luật BHYT sửa đổi đã “luật hóa” việc tham gia BHYT theo hộ gia đình là để khắc phục tình trạng nhiều gia đình chỉ chọn mua BHYT cho những người ốm, người bị bệnh mạn tính, chưa có ý thức mua cho toàn bộ thành viên trong gia đình để phòng khi ốm đau và chia sẻ rủi ro cho người khác. Điều này dẫn đến việc quỹ BHYT cho đối tượng tự nguyện luôn bội chi; mục đích chia sẻ rủi ro của bảo hiểm chưa đạt được. Nhà nước đã có các phương án để hỗ trợ gia đình nghèo, khó khăn, chia thành nhiều loại đối tượng để hỗ trợ tiền mua thẻ BHYT. Hiện có tới 13 nhóm đối tượng được cấp thẻ miễn phí như: Trẻ em dưới 6 tuổi, người nghèo, thân nhân người có công, cán bộ xã, phường nghỉ hưu… Ngoài ra còn có 3 nhóm đối tượng được hỗ trợ một phần như người cận nghèo được Nhà nước hỗ trợ 70% tiền mua thẻ BHYT, thậm chí, nhiều tỉnh còn chi thêm ngân sách để hỗ trợ thêm 10-30% phí mua thẻ còn lại; Nhà nước cũng hỗ trợ 30% phí mua thẻ BHYT cho đối tượng học sinh, sinh viên, người làm nông nghiệp, ngư nghiệp, diêm dân có mức thu nhập trung bình. Tham gia BHYT hộ gia đình là để ngay bản thân các thành viên trong hộ gia đình phải có trách nhiệm với nhau, sau đó có trách nhiệm với cộng đồng (vì gia đình là tế bào của xã hội), rồi từ đó cộng đồng mới có trách nhiệm với cá nhân. Bởi vậy, quy định mới của Luật BHYT là người dân tham gia BHYT hộ gia đình nhằm mục đích khuyến khích tất cả người dân tham gia BHYT để cùng chia sẻ quyền lợi, trách nhiệm cho cá nhân và xã hội. Để khuyến khích tham gia BHYT hộ gia đình, Nhà nước đã giảm dần số tiền đóng từ các thành viên thứ 2 trong gia đình như sau: Người thứ nhất đóng bằng 4,5% mức lương cơ sở; người thứ hai, người thứ ba, người thứ tư đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% mức đóng người thứ nhất; người thứ năm trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất. Ví dụ: Trường hợp 5 người của gia đình ông B, có nhu cầu đóng BHYT một lần cho cả năm với mức lương cơ bản từ ngày 1-5-2016 là 1 triệu 210 nghìn đồng, số tiền đóng BHYT được xác định như sau:
- Người thứ nhất: 1.210.000 đồng x 4,5% x 12 tháng
= 653.400 đồng.
- Người thứ hai: 653.400 đồng x 70%
= 457.400 đồng.
- Người thứ ba: 653.400 đồng x 60%
= 392.000 đồng.
- Người thứ tư : 653.400 đồng x 50%
= 326.700 đồng.
- Từ người thứ 5 trở đi : 653.400 x 40%
= 261.400đồng.
Như vậy, mỗi ngày chỉ góp 1.815 đồng để được bảo vệ sức khoẻ./.
Trung tâm Truyền thông - GDSK Nam Định
