Thực hiện Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá (PCTHTL) chính thức có hiệu lực từ ngày 1-5-2013, các bệnh viện trên địa bàn tỉnh đã có nhiều biện pháp tích cực để xây dựng bệnh viện không khói thuốc lá.
Bệnh viện Lao và Bệnh phổi tỉnh, hằng năm tiếp nhận khoảng 3.000 bệnh nhân, trong đó có khoảng 1.000 bệnh nhân lao, còn lại là các bệnh phổi ngoài lao khác; trong số bệnh phổi ngoài lao thì số bệnh nhân mắc bệnh liên quan đến thuốc lá, thuốc lào chiếm khoảng 60%, chủ yếu mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. Để tăng cường thực thi Luật PCTHTL, bệnh viện đã xây dựng kế hoạch, đẩy mạnh công tác truyền thông về tác hại của thuốc lá nhằm nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi, thói quen của cán bộ, công nhân viên, phát động phong trào không khói thuốc trong bệnh viện. Bệnh viện phối hợp với Trung tâm Truyền thông - GDSK (Sở Y tế) tổ chức buổi “Nói chuyện sức khỏe chuyên đề phòng chống tác hại của thuốc lá” cho các cán bộ, nhân viên y tế trong bệnh viện; trong đó chỉ rõ một số bệnh thường xảy ra do tác hại của thuốc lá như ung thư phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, viêm phế quản, hen suyễn…, tác hại của thuốc lá đối với kinh tế, một số vấn đề trọng tâm của Luật PCTHTL, lợi ích của việc xây dựng môi trường làm việc không khói thuốc... Ngoài ra, bệnh viện thường xuyên tuyên truyền tới bệnh nhân và người nhà bệnh nhân về tác hại nghiêm trọng của thuốc lá đối với các bệnh liên quan đến phổi; nhắc nhở người bệnh, người nhà người bệnh không hút thuốc lá trong phòng bệnh, trong bệnh viện và nơi công cộng. Cùng với việc tổ chức truyền thông lưu động, phát tờ rơi, bệnh viện thực hiện treo biển có chữ hoặc biểu tượng cấm hút thuốc lá tại phòng chờ, hội trường, phòng bệnh, phòng khám bệnh và nơi tụ tập đông người trong bệnh viện. Đến nay cán bộ, nhân viên trong bệnh viện đều tích cực hưởng ứng, chấp hành tốt các quy định của Luật PCTHTL và các quy định của bệnh viện về “nói không với thuốc lá”. Đến Bệnh viện Đa khoa Hải Hậu, điều đầu tiên chúng tôi cảm nhận được là một không gian xanh - sạch - đẹp, môi trường lý tưởng cho việc khám chữa bệnh của nhân dân. Điều đặc biệt là từ cổng bệnh viện tới tất cả các khoa, phòng tuyệt nhiên không thấy có khói thuốc lá. Có được sự thay đổi đó là do nỗ lực của bệnh viện trong việc xây dựng môi trường bệnh viện không khói thuốc. Thực hiện Luật PCTHTL và các văn bản quy định của Bộ Y tế về xây dựng “bệnh viện không khói thuốc”, Bệnh viện Đa khoa Hải Hậu đã tiến hành lắp đặt hệ thống tranh ảnh tuyên truyền về tác hại thuốc lá, gắn biển cấm hút thuốc tại nơi nhiều người qua lại. Với đội ngũ cán bộ, y, bác sĩ và nhân viên bệnh viện, nếu ai vi phạm hút thuốc lá sẽ bị nhắc nhở. Vì vậy đến nay cán bộ, nhân viên trong bệnh viện đều nghiêm túc chấp hành quy định không hút thuốc lá. Bên cạnh đó, cán bộ trực ở các khoa, phòng có trách nhiệm nhắc nhở bệnh nhân, người nhà bệnh nhân không hút thuốc lá trong khuôn viên bệnh viện để đảm bảo môi trường khám chữa bệnh trong lành. Bệnh nhân Phạm Văn Nam, xã Hải Hưng, đang điều trị tại bệnh viện cho biết: “Môi trường bệnh viện không khói thuốc lá mang lại lợi ích rất lớn cho bệnh nhân khám chữa bệnh tại đây, nhất là bệnh nhân có tiền sử mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính như tôi. Không khí trong lành tại bệnh viện đã góp phần giúp tôi hồi phục sức khoẻ nhanh hơn”.
Để đẩy mạnh công tác PCTHTL trong các bệnh viện, Sở Y tế đã chỉ đạo các bệnh viện thực hiện các tiêu chí xây dựng cơ sở không khói thuốc lá như: Niêm yết quy định cấm hút thuốc lá tại nơi có nhiều người qua lại; treo biển báo cấm hút thuốc lá tại các khu vực làm việc, khu vực khám, điều trị, nhà ăn, hành lang, cầu thang và các khu vực công cộng khác trong bệnh viện; có kế hoạch hoạt động PCTHTL; tổ chức triển khai các hoạt động PCTHTL; không có hiện tượng mua bán, quảng cáo các sản phẩm thuốc lá trong khuôn viên cơ quan; không có các vật dụng liên quan đến việc hút thuốc như gạt tàn, bật lửa trong phòng khám, phòng điều trị, phòng làm việc...; không nhận sự hỗ trợ hoặc tài trợ của các Cty thuốc lá hay các tổ chức liên quan đến Cty thuốc lá dưới bất kỳ hình thức nào; đưa nội dung không hút thuốc lá vào tiêu chí thi đua của cán bộ, nhân viên y tế; không có hiện tượng hút thuốc lá và đầu mẩu thuốc lá trong toàn bộ khuôn viên cơ sở y tế. Đến nay, 100% các đơn vị bệnh viện trên địa bàn tỉnh đã thành lập Ban chỉ đạo PCTHTL và đã tiến hành khảo sát tình hình hút thuốc lá trong cán bộ, viên chức, xây dựng nội quy cấm hút thuốc lá và kế hoạch chi tiết công tác phòng chống tác hại thuốc lá. Đặc biệt, xác định công tác tuyên truyền, vận động giữ vai trò quan trọng, thông qua hệ thống truyền thông giáo dục sức khỏe và loa truyền thanh, một số bệnh viện như Bệnh viện Đa khoa Mỹ Lộc, Bệnh viện Đa khoa Nam Trực, Bệnh viện Đa khoa Xuân Trường, Bệnh viện Đa khoa Hải Hậu đã chú trọng tổ chức truyền thông nội dung về tác hại của việc hút thuốc lá tới cán bộ, nhân viên, bệnh nhân và người nhà bệnh nhân. Nhiều bệnh viện đã đưa tiêu chí PCTHTL vào công tác thi đua, xây dựng kế hoạch giám sát. Các bệnh viện cũng yêu cầu cán bộ, nhân viên cùng với việc gương mẫu không hút thuốc lá, mỗi người cần phải trở thành một tư vấn viên, giám sát viên nhắc nhở, tư vấn cho người hút thuốc lá hiểu rõ tác hại của việc hút thuốc lá, cách cai thuốc lá hiệu quả; yêu cầu người dân, người bệnh, người nhà bệnh nhân nêu cao ý thức chấp hành pháp luật về việc cấm bày bán thuốc lá, cấm hút thuốc lá trong khuôn viên bệnh viện để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh… Tuy nhiên, bên cạnh những đơn vị thực hiện tốt, vẫn còn nhiều bệnh viện vẫn chưa thực hiện các quy định của Bộ Y tế và Luật PCTHTL. Qua khảo sát thực tế tại một số bệnh viện tuyến tỉnh và tuyến huyện, tình trạng bệnh nhân hoặc người nhà bệnh nhân hút thuốc lá vẫn còn tồn tại, gây ngột ngạt, ô nhiễm môi trường xung quanh và ảnh hưởng trực tiếp tới người bệnh. Khó khăn hiện nay là chế tài xử lý bệnh nhân và người nhà bệnh nhân hút thuốc tại bệnh viện, đặc biệt là các bệnh viện đa khoa, chuyên khoa tuyến tỉnh có đông bệnh nhân…
Để khắc phục tồn tại, hướng tới mục tiêu xây dựng bệnh viện xanh - sạch - đẹp, thực hiện nghiêm túc công tác PCTHTL, bảo vệ và nâng cao sức khỏe cho người dân và cán bộ y tế. Thời gian tới, Sở Y tế chỉ đạo các đơn vị bệnh viện tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền sâu rộng, liên tục đến cán bộ, nhân viên y tế, bệnh nhân và người nhà bệnh nhân về tác hại của việc hút thuốc lá, giám sát chặt việc cấm hút thuốc tại các điểm trong khuôn viên bệnh viện… Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền về PCTHTL trong toàn ngành, đặc biệt là tại các bệnh viện, để phong trào “nói không với thuốc lá” phát huy hiệu quả bền vững./.
Minh Thuận