Buổi sinh hoạt ngoại khóa “Tư vấn sức khỏe sinh sản vị thành niên” diễn ra vào ngày 6-10-2015 do Trung tâm Dân số - KHHGĐ huyện Hải Hậu tổ chức tại Trường THPT Hải Hậu C thu hút sự tham gia của 1.280 học sinh nhà trường. Tại buổi sinh hoạt, học sinh của nhà trường đã được cán bộ của Trung tâm Dân số - KHHGĐ huyện tư vấn những vấn đề liên quan đến sức khỏe, tâm sinh lý lứa tuổi vị thành niên (VTN); những tác hại và cách phòng tránh quan hệ tình dục không an toàn... Qua đó, học sinh nhà trường đã có được kiến thức cơ bản về sức khỏe sinh sản, tâm sinh lý của lứa tuổi VTN. Em Nguyễn Thanh Hằng, học sinh khối 11 tâm sự: “Tham gia buổi sinh hoạt, bản thân em và các bạn trong lớp đã có những nhận thức đúng về tình bạn khác giới, yêu đương lành mạnh, làm chủ bản thân về những hành vi tình dục, có kiến thức chăm sóc, bảo vệ sức khỏe bản thân… Đồng chí Trần Anh Phong, Phó Giám đốc Trung tâm Dân số - KHHGĐ huyện Hải Hậu, người trực tiếp tư vấn cho biết: Buổi sinh hoạt ngoại khóa “Tư vấn sức khỏe sinh sản VTN” có mục đích hướng các em đến những suy nghĩ, đánh giá, lựa chọn đúng đắn trong tình bạn, tình yêu. Đồng thời, việc giáo dục giới tính cho lứa tuổi VTN nhằm hướng các em tới lối sống lành mạnh, có quan điểm tích cực về tình yêu, đồng thời cung cấp các thông tin và kỹ năng để các em có thái độ và hành vi đúng trong cuộc sống. Trong thời gian tới, hoạt động này sẽ được nhân rộng tại các trường THPT, Trung tâm GDTX và Đoàn cơ sở tại 35 xã, thị trấn trong huyện.
Thời gian qua, Trung tâm CSSKSS tỉnh đã phối hợp với các địa phương và các ngành chức năng thành lập 15 CLB “Chăm sóc SKSS VTN”. Nhiều CLB tại các xã, thị trấn hoạt động hiệu quả như: Nghĩa Trung (Nghĩa Hưng); Nam Thái, Nam Hùng (Nam Trực); Thị trấn Quất Lâm (Giao Thủy); Hợp Hưng (Vụ Bản); Yên Bình (Ý Yên)... Trong các buổi sinh hoạt CLB, các bạn trẻ được cung cấp kiến thức và sự hiểu biết về vấn đề CSSKSS, tâm sinh lý tuổi VTN như tình bạn, tình yêu, hôn nhân, cách phòng tránh thai và các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục, nhất là vấn đề tình dục an toàn. Tuy nhiên, lứa tuổi VTN là độ tuổi mà tâm lý, tình cảm đang trong quá trình phát triển để hướng tới hoàn thiện nên chưa ổn định lại dễ bị những tác động từ bên ngoài nên rất nhạy cảm, dễ dao động, dễ thay đổi và cũng dễ bị tổn thương. Thực tế hiện nay, nhiều bậc cha mẹ thường băn khoăn khi nào thì giáo dục giới tính cho con và sẽ giáo dục như thế nào? Không ít người tránh đề cập đến những vấn đề về sinh lý, về các biện pháp tránh thai đối với lứa tuổi VTN và cho rằng cung cấp cho trẻ những kiến thức về giới tính sẽ làm ảnh hưởng đến suy nghĩ và hành động của trẻ. Hậu quả của vấn đề này là tỷ lệ trẻ VTN nạo phá thai rất cao. Chỉ tính riêng tại Trung tâm CSSKSS tỉnh, 9 tháng năm 2015, có 2.068 trường hợp nạo, phá thai; trong đó có nhiều trường hợp trẻ VTN. Đây là số liệu chưa phản ảnh đầy đủ, vì phần lớn trẻ VTN thực hiện nạo phá thai tại các cơ sở khám, chữa bệnh tư nhân.
Toàn tỉnh hiện có 418.039 trẻ dưới 16 tuổi. Để nâng cao nhận thức và kỹ năng thực hành CSSKSS thông qua tư vấn và khám sức khỏe cho VTN, thanh niên, góp phần từng bước nâng cao thể chất, trí tuệ, tinh thần cho VTN, thanh niên, ngày 17-8-2011, UBND tỉnh đã phê duyệt “Đề án tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân giai đoạn 2011-2015”. Qua 5 năm triển khai thực hiện Đề an, toàn tỉnh đã thành lập 66 CLB tại 33 xã; mỗi CLB sinh hoạt tháng một lần, thu hút đông đảo các bạn trẻ tham gia. Bên cạnh đó, Chi cục Dân số - KHHGĐ, Hội KHHGĐ, Hội LHPN tỉnh còn phối hợp với các ngành chức năng thành lập các mô hình CLB: “Các bà mẹ có con tuổi VTN”, CLB “Các bậc cha mẹ với sức khỏe sinh sản VTN, thanh niên”; CLB “Mẹ và con gái”; CLB “Nhóm ông bố có con tuổi VTN”. Thời gian qua, các CLB đã tổ chức 1.143 buổi sinh hoạt thu hút 284.562 lượt người tham dự, đồng thời lồng ghép với các chương trình mục tiêu quốc gia, đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền, giáo dục thông qua các diễn đàn, tọa đàm, hội thảo, hội thi, sinh hoạt CLB, diễn tiểu phẩm, giao lưu nâng cao kỹ năng, kiến thức về nuôi dạy con và tổ chức cuộc sống gia đình cho bà mẹ có con dưới 16 tuổi, kiến thức tiền hôn nhân. Trong đó, các mô hình hoạt động có hiệu quả như: Diễn đàn “Khi tôi 18”, “Thì thầm tuổi ô mai”, “Hãy hành động vì bé gái”, “Tình bạn - Tình yêu và giữ gìn nhân cách tuổi học trò”... đã thu hút trên 300.980 lượt học sinh các trường THPT, THCS trên địa bàn tỉnh tham gia. Điển hình là các trường THPT: Lê Hồng Phong, Nguyễn Huệ, Nguyễn Khuyến, Ngô Quyền, Lương Thế Vinh, Trực Ninh B, Hải Hậu A, Nghĩa Hưng và Trường THCS Thị trấn Gôi. Tại các diễn đàn, các nữ sinh đã cởi mở đặt ra các câu hỏi cho các chuyên gia, các diễn giả về tình yêu, tình bạn và việc giữ gìn nhân cách; các kiến thức về CSSKSS, các tình huống cụ thể trong cuộc sống để các em có thêm kỹ năng, kinh nghiệm phòng tránh các TNXH và mang thai tuổi vị thành niên. Cũng thông qua các buổi tập huấn, diễn đàn, 209.550 ông bố, bà mẹ có con dưới 16 tuổi đã được hướng dẫn kiến thức khoa học về nuôi dưỡng, chăm sóc trẻ theo từng độ tuổi và áp dụng thực hiện có hiệu quả việc thực hành đúng các phương pháp giáo dục trẻ dưới 16 tuổi. Đã có 300.988/418.300, đạt tỷ lệ 72% trẻ VTN được tiếp cận các kiến thức về sức khỏe sinh sản và giáo dục kỹ năng để đối mặt với các khó khăn trong cuộc sống, góp phần giảm tỷ lệ nạo phá thai ngoài ý muốn ở trẻ em gái VTN và khống chế tỷ lệ trẻ em dưới 16 tuổi bị nhiễm và ảnh hưởng bởi HIV/AIDS.
Thông qua các hoạt động của Đề án đã cung cấp cho lứa tuổi VTN, thanh niên những kiến thức, kỹ năng thực hành CSSKSS, kỹ năng sống cơ bản, để chuẩn bị bước vào cuộc sống gia đình trong tương lai; hướng dẫn cho họ cách phòng ngừa, điều trị các bệnh lý có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản trước khi kết hôn, mang thai, sinh đẻ, các nguy cơ sinh con bị bệnh, tật, góp phần đảm bảo hôn nhân bền vững, nâng cao chất lượng giống nòi./.
Việt Thắng
