Luyện tập thể dục thể thao (TDTT) vừa sức sẽ giúp cho cơ bắp khỏe mạnh, máu huyết lưu thông dễ dàng. Ðó là yếu tố giúp tăng cường dinh dưỡng cho lớp sụn khớp. Cơ bắp khỏe mạnh sẽ giúp giảm lực đè ép lên khớp xương trong vận động.
Thoái hóa khớp (THK) là tình trạng xuống cấp tiến triển của sụn khớp, có thể do tự nhiên hay do một yếu tố nào đó. Bên cạnh đó là sự tự điều chỉnh không hợp lý của những thành phần kế cận là bao khớp và xương khiến cho diễn biến ngày càng xấu đi, khớp giảm khả năng vận động, đau và dần dần biến dạng. Đặc biệt, với lứa tuổi 70 trở đi, hầu như mọi người đều có dấu hiệu THK.
 |
| Bài tập thể dục tránh thoái hóa khớp. |
Tổn thương THK thường gặp ở cột sống, nhất là ở cột sống vùng thắt lưng và cột sống cổ; ở chi dưới như khớp gối, khớp háng; ở chi trên như khớp vai. Phần lớn người chỉ bị tổn thương một vài khớp, ít khi nhiều khớp.
Vận động TDTT để giảm đau
Tập TDTT đều đặn, vừa sức sẽ giúp cho cơ bắp khỏe mạnh, máu huyết lưu thông dễ dàng. Đó là yếu tố giúp tăng cường dinh dưỡng cho lớp sụn khớp. Tuy nhiên, nếu không luyện tập đúng cách thì việc tập TDTT sẽ gây tác dụng ngược.
Tập luyện TDTT hàng ngày giúp vận động gối ở mức vừa phải, khi vận động dịch khớp gối được các tế bào sụn hấp thu và tăng cường sức sống cho tế bào sụn. Những môn chơi thể thao được cho là ít ảnh hưởng áp lực lên gối như bơi, đạp xe, tập thể lực tư thế nằm hay ngồi, đi bộ nhẹ nhàng không quá 30 phút mỗi ngày, tập thể lực dưới nước là môn khá thích hợp. Tập các nhóm cơ quanh gối, tùy theo loại tổn thương là gì mà sẽ ưu tiên nhóm cơ bên trong hay bên ngoài.
Các tư thế xấu làm tổn thương khớp gối bao gồm leo cầu thang, ngồi xổm, khiêng vác quá nặng, tăng trọng lượng cơ thể. Dụng cụ hỗ trợ cho gối còn tùy thuộc tình trạng bệnh lý ở đâu. Ví dụ, tăng áp lực cánh ngoài bánh chè sẽ phải mang dụng cụ kéo bánh chè vào bên trong nhằm đưa bánh chè chạt đúng trong rãnh lồi cầu đùi… Nên bắt đầu bằng những động tác nhẹ nhàng và chậm rãi, sau đó tăng dần lên tùy phản ứng của cơ thể.
Phòng bệnh và điều trị
Để phòng và hạn chế THK, ngay khi ở tuổi ngoài 40, chúng ta cần tập TDTT đều đặn để tránh béo phì hoặc bị tiểu đường vì THK rất thường gặp, dễ xảy ra nặng ở những người mắc căn bệnh này. Tránh những động tác quá mạnh vì chúng có thể lệch trục khớp và cột sống.
Ngoài ra, nên có chế độ nghỉ ngơi hợp lý để các cơ quan trong cơ thể tái tạo lại năng lượng. Không nên lặp đi lặp lại một công việc hay tư thế làm việc quá dài, quá sức chịu đựng của cơ thể vì điều này sẽ làm tổn thương đến khớp.
Thông thường, THK thường được điều trị bằng thuốc uống, thuốc tiêm, nhưng vì thuốc điều trị khớp hay gây tác dụng phụ, vì vậy, không nên dùng trong một thời gian quá dài. Khi bệnh nhẹ, có thể làm vật lý trị liệu là tốt nhất (chườm nóng, chiếu đèn hồng ngoại, dùng máy phát sóng ngắn, xung điện để giảm đau) và nghỉ ngơi nhiều hơn. Giai đoạn nặng hơn mới dùng kháng viêm giảm đau non-steroid, thậm chí nếu giai đoạn nặng hơn nữa có thể phải tiêm corticoid hay nội soi làm sạch khớp.
Chế độ ăn khi bị THK
Khi bị THK, hãy tránh những thực phẩm có hàm lượng purin và fructose cao như thịt gia súc, gan động vật, thịt lợn muối, đặc biệt phải tránh các món ăn có nguy cơ làm tăng mỡ trong máu như: thịt mỡ, bơ, xúc xích, jăm bông… vì nó làm tăng rất nhanh tình trạng viêm, tấy của khớp.
Trong quá trình chữa trị, cần ăn sữa bò, sữa đậu nành, đại táo, thức ăn giàu chất sụn có tác dụng khôi phục sụn khớp như vây cá. Khi khớp sưng đau, nên ăn các món giải nhiệt như dưa hấu, bí xanh, đậu phụ… Kiêng các món nhiều mỡ, các món nướng, cay và quá nóng.
Theo: suckhoedoisong.vn
