Điều trị bằng Methadone: Niềm hy vọng mới cho người nghiện ma túy

09:12, 10/12/2010

Theo số liệu của các cơ quan chức năng, toàn tỉnh hiện có khoảng 6.600 người nghiện ma tuý, trong đó có 1.800 người nghiện ở 178 xã, phường có hồ sơ quản lý. Mặc dù những năm qua, công tác phòng chống, cai nghiện ma tuý đã được các ngành, các cấp quan tâm, nhiều cơ sở cai nghiện tập trung được đầu tư xây dựng, nhiều mô hình cai nghiện tại gia đình và cộng đồng đã được triển khai song những kết quả đạt được vẫn còn hạn chế, số người từ bỏ được ma tuý không nhiều, tỷ lệ tái nghiện cao.

Trước thực trạng đó, một trong những giải pháp được lựa chọn trong thời gian gần đây nhằm giảm tỷ lệ người nghiện ma túy là dùng thuốc Methadone điều trị thay thế. Methadone là một chất đồng vận với các chất dạng thuốc phiện. Methadone có tác dụng giảm đau, giảm ho, êm dịu, giảm hô hấp và gây nghiện, nhưng gây khoái cảm yếu, thời gian tác dụng chậm không gây nhiễm độc hệ thần kinh trung ương, bệnh nhân có thể kiểm soát được hành vi của mình. Vì Methadone là chất đồng vận toàn phần, do vậy có thể giúp người nghiện các chất dạng thuốc phiện giảm cảm giác thèm ma túy, giảm tần suất sử dụng chất dạng thuốc phiện. Sau một thời gian điều trị bằng thuốc Methadone, có thể giảm liều và tiến tới ngừng sử dụng ma tuý. Trong quá trình này, người bệnh vẫn xuất hiện hội chứng cai, tuy nhiên nhẹ hơn rất nhiều so với việc ngừng sử dụng hê-rô-in. Hơn nữa, do Methadone được dùng theo đường uống nên sẽ làm giảm nguy cơ lây nhiễm HIV do tiêm chích trong nhóm người nghiện các chất dạng thuốc phiện đồng thời người sử dụng không gặp nguy cơ sốc thuốc như sử dụng ma tuý, tình trạng sức khoẻ của bệnh nhân được cải thiện đáng kể. Do những ưu điểm vượt trội so với nhiều hình thức cai nghiện khác nên Methadone đã được triển khai ở nhiều nước trên thế giới. Ở nước ta chương trình điều trị thay thế bằng Methadone đã được triển khai thí điểm tại Hải Phòng, thành phố Hồ Chí Minh từ giữa năm 2008, và tại Hà Nội đã từ cuối năm 2009. Đến nay, cả nước đã có trên 3.000 trường hợp được điều trị bằng Methadone, kết quả điều trị cho thấy số người sử dụng ma tuý giảm còn 57% sau tháng đầu tiên, giảm xuống 30% sau tháng  thứ 2 và còn 18% sau 3 tháng điều trị thay thế bằng Methadone. Người nghiện được cải thiện cơ bản về sức khoẻ, tham gia học tập, làm việc được tốt hơn, mối quan hệ của người nghiện với gia đình và xã hội được cải thiện.

Tuyên truyền về phòng, chống tệ nạn ma túy tại xã Giao Nhân (Giao Thủy).  Ảnh: Việt Thắng
Tuyên truyền về phòng, chống tệ nạn ma túy tại xã Giao Nhân (Giao Thủy).
Ảnh: Việt Thắng

Năm 2010, tỉnh ta là một trong những địa phương được chọn triển khai thực hiện Đề án điều trị thay thế các chất gây nghiện dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone, bước đầu triển khai tại 3 cơ sở điều trị là: Trung tâm phòng chống HIV/AIDS tỉnh, Trung tâm YTDP huyện Giao Thuỷ và Trung tâm YTDP huyện Xuân Trường là những địa phương có nhiều  người nghiện ma tuý. Đề án được chia làm 3 giai đoạn: Từ nay đến hết quý 1-2011, triển khai xây dựng và đưa vào hoạt động 3 cơ sở điều trị Methadone ở TP Nam Định, huyện Xuân Trường và Giao Thuỷ với khoảng 350 người được điều trị. Từ tháng 1-2011 đến hết năm 2012 tiếp tục duy trì hoạt động của các cơ sở đã triển khai, mở rộng quy mô điều trị lên 750 người, triển khai thêm 1 cơ sở điều trị tại TP Nam Định. Từ năm 2012, mở rộng ra các địa phương khác trong tỉnh. Sau một thời gian chuẩn bị, vừa qua Trung tâm phòng chống HIV/AIDS tỉnh đã khai trương và đưa vào hoạt động cơ sở điều trị Methadone đầu tiên của tỉnh. Theo bác sỹ Vũ Văn Nghĩa, Phó Giám đốc Trung tâm phòng chống HIV/AIDS tỉnh, để công tác điều trị đạt hiệu quả cao, Trung tâm tiến hành chặt chẽ từ khâu xét chọn đối tượng, không xét những đối tượng có hành vi vi phạm pháp luật, đối tượng có đăng ký thường trú tại địa phương nhưng thường xuyên vắng nhà hoặc những bệnh nhân không có khả năng đi đến cơ sở điều trị hàng ngày. Bệnh nhân được lựa chọn sẽ được khám lâm sàng và  các xét nghiệm, nếu đủ tiêu chuẩn sẽ được cấp thẻ điều trị. Bệnh nhân không được lựa chọn tham gia điều trị sẽ được tư vấn để tham gia các biện pháp hỗ trợ khác. Hàng ngày, người bệnh phải đến cơ sở điều trị Methadone để uống thuốc dưới sự giám sát trực tiếp của nhân viên y tế với liều điều trị ban đầu  là 20mg/ngày. Liều điều trị tuỳ thuộc vào mức độ nghiện ma tuý của  từng trường hợp, thông thường là 40 đến 60mg/ngày. Sau một thời gian điều trị, có thể giảm tiến tới ngừng điều trị. Cũng theo bác sỹ Vũ Văn Nghĩa, kết quả điều trị cũng phụ thuộc rất nhiều vào sự hợp tác của người nghiện và gia đình bởi công tác điều trị đòi hỏi thời gian, sự kiên trì và nỗ lực cao. Bước đầu những bệnh nhân đến với Trung tâm đều có cam kết thực hiện đúng chỉ định của thầy thuốc với quyết tâm cai nghiện./.

Hoài Phương


BÁO NAM ĐỊNH ĐIỆN TỬ

Giấy phép số: 136/GP-BTTTT do Bộ Thông tin và Truyền thông cấp ngày 17/3/2022.

Tổng biên tập: Phạm Văn Trường

Phó Tổng biên tập: Trần Vân Anh, Nguyễn Thị Thu Thủy

Tòa soạn: Số 68 Trần Phú, TP Nam Định, tỉnh Nam Định

Điện thoại: 0228.3849386; Email: toasoanbnd@gmail.com