Khi dùng từ 2 loại thuốc trở lên rất dễ xảy ra hiện tượng tương tác thuốc (TTT). Sự tương tác này có thể làm giảm hoặc mất tác dụng của từng loại thuốc hoặc làm tăng độc tính của thuốc với cơ thể (nguy cơ gặp tương tác khi dùng 2 loại là 5%, dùng 5 loại khoảng 50% và dùng 8 loại tăng đến 100%.). TTT có thể xảy ra trong trường hợp dùng trùng lặp các loại thuốc cùng nhóm, khác nhóm nhưng cùng tác dụng phụ, các thuốc có tính đối kháng về dược đông học… Đơn cử trường hợp người bệnh bị nhiễm khuẩn hô hấp cấp nặng, đã được bác sỹ chỉ định tiêm gentamycin, tuy nhiên người bệnh muốn khỏi nhanh, lại uống thêm kanamycin. Thực tế, dùng gentamycin đúng liều đã đủ nồng độ cần thiết kháng khuẩn, dùng thêm kanamycin vì cùng cơ chế tác dụng nên không những không làm tăng thêm hiệu lực kháng khuẩn, mà lại làm tăng tác dụng phụ gây giảm thính lực, nếu nặng có thể gây điếc không hồi phục.
Để phòng tránh TTT, mọi người không nên dùng quá nhiều thuốc; khuyến khích dùng biệt dược đơn. Ví dụ bị cảm nắng có sốt và ho nhẹ, mọi người chỉ cần dùng paracetamol. Uống thuốc xong hết sốt sẽ hết ho. Nếu dùng thêm biệt dược chữa ho atussin (biệt dược này có chứa 5 đơn chất trong đó cả phenylpropanolamin - PPA) sẽ làm tăng huyết áp, thậm chí có thể gây tai biến mạch máu não (nếu có tiền sử bệnh này). Trong khi đang dùng thuốc chữa bệnh này, nếu gặp một bệnh khác, cần dùng thêm thuốc mới thì nhất thiết phải có ý kiến của thầy thuốc./.
BS Nguyễn Hùng
