Chuyển đổi số (CĐS) là một xu thế tất yếu, đang diễn ra hết sức nhanh chóng, tác động toàn diện đến đời sống kinh tế - xã hội. Ngày 31-12-2020, UBND tỉnh đã xây dựng Kế hoạch Chuyển đổi số tỉnh giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030 theo 3 trụ cột chiến lược là: Chính quyền số, kinh tế số và xã hội số. Mục tiêu của kế hoạch là hỗ trợ các ngành, địa phương, tổ chức, doanh nghiệp triển khai CĐS thành công trong họat động chuyên môn, tăng năng suất lao động, tạo ra các cơ hội tăng trưởng mới và lực đẩy quan trọng thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển nhanh, mạnh, bền vững trong thời đại công nghệ.
Công an viên xã Trực Thái (Trực Ninh) hướng dẫn người dân hoàn thiện quy trình thực hiện số hóa hồ sơ dữ liệu dân cư. |
Xây dựng chính quyền số trên nền tảng Chính phủ điện tử
Là địa phương sớm hoàn thành thí điểm mô hình Chính phủ điện tử, Phát triển hạ tầng Khung Chính phủ điện tử giai đoạn 2016-2020 với các phần việc: hoàn thành trung tâm giám sát SOC của tỉnh kết nối với trung tâm giám sát an ninh mạng quốc gia; xây dựng nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu cấp tỉnh kết nối với hệ thống chia sẻ dữ liệu cấp quốc gia; xây dựng nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu dùng chung (LGSP) gồm các phần mềm (Quản lý văn bản và điều hành, Quản lý cán bộ công chức, Thống kê báo cáo ngành thông tin và truyền thông, Dịch vụ công trực tuyến). Triển khai cung cấp 100% dịch vụ hành chính công mức 4, kết nối nền tảng thanh toán trực tuyến phục vụ việc thanh toán phí, lệ phí các dịch vụ hành chính công của tỉnh. Đưa vào triển khai thí điểm vận hành thử Trung tâm điều hành cấp tỉnh và hoàn thiện hệ thống, tổ chức triển khai cho các sở, ngành, địa phương trên toàn tỉnh. Đây là tiền đề thuận lợi cho tỉnh ta thực hiện CĐS trong giai đoạn tiếp theo. Lộ trình CĐS của tỉnh phấn đấu đến năm 2025, có: 90% dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 được cung cấp trên nhiều phương tiện truy cập khác nhau, bao gồm cả thiết bị di động; 90% hồ sơ công việc cấp tỉnh, 80% hồ sơ công việc cấp huyện và 60% hồ sơ công việc cấp xã được xử lý trên môi trường mạng (trừ hồ sơ công việc thuộc phạm vi bí mật Nhà nước); 100% báo cáo định kỳ, báo cáo thống kê về kinh tế - xã hội phục vụ sự chỉ đạo, điều hành của Chủ tịch UBND tỉnh được thực hiện qua hệ thống báo cáo của tỉnh; kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa hệ thống báo cáo tỉnh với Hệ thống thông tin báo cáo Chính phủ; kết nối, liên thông các cơ sở dữ liệu quốc gia tạo nền tảng phát triển Chính phủ số bao gồm các cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, đất đai, đăng ký doanh nghiệp, tài chính, bảo hiểm, tư pháp… để cung cấp dịch vụ công kịp thời, một lần khai báo, trọn vòng đời phục vụ người dân và phát triển kinh tế - xã hội; 50% hoạt động kiểm tra của cơ quan quản lý Nhà nước được thực hiện thông qua môi trường số và hệ thống thông tin của cơ quan quản lý. Mục tiêu phát triển kinh tế số đến năm 2025 chiếm 10% GRDP của tỉnh; tỷ trọng kinh tế số trong từng ngành, lĩnh vực đạt tối thiểu 10%; năng suất lao động hàng năm tăng tối thiểu 7%. Đối với phát triển xã hội số với chỉ tiêu đưa hạ tầng mạng băng rộng cáp quang phủ trên 80% hộ gia đình, 100% xã; phổ cập dịch vụ mạng di động 4G/5G và điện thoại di động thông minh; tỷ lệ dân số có tài khoản thanh toán điện tử đạt trên 40%.
Giải pháp đồng bộ thực hiện chuyển đổi số
Trên cơ sở mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể, UBND tỉnh xác định rõ những khó khăn của quá trình CĐS không phải hoàn toàn về mặt kỹ thuật mà là việc bổ sung số hóa, liên thông dữ liệu phục vụ điều hành của chính quyền và giải quyết các thủ tục cho người dân, doanh nghiệp. Thực tế thời gian qua tỉnh đã hoàn thành cung cấp 100% dịch vụ công mức độ 4 nhưng việc sử dụng của người dân còn hạn chế. Bên cạnh đó vì nhiều lý do khiến các cơ quan chức năng đều hưởng ứng cao tinh thần CĐS.
Do đó để thực hiện CĐS hiệu quả, UBND tỉnh đề ra 7 nhóm nhiệm vụ cụ thể gồm: Chuyển đổi nhận thức; kiến tạo thể chế; phát triển hạ tầng và nền tảng số; thông tin và dữ liệu số; hoạt động CĐS; an toàn, an ninh mạng; đào tạo và phát triển nhân lực. Trong đó UBND tỉnh cũng thực hiện chia lộ trình thực hiện CĐS thành 3 giai đoạn cụ thể: Giai đoạn đầu ngay trong năm 2021 sẽ đẩy nhanh số hóa các lĩnh vực, các ngành, các doanh nghiệp nhằm tăng năng suất lao động và tạo ra các cơ hội tăng trưởng mới; tiếp đó sẽ sử dụng số hóa như một lợi thế cạnh tranh trong nước và toàn cầu; tiến tới nền kinh tế số toàn diện, mọi lĩnh vực được số hóa tạo động lực tăng trưởng cho nền kinh tế. Ưu tiên chuyển đổi 6 lĩnh vực liên quan trực tiếp đến người dân gồm: y tế, giáo dục, nông nghiệp, giao thông vận tải và logistics, tài nguyên và môi trường, giáo dục nghề nghiệp. Đồng thời yêu cầu các sở, ngành chức năng, các doanh nghiệp và người dân cùng vào cuộc. Đến thời điểm hiện tại, các ngành, địa phương đang tập trung thực hiện các nhiệm vụ trong chương trình CĐS. Sở Thông tin và Truyền thông đã tiếp tục hoàn thiện xây dựng trung tâm tích hợp dữ liệu tỉnh đảm bảo an toàn hệ thống thông tin cấp độ 3, triển khai bảo đảm an toàn, an ninh mạng theo mô hình 4 lớp nhằm đảm bảo sự liên thông, kết nối dữ liệu để đảm bảo an toàn thông tin cho hệ thống của các cơ quan, tổ chức Nhà nước. Sở cũng tổ chức đào tạo, tập huấn, diễn tập về an toàn thông tin mạng nhằm nâng cao nhận thức về nguy cơ, hậu quả, trách nhiệm trong vấn đề mất an toàn thông tin khi thực hiện CĐS. Yêu cầu các doanh nghiệp kinh doanh viễn thông nâng cao năng lực đáp ứng yêu cầu CĐS của các cơ quan quản lý Nhà nước, người dân và doanh nghiệp trên địa bàn. Ngành Y tế phát triển nền tảng hỗ trợ khám, chữa bệnh từ xa để hỗ trợ người dân, giảm tải cho các cơ sở y tế, hạn chế tập trung đông người, giảm nguy cơ lây nhiễm chéo; Xây dựng và từng bước hình thành hệ thống chăm sóc sức khỏe và phòng bệnh dựa trên các công nghệ số; thử nghiệm triển khai sáng kiến “Mỗi người dân có một bác sĩ riêng”. Ngành Giáo dục phát triển nền tảng hỗ trợ dạy và học từ xa, ứng dụng triệt để công nghệ số trong quản lý, giảng dạy và học tập; số hóa tài liệu, giáo trình; xây dựng nền tảng chia sẻ tài nguyên giảng dạy và học tập theo cả hình thức trực tiếp và trực tuyến. 100% các cơ sở giáo dục triển khai công tác dạy và học từ xa, trong đó thử nghiệm chương trình đào tạo cho phép học sinh, sinh viên học trực tuyến tối thiểu 20% nội dung chương trình. Ứng dụng công nghệ số để giao bài tập về nhà và kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh trước khi đến lớp học… Các doanh nghiệp viễn thông đã chuẩn bị mọi điều kiện sẵn sàng cung cấp hạ tầng số, nền tảng số phục vụ các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp CĐS cũng như xây dựng xã hội số. Dự kiến trong năm 2021 và những năm tiếp theo, các doanh nghiệp viễn thông sẽ thử nghiệm lắp đặt hệ thống wifi tại các khu di tích và nhiều điểm công cộng để đẩy nhanh hơn nữa quá trình CĐS trên địa bàn.
Gắn yêu cầu CĐS với nhiệm vụ chuyên môn của từng địa phương, cơ quan, doanh nghiệp; tích cực triển khai thực hiện kế hoạch, lựa chọn đối tượng số hóa, thực hiện số hóa, lưu trữ dữ liệu được số hóa, tổ chức dữ liệu số hóa phù hợp với các nhu cầu khai thác, sử dụng dữ liệu và đảm bảo an ninh, an toàn thông tin là những bước đi chắc chắn cho công cuộc CĐS của tỉnh thành công./.
Bài và ảnh: Nguyễn Hương