Nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của nhà sản xuất, người tiêu dùng, kịp thời phát hiện, ngăn chặn sai phạm về đảm bảo quyền sở hữu trí tuệ, tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm, nhãn hiệu hàng hóa; Sở Khoa học và Công nghệ (KH và CN) đã tập trung các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra trong lĩnh vực KH và CN.
Kiểm tra phương tiện đo tại một cửa hàng kinh doanh xăng dầu trên địa bàn thành phố Nam Định. |
Thanh tra Sở KH và CN đã xây dựng kế hoạch thanh tra bám sát định hướng phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, tập trung vào các vấn đề liên quan trực tiếp đến an toàn, sức khỏe, quyền lợi của người tiêu dùng. Thanh tra Sở KH và CN đã phối hợp với các cơ quan chức năng như: Sở Công Thương, Sở Y tế, Công an tỉnh đẩy mạnh thanh tra việc chấp hành pháp luật chuyên ngành, quy định về chuyên môn, kỹ thuật, quy tắc quản lý ngành, lĩnh vực đối với tổ chức, cá nhân thuộc phạm vi quản lý. Trong năm 2020, Thanh tra Sở KH và CN đã chủ trì triển khai 2 cuộc thanh tra chuyên đề đối với 33 đơn vị trên địa bàn các huyện, thành phố. Trong đó, đã thanh tra 12 đơn vị sử dụng thiết bị bức xạ, nguồn phóng xạ và phương tiện đo nhóm 2 (các phương tiện đo sử dụng trong khám chữa bệnh như: huyết áp kế, điện tim, điện não) về việc chấp hành Luật Năng lượng nguyên tử, Luật Đo lường. Qua thanh tra, đa số các đơn vị chấp hành nghiêm các quy định về an toàn bức xạ. Tuy nhiên có 2 đơn vị nhận thức chưa đầy đủ nên chưa chấp hành nghiêm quy định của pháp luật về bảo đảm quy chuẩn kỹ thuật của các phương tiện đo trong hoạt động khám, chữa bệnh. Thanh tra Sở đã yêu cầu 2 đơn vị thực hiện kiểm định theo quy định đối với 74 phương tiện đo đang sử dụng. Cuộc thanh tra về đo lường, chất lượng xăng dầu được Thanh tra Sở KH và CN thực hiện tại 21 đơn vị sử dụng 94 phương tiện đo; trong đó có 19 đơn vị bán lẻ xăng dầu, 2 đơn vị kinh doanh khí dầu mỏ hóa lỏng. Kết quả về đo lường, đã phát hiện 11 đơn vị sử dụng 26 phương tiện đo không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật như: Sửa chữa phương tiện đo không đúng chủng loại, đặc tính kỹ thuật; bàn phím bộ chỉ thị điện tử bị mờ, bảng hiển thị trên phương tiện đo bị hỏng; phát hiện 4 đơn vị chưa công bố tiêu chuẩn áp dụng theo quy định; 1 đơn vị chưa công bố mức chất lượng xăng 95. Thanh tra Sở KH và CN đã yêu cầu 11 đơn vị sửa chữa phương tiện đo để đảm bảo yêu cầu kỹ thuật; yêu cầu 5 đơn vị thực hiện công bố chất lượng, công bố tiêu chuẩn áp dụng theo quy định. Trong tháng 8-2020, Thanh tra Sở KH và CN đã thực hiện cuộc thanh tra đột xuất về sở hữu trí tuệ theo yêu cầu của chủ thể sở hữu công nghiệp là Công ty 4 Oranges tại 1 doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh sản phẩm sơn xây dựng trên địa bàn huyện Nghĩa Hưng. Kết quả thanh tra cho thấy, doanh nghiệp này đã xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu “4 Oranges và hình” của Công ty 4 Oranges Co., Ltd đã được bảo hộ tại Việt Nam và còn hiệu lực. Thanh tra Sở KH và CN đã yêu cầu doanh nghiệp loại bỏ yếu tố xâm phạm quyền để tránh gây nhầm lẫn tương tự với nhãn hiệu “4 Oranges và hình” của Công ty 4 Oranges. Trước đó, tháng 5-2020, Thanh tra Sở KH và CN cũng thực hiện cuộc thanh tra đột xuất về sở hữu trí tuệ theo yêu cầu của chủ thể quyền sở hữu công nghiệp là Công ty HONDA Việt Nam đối với 1 doanh nghiệp kinh doanh trên địa bàn tỉnh. Qua kết quả thanh tra đã xử lý vi phạm hành chính bằng hình thức phạt tiền 30 triệu đồng hành vi vi phạm về sở hữu công nghiệp; đồng thời yêu cầu doanh nghiệp vi phạm loại bỏ các yếu tố xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp trên sản phẩm.
Năm 2020, các cuộc thanh tra trong lĩnh vực KH và CN được đảm bảo đúng trình tự, hiệu lực, hiệu quả. Các đơn vị vi phạm hành chính đã chấp hành quyết định xử lý, thực hiện các yêu cầu của cơ quan thanh tra như: Thực hiện kiểm định phương tiện đo trước khi đưa vào sử dụng; sửa chữa phương tiện đo để đảm bảo yêu cầu kỹ thuật; thực hiện công bố chất lượng, tiêu chuẩn áp dụng đối với sản phẩm, hàng hoá đang kinh doanh… Bên cạnh đó, công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng được Thanh tra Sở duy trì thực hiện theo quy định, không để phát sinh khiếu nại, tố cáo liên quan đến việc xử lý vi phạm hành chính, quy tắc ứng xử, quy tắc đạo đức nghề nghiệp, thái độ khi tiếp xúc với công dân.
Thời gian tới, Thanh tra Sở KH và CN tiếp tục tăng cường các cuộc thanh tra việc chấp hành Luật KH và CN; Luật Năng lượng nguyên tử, Luật Đo lường; các quy định pháp luật về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng đối với vàng trang sức mỹ nghệ lưu thông trên thị trường… Triển khai các cuộc thanh tra đột xuất khi có chỉ đạo của Bộ KH và CN, UBND tỉnh và khi có khiếu nại, tố cáo, hoặc yêu cầu xử lý xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp. Nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, rèn luyện đạo đức cho cán bộ thanh tra trong thực thi công vụ nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhà sản xuất và người tiêu dùng./.
Bài và ảnh: Ngọc Ánh