Ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong phòng, chống gian lận thương mại (GLTM) được coi là giải pháp quan trọng mà Cục Quản lý thị trường (QLTT) Nam Định nỗ lực thực hiện nhằm nâng cao hiệu quả công tác, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, góp phần đẩy nhanh quá trình xây dựng lực lượng chính quy, chuyên nghiệp và hiện đại.
 |
| Lực lượng Quản lý thị trường kiểm soát tình hình cung ứng thuốc, vật tư y tế trên địa bàn thành phố Nam Định. |
Sau hơn 1 năm hoạt động theo mô hình mới (chuyển đổi từ Chi cục QLTT thuộc Sở Công Thương thành Cục QLTT (Tổng cục QLTT, Bộ Công Thương), kiện toàn lại tổ chức, nhân sự và rút gọn các đơn vị trực thuộc theo hướng tinh gọn, hiệu quả, lực lượng QLTT đã chuyển mình mạnh mẽ bằng việc áp dụng những điểm mới vào hoạt động. Trong đó, ứng dụng CNTT vào hoạt động quản lý, điều hành, kiểm tra xử lý vi phạm hành chính, từng bước số hóa công tác QLTT là một trong những ưu tiên hàng đầu được Cục QLTT triển khai. Năm 2019, Cục QLTT đã tập trung đầu tư đồng bộ cơ sở hạ tầng CNTT cho Văn phòng Cục và các đội trực thuộc để đáp ứng yêu cầu làm việc trực tuyến giữa Tổng cục với Cục QLTT và từng cá nhân cán bộ, công chức khi thực thi nhiệm vụ tại hiện trường. Trong đó, Cục đã triển khai đồng bộ hệ thống email và hệ thống quản lý công văn, chỉ đạo điều hành qua mạng điện tử (mail.dms.gov.vn và dms.gov.vn). Đồng thời xây dựng website riêng với giao diện thân thiện có đầy đủ tính năng thông tin tuyên truyền, phổ biến pháp luật; lịch làm việc, kế hoạch kiểm tra chuyên đề và các hoạt động khác phục vụ công tác điều hành nội bộ và hoạt động công vụ của Cục QLTT nói riêng và toàn lực lượng nói chung. Việc duy trì hoạt động của website đã góp phần hệ thống hóa các văn bản pháp lý, tổng hợp hoạt động nghiệp vụ cũng như tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp dễ dàng tra cứu thông tin giải quyết thủ tục hành chính liên quan để thực hiện. Bên cạnh đó, Cục QLTT đã áp dụng hệ thống xử lý vi phạm hành chính trực tuyến trong hoạt động nghiệp vụ với chức năng quản lý tiếp nhận, xử lý thông tin; hồ sơ vụ việc; tra cứu; thống kê báo cáo và quản trị hệ thống. Đây là hệ thống ứng dụng đầu tiên đối với công chức QLTT thực thi nhiệm vụ tại hiện trường. Việc áp dụng hệ thống xử phạt vi phạm hành chính được coi là một bước đột phá trong việc ứng dụng CNTT vào hoạt động nghiệp vụ của lực lượng QLTT, tạo sự đồng bộ, giúp thống nhất liên thông quản lý, điều hành, xử lý, lưu trữ hồ sơ trong toàn lực lượng, phục vụ công tác đấu tranh chống buôn lậu, GLTM và hàng giả, rút ngắn thời gian tổng hợp, đánh giá hiệu quả trong việc thực thi nhiệm vụ. Những nỗ lực trong ứng dụng CNTT lực lượng QLTT đã góp phần thực thi tốt nhiệm vụ 6 tháng đầu năm 2020 trong điều kiện dịch bệnh COVID-19 kéo dài, tình hình buôn lậu, GLTM trong và sau dịch bệnh diễn biến phức tạp. Cục QLTT Nam Định kiểm tra 648 lượt, xử lý 318 vụ (350 hành vi) vi phạm, giảm 45% so với cùng kỳ năm trước, phạt hành chính 922,5 triệu đồng; hàng hóa tịch thu, tiêu hủy trị giá 608,3 triệu đồng, giảm 19% so với cùng kỳ năm trước. Nhiều vụ việc nghiêm trọng chuyển sang cơ quan tố tụng hình sự tiếp tục điều tra, xử lý. Trong đó nhiều vụ việc khẳng định được khả năng lực lượng trong đấu tranh chống GLTM. Ngày 16-3-2020, Đội Quản lý thị trường số 1 (thành phố Nam Định) phối hợp với Đội Tuần tra kiểm soát số 2 - Phòng Cảnh sát giao thông (Công an tỉnh) kiểm tra xe ô tô BKS 18C-044.90 do ông Đỗ Văn Tam, địa chỉ xã Hải Phú (Hải Hậu) điều khiển vận chuyển hàng hóa do nước ngoài sản xuất, đã qua sử dụng. Tại thời điểm kiểm tra, lái xe không xuất trình được hóa đơn, chứng từ kèm theo hàng hóa theo quy định. Lực lượng chức năng đã thu giữ tang vật và phát hành thông báo tìm chủ sở hữu của hàng hóa liên quan đến lô hàng và xử lý theo quy định của pháp luật. Đặc biệt vào thời điểm dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, thực hiện nghiêm túc sự chỉ đạo của Bộ Công Thương, Tổng cục QLTT và UBND tỉnh, Cục QLTT Nam Định đã triển khai các biện pháp về phòng, chống dịch và tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, đặc biệt là các hành vi lợi dụng tình hình dịch bệnh để tăng giá bán bất hợp lý, buôn bán hàng lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng, GLTM; phối hợp với cơ quan thông tấn báo chí tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật đối với người dân, các cơ sở kinh doanh về lĩnh vực y tế và chính sách giá, cũng như công tác kiểm tra, xử lý các vụ việc có liên quan. Trong đợt cao điểm ra quân chống GLTM liên quan đến các mặt hàng chống dịch, lực lượng QLTT đã yêu cầu 710 cơ sở kinh doanh nhóm hàng tiêu dùng thiết yếu ký cam kết không kinh doanh hàng giả, hàng nhái, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ; xử lý 13 cơ sở về hành vi bán hàng cao hơn giá niêm yết, không niêm yết giá, không mở sổ theo dõi việc mua bán thuốc, lợi dụng bệnh dịch tăng giá bất hợp lý; phạt hành chính 44,7 triệu đồng. Ngay sau khi lực lượng chức năng ra quân kiểm tra đột xuất, thị trường khẩu trang, thuốc, dung dịch sát khuẩn phòng, chống dịch bệnh đã ổn định trở lại. Một số cửa hàng thuốc đã cung ứng trở lại mặt hàng khẩu trang với giá bán lẻ phù hợp, thị trường nhanh chóng ổn định trở lại, hàng hóa đảm bảo đáp ứng mọi nhu cầu của người dân.
Để tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh chống GLTM, thời gian tới, Cục QLTT tiếp tục khắc phục những khó khăn còn tồn tại, tập trung hoàn thành tốt các nhiệm vụ chuyên môn nghiệp vụ thực hiện một số giải pháp nhằm đẩy nhanh quá trình xây dựng lực lượng QLTT trở nên chính quy, chuyên nghiệp, hiện đại. Đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, giáo dục chính sách pháp luật cho tổ chức, cá nhân kinh doanh. Tổ chức ký cam kết không kinh doanh hàng giả, hàng nhập lậu, hàng kém chất lượng, kiểm tra những cơ sở kinh doanh và xử lý nghiêm những trường hợp đã ký cam kết nhưng vẫn vi phạm. Phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương, các lực lượng chức năng trong đấu tranh chống buôn bán, vận chuyển hàng cấm, hàng nhập lậu, hàng kém chất lượng, hàng vi phạm an toàn thực phẩm. Nắm vững diễn biến tình hình hoạt động buôn lậu, GLTM và hàng giả theo lĩnh vực, địa bàn phụ trách để kịp thời phát hiện, nhận diện các vấn đề nổi cộm, các mặt hàng vi phạm mới nổi để kịp thời đấu tranh ngăn chặn, xử lý. Đẩy mạnh hoạt động trao đổi thông tin với các doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng để công tác kiểm tra, xử lý hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ đạt hiệu quả. Tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng CNTT, tăng cường công tác hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng chống buôn lậu, GLTM và hàng giả. Tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy và nhân sự, biên chế để ổn định tổ chức và hoạt động của QLTT, qua đó tập trung lực lượng vào công tác đấu tranh có hiệu quả đối với các hành vi vi phạm về buôn lậu, GLTM và hàng giả./.
Bài và ảnh: Nguyễn Hương
