Công tác quản lý hoạt động khoa học và công nghệ cấp huyện những năm gần đây đã có bước chuyển biến tích cực. Hoạt động nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao khoa học và công nghệ, hệ thống tổ chức bộ máy của ngành ở cấp huyện được củng cố, phát triển theo hướng hiệu quả. Nhiều mô hình, đề tài nghiên cứu, triển khai ứng dụng đã được thực hiện hiệu quả ở cơ sở và cấp huyện từ sự hỗ trợ kinh phí của Nhà nước; qua đó đã khẳng định vai trò của khoa học và công nghệ đối với sự nghiệp phát triển kinh tế của địa phương.
 |
| Mô hình trình diễn sản xuất giống lúa KOJI tại khu thực nghiệm của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Cường Tân, xã Trực Hùng (Trực Ninh). |
Với mục đích đảm bảo cho hoạt động quản lý Nhà nước về khoa học và công nghệ cấp huyện, ngoài kinh phí Trung ương hàng năm, UBND tỉnh dành nguồn kinh phí sự nghiệp khoa học và công nghệ để hỗ trợ cho hoạt động khoa học và công nghệ cấp huyện. Cụ thể, từ năm 2011 đến năm 2019, ngân sách khoa học công nghệ cấp huyện tăng từ 1,564 tỷ đồng lên 3,394 tỷ đồng/năm. Việc điều chỉnh tăng kinh phí được dựa trên kết quả hoạt động khoa học và công nghệ của những năm trước cũng như đặc điểm kinh tế - xã hội của cấp huyện. Với nguồn kinh phí được hỗ trợ, các địa phương có điều kiện chủ động triển khai, mở rộng hoạt động khoa học và công nghệ trên địa bàn. Trong 11 tháng năm 2019, huyện Giao Thủy đã thực hiện dự án sản xuất giống khoai tây xã Giao Phong; hỗ trợ đổi mới công nghệ tại doanh nghiệp sản xuất đồ gỗ Nhung Chiến (thị trấn Ngô Đồng); hỗ trợ phát triển doanh nghiệp công nghệ thông tin trên địa bàn. Huyện Hải Hậu đẩy mạnh tuyên truyền hướng dẫn thực hiện các văn bản pháp luật về khoa học công nghệ trên đài phát thanh huyện; triển khai chuyên đề kiểm tra việc đo lường và chất lượng rượu thủ công tại các xã trên địa bàn trước và sau Tết Nguyên đán. Huyện Nam Trực tổ chức kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm, chấp hành pháp luật về ghi tem nhãn hàng hóa tại 9 xã; test nhanh các mẫu rượu ở một số cơ sở nấu thủ công trên địa bàn; kiểm tra đo lường khí hóa lỏng tại các cửa hàng kinh doanh gas. Huyện Nghĩa Hưng kiểm tra tem nhãn hàng hóa tại các cơ sở sản xuất bánh kẹo, bia, rượu; tập huấn chuyển đổi hệ thống quản lý chất lượng TCVN phiên bản ISO 9001:2008 sang phiên bản ISO 9001:2015. Thành phố Nam Định mở lớp đào tạo về công nghệ Nano cho các hộ trồng hoa tại xã Nam Phong; kiểm định thiết bị kiểm tra sức khỏe học sinh (cân, huyết áp kế) tại các trường mầm non, tiểu học trên địa bàn… Việc hỗ trợ kinh phí sự nghiệp đã giúp các nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp huyện như: tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật, đào tạo về khoa học và công nghệ; xây dựng thương hiệu cho một số sản phẩm đặc trưng của địa phương; xây dựng các mô hình nghiên cứu trong nông nghiệp… được thực hiện, đem lại hiệu quả thiết thực, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Tuy nhiên, việc quản lý và sử dụng kinh phí sự nghiệp khoa học của một số huyện còn nhiều bất cập, ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động khoa học và công nghệ trên địa bàn. Theo Sở Khoa học và Công nghệ, phần lớn các huyện không sử dụng hết nguồn kinh phí sự nghiệp hàng năm cho hoạt động khoa học và công nghệ, thậm chí có huyện không bố trí kinh phí cho hoạt động này. Trong buổi làm việc về tình hình thực hiện công việc, sử dụng kinh phí sự nghiệp, nhiệm vụ trọng tâm 7 tháng đầu năm 2019 giữa Phòng Quản lý Khoa học và Công nghệ cấp cơ sở (Sở Khoa học và Công nghệ) với Phòng Công Thương huyện Ý Yên, ở thời điểm đó UBND huyện vẫn chưa phê duyệt kế hoạch, chưa cấp kinh phí hoạt động khoa học và công nghệ năm 2019. Đồng chí Nguyễn Thanh Thủy, Trưởng Phòng Quản lý Khoa học và Công nghệ cơ sở (Sở Khoa học và Công nghệ) cho biết, nguyên nhân do Phòng Công Thương các huyện, Phòng Kinh tế thành phố không được giao quản lý và sử dụng số kinh phí sự nghiệp khoa học và công nghệ cấp huyện. Từ ngày 7-3-2016 Sở Khoa học và Công nghệ đã thống nhất với Sở Tài chính ban hành văn bản số 139/HD-SKHCN hướng dẫn “Về việc quản lý và sử dụng kinh phí đối với hoạt động khoa học và công nghệ cấp huyện, thành phố (cấp cơ sở)” nhưng chưa được các địa phương thực hiện.
Để kinh phí sự nghiệp cho hoạt động khoa học và công nghệ cấp huyện được quản lý và sử dụng đầy đủ, đúng mục đích và hiệu quả, các huyện, thành phố và các cơ quan liên quan cần tiếp tục kiện toàn Hội đồng Khoa học và Công nghệ cấp huyện; phân công công việc và trách nhiệm cụ thể đối với từng thành viên Hội đồng. UBND huyện chỉ đạo Phòng Công Thương xây dựng kế hoạch hoạt động khoa học và công nghệ trên cơ sở hướng dẫn nghiệp vụ của Sở Khoa học và Công nghệ. Thực hiện việc xây dựng và phê duyệt kế hoạch hoạt động khoa học và công nghệ trên địa bàn huyện ngay từ đầu năm; đồng thời phân bổ ngân sách hàng năm nguồn sự nghiệp khoa học cho Phòng Công Thương huyện để thực hiện tốt vai trò tham mưu giúp UBND huyện quản lý các hoạt động khoa học và công nghệ trên địa bàn. Tăng cường công tác quản lý và giám sát tình hình sử dụng kinh phí sự nghiệp khoa học và công nghệ cấp huyện, đảm bảo đúng mục đích, hiệu quả. Tăng cường đào tạo, tập huấn chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ quản lý khoa học và công nghệ cấp huyện; phối hợp chặt chẽ với các đơn vị của Sở Khoa học và Công nghệ thực hiện tốt các nhiệm vụ khoa học và công nghệ theo chức năng./.
Bài và ảnh: Ngọc Ánh
