Theo báo cáo đánh giá chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) năm 2017 do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) thực hiện, tỉnh ta có 6/10 chỉ số vượt so với năm trước, trong đó chỉ số thành phần dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp đạt 6,35 điểm, tăng 0,44 điểm so với cùng kỳ. Kết quả này có sự đóng góp không nhỏ của ngành KH và CN trong việc hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh và tiếp cận với các dịch vụ KHCN.
Căn cứ Nghị quyết số 19/NQ-CP ngày 18-3-2014 của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và Kế hoạch của UBND tỉnh về việc nâng cao chỉ số PCI của tỉnh giai đoạn 2017-2020, Sở KH và CN được giao thực hiện 3 chỉ tiêu cơ sở, đó là: Hỗ trợ doanh nghiệp đã từng sử dụng dịch vụ liên quan đến công nghệ; doanh nghiệp đã sử dụng nhà cung cấp tư nhân cho dịch vụ liên quan đến công nghệ và doanh nghiệp có ý định tiếp tục sử dụng nhà cung cấp trên cho các dịch vụ liên quan đến công nghệ. Thực hiện nhiệm vụ được giao, Sở KH và CN xác định tập trung vào hai giải pháp mũi nhọn là hoàn thiện thể chế tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp tiếp cận các dịch vụ liên quan đến công nghệ và hỗ trợ nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp. Theo đó, trong năm 2017, Sở KH và CN đã tham mưu để UBND tỉnh trình HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 42/NQ-HĐND ngày 10-7-2017 quy định một số chính sách hỗ trợ tài chính trong hoạt động KHCN trên địa bàn tỉnh; phê duyệt đề án xây dựng Sàn giao dịch công nghệ, thiết bị và hỗ trợ đổi mới sáng tạo tỉnh; trình UBND tỉnh bổ sung chức năng, nhiệm vụ cho Chi cục Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng theo quy định của Chính phủ... Những quy đinh mới này là cơ sở để Sở KH và CN thực hiện đổi mới cơ bản về phương thức hỗ trợ và thủ tục thanh, quyết toán nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp tiếp cận chính sách hỗ trợ tài chính, tiếp cận thị trường KHCN và hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo. Trong đó, đề án xây dựng Sàn giao dịch công nghệ, thiết bị và hỗ trợ đổi mới sáng tạo khởi nghiệp tỉnh được coi là một quyết sách tạo bước ngoặt mở ra cơ hội phát triển thị trường công nghệ từ việc gia tăng tương tác, trao đổi nhiều chiều giữa các doanh nghiệp trong tỉnh với các doanh nghiệp KHCN, các nhà khoa học, các viện nghiên cứu phát triển công nghệ trên toàn quốc. Tại Sàn giao dịch, Sở KH và CN tổ chức nhiều chương trình tư vấn, trình diễn kết nối công nghệ, hỗ trợ phát triển ý tưởng khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và tiếp cận những nguồn vốn hỗ trợ đổi mới công nghệ quốc gia.
Giải quyết thủ tục hành chính theo tiêu chuẩn ISO 9001-2008 do Sở KH và CN hướng dẫn áp dụng tại xã Mỹ Xá (TP Nam Định). |
Đối với việc hỗ trợ nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp, Sở KH và CN đã tăng cường thông tin tuyên truyền, nâng cao nhận thức của doanh nghiệp trong việc áp dụng hệ thống quản lý chất lượng tiên tiến vào sản xuất, quản trị doanh nghiệp; hướng dẫn các doanh nghiệp tiếp cận các chương trình KHCN quốc gia để được hỗ trợ nguồn vốn từ ngân sách Nhà nước trong việc tìm kiếm, đổi mới ứng dụng công nghệ. Hiện tại Sở KH và CN đang thực hiện đồng thời 2 chính sách: hỗ trợ cho các tổ chức, cá nhân, các doanh nghiệp áp dụng và được cấp giấy chứng nhận hệ thống quản lý chất lượng tiên tiến, chứng nhận sản phẩm hàng hóa phù hợp tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật và được trao tặng giải thưởng Chất lượng quốc gia; hỗ trợ đầu tư đổi mới công nghệ, thiết bị, chuyển giao công nghệ và xác lập quyền sở hữu công nghiệp cho các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh không phân biệt các thành phần kinh tế và loại hình kinh tế... Qua đó các chương trình đã hỗ trợ thúc đẩy quá trình đổi mới công nghệ của doanh nghiệp theo hướng: tăng cường tiếp nhận công nghệ, kết hợp chuyển giao, nhập công nghệ mới ở các khâu thiết kế sản phẩm, cải tiến sản phẩm. Sở KH và CN đã tiến hành đánh giá hiện trạng trình độ công nghệ của 250 doanh nghiệp tiêu biểu thuộc một số ngành chủ lực trong tỉnh, tư vấn giúp các ngành, các doanh nghiệp có định hướng để đổi mới công nghệ. Đào tạo đội ngũ chuyên gia, kỹ thuật viên trong các doanh nghiệp, tổ chức KH và CN về các lĩnh vực chuyển giao công nghệ, thông tin KH và CN và các dịch vụ khác. Điều đặc biệt quan trọng là các chương trình này đã hỗ trợ nhiều doanh nghiệp có quy mô nhỏ và vừa, khả năng tự đầu tư công nghệ hạn chế triển khai ứng dụng được nhiều công nghệ tiên tiến như: ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất lúa giống; ứng dụng công nghệ ép thủy lực song động để sản xuất gạch ống xi măng cốt liệu đạt tiêu chuẩn TCVN 6477:2011; ứng dụng công nghệ đúc bằng mẫu tự tiêu để sản xuất vật liệu cho máy nghiền xi măng; sản xuất thức ăn chăn nuôi bằng công nghệ vi sinh… Cũng trong thời gian này, Sở KH và CN đã triển khai dự án “Nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm hàng hóa tại các doanh nghiệp có sản phẩm chủ lực của tỉnh”, hỗ trợ 31 doanh nghiệp nâng cao năng suất lao động, chất lượng sản phẩm thông qua các hình thức: áp dụng hệ thống quản lý chất lượng ISO (15 đơn vị), áp dụng các công cụ quản lý năng suất, chất lượng (3 đơn vị), tham dự giải thưởng Chất lượng quốc gia (3 đơn vị), công bố phù hợp quy chuẩn (5 đơn vị) và xây dựng tiêu chuẩn cơ sở (5 đơn vị). Bên cạnh đó, Sở KH và CN còn hỗ trợ Cty Tân Thiên Phú (Xuân Trường) tham gia hoạt động trình diễn Kết nối cung - cầu công nghệ năm 2017 tại Thành phố Đà Nẵng để trình diễn công nghệ tiên tiến và tăng cường mối quan hệ hợp tác với các doanh nghiệp trong cả nước; hỗ trợ 7 doanh nghiệp ứng dụng phần mềm quản lý và điều hành tại các doanh nghiệp (Cty TNHH Cường Tân; Cty TNHH Cơ khí đúc Thắng Lợi; Cty TNHH Cơ khí Đình Mộc; Cty CP May 2 (Tổng Cty CP Dệt may Nam Định); Cty CP Dệt lụa Nam Định; Cty CP May Nam Định; Cty CP Công nghiệp và Thương mại Giao Thủy). Những hỗ trợ này đã giúp doanh nghiệp nâng cao kiến thức, kỹ năng quản lý để phát triển doanh nghiệp qua việc tiếp cận và ứng dụng các mô hình quản lý chất lượng, các công cụ cải tiến nâng cao năng suất, chất lượng, tiết giảm các lãng phí trong hoạt động sản xuất và đảm bảo chất lượng sản phẩm hàng hóa phù hợp tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật; nâng cao khả năng cạnh tranh, thương hiệu của doanh nghiệp trên thị trường.
Để tiếp tục góp phần nâng cao chỉ số PCI của tỉnh, thời gian tới Sở KH và CN thực hiện triệt để hơn nữa công tác cải cách và giảm thiểu các thủ tục hành chính theo hướng tinh gọn, giảm tối đa phiền hà cho doanh nghiệp. Nâng cao trách nhiệm thực thi công vụ của cán bộ, công chức; hỗ trợ doanh nghiệp đẩy nhanh quá trình đổi mới công nghệ, xúc tiến thương mại, phát triển tài sản trí tuệ, ứng dụng công nghệ thông tin, áp dụng các công cụ tiên tiến trong quản lý, điều hành sản xuất. Đào tạo đội ngũ cán bộ, công chức đảm bảo đủ chuẩn, làm việc với tác phong chuyên nghiệp, hướng tới nền hành chính đơn giản hóa, tin học hóa. Tiếp tục thông tin, tuyên truyền tới các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân tham gia thực hiện các chính sách hỗ trợ về KHCN để thu hút, khuyến khích các doanh nghiệp phát triển. Phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành, địa phương triển khai thực hiện có hiệu quả Kế hoạch nâng cao chỉ số PCI của tỉnh giai đoạn 2017-2020”, phấn đấu từ năm 2018 các chỉ số thành phần đạt từ 60 điểm trở lên và được xếp vào nhóm các tỉnh có thứ hạng tốt./.
Bài và ảnh: Nguyễn Hương