Theo Sở TT và TT, nhu cầu sử dụng tần số vô tuyến điện trên địa bàn tỉnh đang phát triển nhanh và phổ biến trong nhiều lĩnh vực. Việc sử dụng tần số không đúng quy định sẽ ảnh hưởng lớn đến chất lượng cũng như an toàn thông tin nên cần tăng cường quản lý.
Toàn tỉnh hiện có 80 đài truyền thanh không dây, hơn 200 trạm truyền thanh xã, phường, thị trấn, hàng nghìn trạm thu phát sóng của các doanh nghiệp điện thoại di động; hàng nghìn thiết bị vô tuyến điện ICOM và GALAXY trên các phương tiện nghề cá, taxi, dịch vụ bảo vệ… Thực tế thời gian qua đã xảy ra hiện tượng sử dụng tần số và thiết bị truyền dẫn tùy tiện, gây nhiễu tần số, giảm chất lượng thông tin, gây thiệt hại về kinh tế, ảnh hưởng đến an toàn thông tin, an ninh quốc phòng. Trong số hơn 80 đài truyền thanh không dây thì chỉ có hơn 70 đài được cấp giấy phép sử dụng tần số và thiết bị vô tuyến điện. Số đài phát thanh không dây chưa được cấp phép thuộc diện được hỗ trợ đầu tư trên 10 năm thời điểm thi công lắp đặt đều không hướng dẫn đăng ký để được cấp phép sử dụng tần số, và hiện nay đã cũ nát nhưng vẫn sử dụng các tần số nên tạo ra phát xạ không mong muốn khi hoạt động. Các đài này không chỉ vi phạm các quy định của Nhà nước về sử dụng tần số vô tuyến điện mà còn có nguy cơ gây can nhiễu cho các mạng đài vô tuyến điện khác, làm ảnh hưởng đến an toàn tính mạng con người, an toàn mạng lưới và an ninh thông tin. Trong tổng số 2.053 tàu khai thác thủy sản, trong đó tàu có công suất lớn trên 90CV là 600 chiếc, đến nay mới có khoảng 70% tàu được cấp phép sử dụng tần số vô tuyến điện. Bên cạnh đó, hầu hết các chủ tàu cá đều tự mua thiết bị tần số vô tuyến điện và nhiều phương tiện hoạt động trên biển không đăng ký sử dụng tần số, mỗi tàu thuyền lại sử dụng một tần số khác nhau; một số tàu có đăng ký nhưng không sử dụng và cũng không báo cắt. Đặc biệt, tại nhóm đối tượng doanh nghiệp, nhà hàng, khách sạn có nhu cầu sử dụng tần số vô tuyến điện rất cao nhưng không ít chủ doanh nghiệp, nhà hàng, khách sạn quá trình chuyển nhượng qua lại đã bỏ sót không đăng ký cấp phép tần số khi thay đổi; nhiều đơn vị còn sử dụng điện thoại không dây (loại kéo dài thuê bao) không đúng với băng tần cho phép. Nguyên nhân tồn tại các bất cập kể trên là do: ngoài việc chưa hiểu rõ về Luật Tần số vô tuyến điện, nhiều cá nhân, đơn vị sử dụng thiết bị biết cố tình không chấp hành các quy định của pháp luật. Bên cạnh đó, còn do cấp huyện buông lỏng công tác chỉ đạo, nhắc nhở về sử dụng tần số vô tuyến điện ở các xã, thị trấn. Sự khó khăn về nhân lực, thiết bị hoạt động trong lĩnh vực thanh tra, kiểm tra tần số cũng là nguyên nhân gây ra các vi phạm này. Theo quy định, Sở TT và TT không được giao chức năng kiểm tra trực tiếp, nếu muốn tổ chức các đợt thanh tra, kiểm tra phải có kế hoạch, đề xuất và có sự phối hợp của Trung tâm Tần số vô tuyến điện khu vực V. Sau đó, khi có kết luận của Trung tâm Tần số vô tuyến điện khu vực V, Sở TT và TT mới căn cứ vào mức độ vi phạm để xử lý. Việc phát hiện vi phạm ở những khu vực xa trung tâm phải sử dụng đến thiết bị kiểm soát lưu động gây tốn kém cả vật chất lẫn nguồn nhân lực…
Để khắc phục tình trạng trên, đồng thời nâng cao hiệu quả công tác quản lý Nhà nước theo quy định của Luật Tần số vô tuyến điện, Sở TT và TT đã tăng cường công tác tuyên truyền hướng dẫn, nâng cao ý thức chấp hành Luật Tần số vô tuyến điện, các nguy cơ tác động và mức độ thiệt hại nếu sử dụng sai tần số hoặc tần số gây phát xạ, ảnh hưởng đến các dải tần số khác. Từ đó, giúp bản thân người sử dụng thiết bị vô tuyến phải tự giác tìm hiểu loại thiết bị mình mua thuộc danh mục nào để thuận tiện thực hiện việc đăng ký xin cấp phép tần số. Về phía chủ cơ sở bán thiết bị, phải chấp hành nghiêm, bày bán thiết bị hợp chuẩn, hợp quy, tư vấn cho người mua thiết bị đăng ký cấp phép tần số đầy đủ. Riêng nhóm đài phát thanh không dây có tần số gây phát xạ không mong muốn, Sở TT và TT đã yêu cầu các đơn vị bảo đảm đúng quy định về thời hạn, lộ trình cấp phép và sử dụng tần số mới theo quy hoạch. Đồng thời phân công cán bộ chuyên ngành các cấp tăng cường công tác quản lý chất lượng thiết bị phát sóng truyền thanh không dây ngay từ khi các đơn vị lắp đặt đưa vào sử dụng, nhanh chóng xoá bỏ hoàn toàn tình trạng sử dụng các thiết bị phát thanh không dây có tần số hoạt động không đúng quy hoạch, không đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật. Sở TT và TT tích cực phối hợp với UBND các huyện ven biển, Trung tâm Tần số vô tuyến điện khu vực V và các đơn vị liên quan thực hiện công tác thống kê số tàu cá có thiết bị liên lạc vô tuyến điện tầm xa; rà soát lại danh sách các phương tiện nghề cá chưa có giấy phép hoặc giấy phép đã hết hạn; hướng dẫn các chủ phương tiện nghề cá trên địa bàn hoàn tất thủ tục đăng ký cấp, gia hạn giấy phép theo đúng quy định hiện hành. Để tăng cường quản lý đối với nhóm doanh nghiệp, nhà hàng, khách sạn, Sở TT và TT yêu cầu các doanh nghiệp viễn thông phải phối hợp cung cấp các thông tin cần thiết và có biện pháp hỗ trợ, phối hợp để ngăn chặn các hành vi vận chuyển, cất giữ, kinh doanh, lắp đặt và sử dụng trái phép tần số vô tuyến và thiết bị phát sóng vô tuyến điện. Cần xem xét, áp dụng thêm các điều khoản liên quan đến việc sử dụng thiết bị vô tuyến điện vào trong hợp đồng sử dụng dịch vụ đối với các thuê bao điện thoại cố định... Thời gian tới, Sở TT và TT tăng cường phối hợp với Trung tâm Tần số vô tuyến điện khu vực V, các ngành liên quan và UBND các huyện, thành phố tăng cường xử lý nghiêm các hành vi sử dụng tần số và thiết bị vô tuyến điện không đăng ký trong giấy phép, sử dụng tần số không đúng quy định, gây can nhiễu, có hại đối với mạng thông tin vô tuyến khác./.
Thanh Thúy