Hiện nay, phong trào thi đua sáng kiến cải tiến kỹ thuật, hợp lý hóa sản xuất trên địa bàn tỉnh có những bước chuyển biến quan trọng cả về quy mô và chất lượng của các sáng kiến. Hiệu quả ứng dụng thực tế của những sáng kiến ngoài giá trị kinh tế còn tạo động lực lớn thúc đẩy phong trào thi đua lao động trong khối công nhân, viên chức, người lao động (CNVC-NLĐ), khơi dậy niềm đam mê sáng tạo, nghiên cứu cải tiến hợp lý hóa sản xuất của cả cộng đồng và góp phần quan trọng vào việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Phong trào sáng kiến cải tiến kỹ thuật, hợp lý hóa sản xuất trong những năm qua đã được thực hiện nền nếp theo quy định về quản lý sáng kiến trên địa bàn tỉnh Nam Định do UBND tỉnh ban hành; đồng thời gắn với công tác thi đua khen thưởng của các cơ quan, đơn vị nên đã thu hút được đông đảo cán bộ, CNVC-NLĐ ở hầu hết các lĩnh vực từ quản lý Nhà nước, sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, y tế, giáo dục, quân sự, công nghệ thông tin tham gia. Bên cạnh đó với vai trò là cơ quan chuyên môn của địa phương quản lý công tác sáng kiến, Sở KH và CN đã có nhiều hình thức tổ chức khuyến khích, động viên các tập thể, cá nhân tham gia phong trào. Đồng thời Sở KH và CN chủ động phối hợp với LĐLĐ tỉnh, các cơ quan truyền thông đẩy mạnh tuyên truyền và xây dựng kế hoạch phát động phong trào thi đua tham gia hoạt động sáng kiến đến toàn thể cán bộ, CNVC-NLĐ trong tỉnh. Trong 10 năm qua đã có gần 1.000 sáng kiến cải tiến kỹ thuật được công nhận sáng kiến cấp tỉnh. Trong đó có những sáng kiến tiêu biểu mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội cao và được các cấp, ngành chuyên môn chứng nhận và khen thưởng. Tiêu biểu trong công tác quản lý Nhà nước là các giải pháp: “Ban hành tiêu chí và chỉ đạo xây dựng xóm, tổ dân phố, gia đình NTM” của tác giả Phạm Văn Chiến, UBND huyện Hải Hậu; “Nâng cao chất lượng và hiệu quả việc đánh giá, phân loại công chức bằng phương pháp định lượng các tiêu chí tại Phòng Kinh tế Thành phố Nam Định” của tác giả Trần Mạnh Tiến, Phòng Kinh tế thành phố. Giải pháp “Tăng cường đối thoại trực tiếp của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền với công dân nhằm nâng cao hiệu quả giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo trên địa bàn huyện Giao Thủy” của tác giả Mai Thanh Long, UBND huyện Giao Thủy được nghiên cứu thực hiện qua quá trình chỉ đạo thực hiện công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo ở địa phương. Với quan điểm tìm hiểu kỹ nguyên nhân mâu thuẫn, giải quyết triệt để các vấn đề còn băn khoăn thắc mắc trong nhân dân, tác giải Mai Thanh Long đã chọn giải pháp đẩy mạnh đối thoại, đảm bảo thông tin minh bạch mọi vấn đề với người dân sẽ giúp dân tin, dân hiểu, từ đó các khúc mắc sẽ dễ dàng giải quyết hơn. Nhờ thực hiện giải pháp này mà huyện Giao Thủy đã hạn chế tối đa việc người dân khiếu nại, tố cáo vượt cấp. Những sáng kiến này khi áp dụng vào thực tế đã tạo hiệu ứng sâu rộng, không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế mà còn có tác động xã hội lớn, góp phần nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước của các cấp chính quyền cũng như đẩy nhanh lộ trình thực hiện cải cách hành chính ở cơ sở. Cùng với những giải pháp sáng tạo trong công tác quản lý, trong lĩnh vực sản xuất cũng xuất hiện nhiều giải pháp sáng kiến kỹ thuật mang tính đột phá góp phần nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm. Tiêu biểu như các giải pháp: “Điều hành tưới nhanh, tiêu nhanh” của tác giả Nguyễn Thị Bích - Cty TNHH một thành viên KTCTTL Xuân Thủy; giải pháp “Cải tiến công tác quản lý vệ sinh môi trường tại các cụm, điểm công nghiệp trên địa bàn huyện Hải Hậu” của tác giả Hoàng Đức Hiện, UBND huyện Hải Hậu… Tiêu biểu như giải pháp: Nghiên cứu, thiết kế thiết bị cảnh báo và tự động dừng máy bơm khi mực nước buồng hút của trạm bơm điện xuống thấp hơn mức cho phép, của các tác giả Đặng Ngọc Thắng, Nguyễn Tiến Duy, Chi cục Thủy lợi (Sở NN và PTNT); nâng cao tỷ lệ sống cho ba ba con sau khi nở bằng cách sử dụng thức ăn công nghiệp thay thế thức ăn tươi sống, của tác giả Hoàng Thanh Dương, Trung tâm Khuyến nông (Sở NN và PTNT); nhân bản máy tính để giảm chi phí đầu tư trang thiết bị công nghệ thông tin của tác giả Phạm Văn Sơn, Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định… Trong lĩnh vực giáo dục, ngoài những giải pháp nâng cao chất lượng bài giảng, đào tạo học sinh giỏi, nâng cao hiệu quả quản lý, năm nay, tác giải Dương Mệnh Tuấn, Trường THCS Lộc Vượng (TP Nam Định) đã đưa ra giải pháp “giáo dục chống lại hiện tượng thờ ơ, vô cảm của học sinh trong các trường THCS”. Tác giả đã nghiên cứu kết hợp các phương pháp giáo dục học sinh phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi, có tính ứng dụng thực tiễn cao, lựa chọn các bài giáo dục công dân điển hình trong chương trình THCS để có thể ứng dụng một cách hiệu quả nhất nhằm giải quyết tình trạng thờ ơ, vô cảm trước các vấn đề xảy ra trong môi trường học đường của một bộ phận học sinh. Đồng thời chú trọng sử dụng những tư liệu, hình ảnh mang tính thời sự, mang tính đạo đức xã hội và cả những chế tài xử phạt để học sinh nhận diện rõ đúng sai. Trong điều kiện có thể, tác giả kết hợp cả việc đưa học sinh đi trải nghiệm thực tế tại các di tích lịch sử trên địa bàn gắn với giáo dục tư tưởng đạo đức cho các em. Cách làm này đã được các đồng nghiệp đánh giá cao và áp dụng vào các hoạt động giáo dục trong nhà trường.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, qua 10 năm liên tục duy trì phát động phong trào cho thấy phong trào phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật của tỉnh ta vẫn còn nhiều khó khăn trong cả việc tổ chức thực hiện của cơ quan chức năng và cách thức phổ biến sáng kiến. Điều này đã dẫn đến tình trạng phong trào có phát triển với số lượng sáng kiến năm sau cao hơn năm trước song chưa sâu rộng mà chỉ tập trung ở một vài địa phương, đơn vị có kinh nghiệm và có sự quan tâm thích đáng. Đặc biệt khối các doanh nghiệp trực tiếp lao động sản xuất lại ít có sáng kiến đăng ký tham gia phong trào. Xác định rõ vai trò quan trọng của phong trào sáng kiến cải tiến kỹ thuật là động lực thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển và để phong trào có sức lan tỏa mạnh mẽ và phát triển sâu rộng, Sở KH và CN đang tiếp tục nỗ lực phối hợp với các ngành chức năng đẩy mạnh tuyên truyền, có nhiều hình thức khen thưởng, động viên kịp thời và tạo điều kiện cho tất cả các cá nhân, tập thể tham gia có những sáng kiến hứu ích ứng dụng rộng rãi vào thực tế cuộc sống. Chủ động cử cán bộ chuyên trách công tác sáng kiến phối hợp với các cơ quan, đơn vị phổ biến cách viết sáng kiến đúng quy định, thể hiện rõ tính mới, tính sáng tạo của các giải pháp. Bên cạnh đó, Sở tiếp tục đẩy mạnh việc thực hiện hỗ trợ đăng ký bản quyền cho những sáng kiến có giá trị, mang hàm lượng công nghệ cao. Đối với các địa phương, cơ quan, đơn vị cần tích cực động viên, khuyến khích các cá nhân mạnh dạn nêu ra ý tưởng sáng tạo của mình và tạo điều kiện cho họ thử nghiệm, ứng dụng vào thực tế sản xuất./.
Nguyễn Hương
