Mạng internet là môi trường mở, cho phép người sử dụng tự do cung cấp, tìm kiếm và sử dụng thông tin. Tuy nhiên, thời gian qua tình trạng nhiều trang thông tin cá nhân, blog vi phạm bản quyền nghiêm trọng, cố ý trích dẫn không trung thực nội dung từ các trang thông tin điện tử (TTĐT) chính thống, lập các trang web mạo danh cá nhân để cung cấp, truyền tải thông tin kiểu “lập lờ đánh lận con đen”. Ngoài ra, còn có không ít đối tượng lợi dụng trang thông tin cá nhân để truyền bá các quan điểm chính trị sai trái, lối sống lệch lạc, phá hoại thuần phong mỹ tục của dân tộc, kích động bạo lực, khiêu dâm nhằm phá hoại an ninh truyền thông, an ninh tư tưởng, văn hóa và an ninh chính trị quốc gia…, tác động tiêu cực đến đời sống xã hội, nhất là đối với giới trẻ. Thực tế này đòi hỏi ngành TT và TT phải có những biện pháp hữu hiệu để ngăn chặn, khắc phục.
 |
| Người dân cập nhật thông tin trên mạng internet tại Thư viện tỉnh Nam Định. |
Tuy nhiên, hiện nay các quy định, chính sách chưa đồng bộ, thiếu các quy định cụ thể để phân định rõ ràng, chính xác các hành vi vi phạm pháp luật về thông tin trên mạng internet. Một khó khăn lớn trong công tác quản lý thông tin trên mạng internet là nguồn phát tán thông tin sai phạm chủ yếu từ các máy chủ nước ngoài nhằm tránh sự điều chỉnh của pháp luật Việt Nam, không điều chỉnh bằng các biện pháp hành chính được; trong khi các biện pháp ngăn chặn kỹ thuật mới chỉ tập trung đối với những thông tin sai phạm về an ninh chính trị, còn đối với những sai phạm thông tin khác chưa được quan tâm đúng mức. Bên cạnh đó, việc áp dụng chính sách pháp luật tại cấp địa phương gặp nhiều khó khăn, hay bị kêu ca, phàn nàn là áp đặt chủ quan, không khách quan do việc xác định và xử lý công khai nội dung sai phạm vẫn thuộc thẩm quyền Bộ TT và TT. Để nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước về lĩnh vực thông tin trên mạng internet, từ đầu năm 2013 đến nay, ngành TT và TT đã đẩy mạnh phối hợp cùng các bộ, ngành liên quan tăng cường công tác quản lý Nhà nước. Ngành đã quan tâm bổ sung, điều chỉnh hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật quản lý lĩnh vực thông tin trên internet theo hướng phù hợp với sự phát triển và yêu cầu quản lý theo hướng phát huy những mặt tích cực, hạn chế những tác động tiêu cực của internet. Ngành TT và TT đã tổ chức hội thảo lấy ý kiến đóng góp của các đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp có liên quan tới lĩnh vực quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ internet và thông tin trên internet. Ngày 15-7-2013, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 72/2013/NĐ-CP (có hiệu lực thi hành từ ngày 1-9-2013) thay thế Nghị định số 97/2008/NĐ-CP ngày 28-8-2008, đưa ra những chế tài để tăng cường quản lý Nhà nước, thúc đẩy việc phát triển ứng dụng, sử dụng internet cũng như các thông tin trên mạng. Thực hiện chức năng của mình, Sở TT và TT đã tổ chức kiểm tra, rà soát các trang TTĐT có tên miền ".gov.vn" do người dùng trên địa bàn tỉnh đăng ký và tập trung quản lý các trang TTĐT theo đúng quy định của pháp luật. Sở TT và TT đã tổ chức hội nghị phổ biến Nghị định số 72/2013/NĐ-CP cho cán bộ Phòng VH-TT các huyện, thành phố; cán bộ các phòng chuyên môn thuộc sở; cán bộ phụ trách quản trị mạng của các trang TTĐT; người chịu trách nhiệm nội dung các trang TTĐT của các cơ quan Nhà nước, UBND các huyện, thành phố. Tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn nội dung Nghị định đến người dân trên địa bàn, trong đó tập trung hướng dẫn quy định cụ thể về quyền và nghĩa vụ của người sử dụng trang mạng xã hội; giúp người dân nhận thức đúng đắn về quy định của pháp luật trong việc cung cấp cũng như tìm kiếm, trao đổi và chia sẻ thông tin trên internet; đặc biệt đối với những người tham gia các mạng xã hội nhằm ngăn chặn, hạn chế tình trạng mạo danh người khác, nhất là những người nổi tiếng để đưa thông tin sai lệch, xâm hại đến lợi ích, danh dự cá nhân. Để hạn chế trường hợp thông tin sai trái xuất phát từ máy chủ ở nước ngoài mà pháp luật của nước đó không phù hợp với khuôn khổ pháp luật của Việt Nam trong việc quản lý internet, Sở TT và TT khuyến cáo người dân sử dụng thông tin trên internet phải nâng cao năng lực của mình để phân biệt rõ những thông tin đúng và thông tin sai trái, tránh bị lừa, nhất là những thông tin tuyên truyền phương hại đến lợi ích của quốc gia, dân tộc và lợi ích của bản thân. Hiện nay, tại nhiều điểm truy cập internet công cộng hoặc các điểm truy cập internet cộng đồng như Thư viện tỉnh, các điểm Bưu điện văn hóa xã không chỉ tuyên truyền, hướng dẫn người dân tham gia truy nhập mạng internet mà còn cài đặt phần mềm truy xuất hoặc ngăn chặn người dùng mạng internet truy nhập vào các trang mạng “đen”.
Thời gian tới, chính sách quản lý thông tin trên mạng internet sẽ được ngành TT và TT tăng cường thực hiện bằng cách kết hợp đồng bộ nhiều nhóm giải pháp, bao gồm cả giải pháp hành chính, giải pháp kỹ thuật và giải pháp tuyên truyền giáo dục. Trong đó, tập trung nâng cao năng lực bộ máy quản lý Nhà nước, cơ sở vật chất và trang thiết bị kỹ thuật công nghệ cao, hiện đại bảo đảm triển khai có hiệu quả các biện pháp quản lý về cả hành chính và kỹ thuật để kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý nghiêm các sai phạm theo quy định của pháp luật. Tiếp tục thực hiện giải pháp tuyên truyền giáo dục nâng cao nhận thức của người sử dụng internet từng bước thích ứng với đặc trưng xã hội công nghệ, biết sàng lọc thông tin. Đồng thời, khuyến khích các doanh nghiệp viễn thông tăng cường tạo ra nhiều dịch vụ hấp dẫn an toàn như mạng xã hội, công cụ tìm kiếm và các dịch vụ giải trí trực tuyến lành mạnh để thu hút người sử dụng trong nước, giảm thiểu những tác động tiêu cực của internet đối với đời sống xã hội./.
Bài và ảnh: Thanh Thuý
