Trong tháng 6-2013, Sở TT và TT đã phối hợp với Thanh tra Bộ TT và TT xác minh và giải quyết vi phạm về thiết lập trang thông tin điện tử (TTĐT) cấp visa cho người nước ngoài do UBND xã Hải Phú (Hải Hậu) đăng ký tên miền. Theo tường trình, tháng 7-2012, một lãnh đạo UBND xã Hải Phú được hai thanh niên tự xưng là người làm bưu chính, truyền thông của huyện đề nghị với lý do khảo sát các trạm BTS trên địa bàn nên đã ký, đóng dấu vào Bản khai đăng ký tên miền trang TTĐT Vietnam-visa.gov.vn. Sau đó, trang TTĐT này đã được thiết lập. Đáng chú ý, người ký không biết tên, tuổi của 2 "nhân viên bưu chính" này mà chỉ nhớ có một người từng ra, vào UBND xã. Bằng các biện pháp nghiệp vụ, Thanh tra Bộ TT và TT đã trao đổi qua điện thoại với người quản lý tên miền Vietnam-visa.gov.vn và được người này xác nhận là cháu của người ký tên là Nguyễn Anh Tuấn, sống tại một khu chung cư của Bộ Công an. Thanh tra Bộ TT và TT đã gửi công văn đề nghị huyện Hải Hậu xem xét xử lý theo thẩm quyền với người ký và đóng dấu vào bản đăng ký tên miền. Đồng thời, Thanh tra Bộ TT và TT tiếp tục phối hợp với C50 (Bộ Công an) để xác định thực chất mối quan hệ giữa chủ trang TTĐT Vietnam-visa.gov.vn và người ký để xử lý. Đây là một trong các trường hợp trang TTĐT sử dụng tên miền ".gov.vn" cung cấp dịch vụ thị thực trái phép trên địa phận Việt Nam mà Thanh tra Bộ TT và TT phát hiện và phối hợp với cơ quan chức năng xử lý. Điều đáng nói là chủ các trang TTĐT này đều sử dụng trái phép hình ảnh Quốc kỳ, Quốc huy và sử dụng tên miền ".gov.vn" (vốn là tên miền chỉ được cấp cho cơ quan Nhà nước của nước ta), khiến người nước ngoài lầm tưởng đây là website cấp visa chính thức của Nhà nước Việt Nam, làm phương hại đến hình ảnh, uy tín của đất nước. Qua vụ việc cho thấy, vi phạm xảy ra đều do các đối tượng lợi dụng sự thiếu hiểu biết về quản lý hoạt động viễn thông của một số cán bộ làm việc trong các cơ quan Nhà nước. Mặt khác, cũng do sự thiếu chặt chẽ trong quy định đăng ký tên miền. Cụ thể, Nhà nước chưa quy định khi đăng ký tên miền có đuôi ".gov.vn" phải kiểm tra các tên miền có phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của đơn vị đăng ký không. Thông tư số 09/2008/TT-BTTTT ngày 24-12-2008 chỉ quy định đối tượng được phép đăng ký tên miền dùng chung ".gov.vn" là các cơ quan, tổ chức Nhà nước ở Trung ương và địa phương.
Sở TT và TT tổ chức hội nghị phổ biến các quy định pháp luật liên quan đến quản lý trang TTĐT. |
Để khắc phục những bất cập trên, trước hết với những vi phạm đã phát hiện, Thanh tra Sở TT và TT đã yêu cầu Trung tâm Internet Việt Nam thu hồi các tên miền có sai phạm, đồng thời có kế hoạch kiểm tra, rà soát lại toàn bộ các tên miền do các cơ quan, tổ chức Nhà nước đăng ký để phát hiện, thu hồi các tên miền, dịch vụ không phù hợp với chức năng của cơ quan, tổ chức đăng ký… Bộ TT và TT có văn bản gửi UBND các tỉnh, thành phố thông báo hiện tượng một số chính quyền cấp xã do thiếu hiểu biết và buông lỏng quản lý nên đã bị lợi dụng để các tỉnh, thành phố có biện pháp theo dõi, chấn chỉnh hoạt động đăng ký, duy trì hoạt động của các trang TTĐT đang hoạt động tại địa phương. Bộ TT và TT chỉ đạo thắt chặt việc đăng ký mới tên miền dùng chung ".gov.vn"; tập trung hậu kiểm những hồ sơ đăng ký tên miền mới để đảm bảo chắc chắn hồ sơ đó xuất phát đúng từ cơ quan đăng ký, đề phòng trường hợp giả mạo hồ sơ để xin cấp tên miền; những tên miền không phải tên gọi, tên viết tắt tổ chức hoặc thấy nghi ngờ sẽ yêu cầu giải trình, bổ sung để đảm bảo tên miền cung cấp ra phải được xác thực trên nhu cầu. Nhằm chấn chỉnh hoạt động của các trang TTĐT tổng hợp của tổ chức, doanh nghiệp, ngày 17-5-2013, Bộ TT và TT có văn bản hướng dẫn về vấn đề liên quan đến hoạt động của các trang TTĐT tổng hợp và mạng xã hội, quy định rõ nội dung hoạt động của nhân viên các trang tin điện tử. Ngày 15-7-2013, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 72/2013/NĐ-CP (có hiệu lực kể từ ngày 1-9-2013), quy định chi tiết về việc bảo đảm an toàn thông tin và an ninh thông tin. Nghị định nêu rõ, báo điện tử dưới hình thức trang TTĐT được thiết lập và hoạt động theo quy định của pháp luật về báo chí. Trang TTĐT ứng dụng chuyên ngành được thiết lập và hoạt động theo quy định của pháp luật chuyên ngành và các quy định có liên quan của Nghị định này. Trang TTĐT cá nhân hoặc nội bộ phải tuân theo các quy định về đăng ký và sử dụng tài nguyên internet và các quy định có liên quan. Tổ chức, doanh nghiệp chỉ được thiết lập trang TTĐT tổng hợp, thiết lập mạng xã hội khi có giấy phép. Điều kiện để được cấp giấy phép là tổ chức, doanh nghiệp được thành lập theo pháp luật Việt Nam, có chức năng, nhiệm vụ hoặc đăng ký kinh doanh ngành nghề phù hợp với dịch vụ và nội dung thông tin cung cấp; có nhân sự quản lý đáp ứng yêu cầu theo quy định của Bộ TT và TT; đã đăng ký tên miền sử dụng để thiết lập trang TTĐT tổng hợp, mạng xã hội; có đủ khả năng tài chính, kỹ thuật, tổ chức, nhân sự phù hợp với quy mô hoạt động; có biện pháp đảm bảo an toàn thông tin và an ninh thông tin… Tại tỉnh ta, để khắc phục những hạn chế, bất cập trong quản lý, phòng ngừa vi phạm, trong tháng 6-2013 Sở TT và TT tổ chức hội nghị phổ biến các quy định pháp luật liên quan đến quản lý trang TTĐT cho lãnh đạo, cán bộ Phòng VH-TT các huyện, thành phố; lãnh đạo, cán bộ các phòng chuyên môn thuộc sở; cán bộ phụ trách quản trị mạng của các trang TTĐT; người chịu trách nhiệm nội dung các trang TTĐT của các cơ quan Nhà nước, UBND các huyện, thành phố. Thời gian tới, Sở TT và TT sẽ tổ chức kiểm tra, rà soát các trang TTĐT có tên miền ".gov.vn" do người dùng trên địa bàn tỉnh đăng ký và tập trung thực hiện công tác quản lý các trang TTĐT theo đúng quy định của pháp luật./.
Bài và ảnh: Thanh Thúy