Hiện nay, việc vi phạm về quyền sở hữu trí tuệ trong lĩnh vực công nghệ thông tin (CNTT) đã trở thành phổ biến ở nhiều đơn vị, cá nhân... Tuỳ theo đặc điểm công việc, việc vi phạm ở các mức độ khác nhau, chủ yếu là các phần mềm gốc, bao gồm cả các sản phẩm trong và ngoài nước như: Phần mềm hệ điều hành windows, phần mềm tiếng Việt, diệt vi rút, giải nén, ghi đĩa, nghe nhạc... Cty Công nghệ Minh Thế ở đường Hàng Cau (TP Nam Định) là đơn vị tham gia sản xuất phần mềm, thiết kế website, xây dựng cổng thông tin, phần mềm trên nền tảng điện toán đám mây, cung cấp các giải pháp phần mềm nên lãnh đạo và những người làm trong doanh nghiệp đều có trình độ, nhận thức cơ bản về quyền sở hữu trí tuệ về công nghệ thông tin (CNTT). Khi được hỏi đến việc thực hiện Luật Sở hữu trí tuệ khi tham gia các phần mềm CNTT đã có sẵn trên thị trường cũng như các động thái để bảo vệ các phần mềm do chính doanh nghiệp sản xuất và cung ứng ra thị trường, giám đốc doanh nghiệp cho rằng, do trong suốt thời gian dài, các ngành chức năng đã buông lỏng công tác quản lý thị trường buôn bán phần mềm CNTT, nên mọi người dễ dàng tiếp cận và sử dụng phần mềm lậu. Mặt khác, do công tác tuyên truyền chưa được quan tâm thực hiện nên số người biết đến các quy định của pháp luật về quyền sở hữu trí tuệ về CNTT chưa nhiều. Thực tế, việc sử dụng phần mềm lậu để giảm chi phí đầu tư ban đầu so với các phần mềm có bản quyền, nhưng về lâu dài, việc làm này có thể gây tổn thất rất lớn cho họ như mất quyền riêng tư, gặp rủi ro về tài chính khi bị tội phạm CNTT tấn công...
Hoạt động sản xuất phần mềm của Cty Công nghệ Minh Thế (TP Nam Định). |
Để khắc phục các vi phạm về sở hữu trí tuệ, bảo vệ quyền lợi cho người tiêu dùng và thúc đẩy hoạt động sản xuất phần mềm CNTT, đẩy nhanh tốc độ phát triển ngành công nghiệp CNTT, Sở TT và TT, Sở KH và CN đã đẩy mạnh tuyên truyền về các quy định của pháp luật liên quan đến sở hữu trí tuệ CNTT cho lãnh đạo các cơ quan, ban, ngành và các chủ doanh nghiệp trong tỉnh. Công tác thanh, kiểm tra việc chấp hành các quy định của Nhà nước về sở hữu trí tuệ CNTT cũng được tăng cường. Trong đợt thanh, kiểm tra việc sử dụng bản quyền phần mềm CNTT tại khối các doanh nghiệp kinh doanh sản phẩm, thiết bị ngành CNTT cuối năm 2011, cùng với việc xử phạt nghiêm khắc, Sở TT và TT đã yêu cầu các doanh nghiệp khi cung cấp, cài đặt phần mềm cho khách hàng chỉ được cài đặt phần mềm dùng thử cho khách hàng có nhu cầu, không dùng các kỹ thuật bẻ khóa (file crack); tư vấn; khuyến cáo khách hàng sử dụng phần mềm có bản quyền, phần mềm mã nguồn mở đảm bảo theo quy định. Bên cạnh đó, các ngành chức năng cũng khuyến cáo các đơn vị tổ chức sản xuất phần mềm trong nước tích cực đăng ký quyền sở hữu trí tuệ đối với các phần mềm tự sản xuất. Các cơ quan, hiệp hội, doanh nghiệp đã có sản phẩm phần mềm và nội dung số đã đăng ký sở hữu trí tuệ về quyền tác giả và quyền liên quan gửi báo cáo danh mục kèm theo mô tả sản phẩm, thông tin sơ bộ chứng minh quyền sở hữu trí tuệ để ngành chức năng nắm bắt và dễ dàng phát hiện các đơn vị vi phạm. Nhờ đó, các đơn vị sản xuất phần mềm CNTT cũng đã từng bước quan tâm đến việc đăng ký quyền sở hữu trí tuệ. Cụ thể, tại Trung tâm Ứng dụng khoa học công nghệ và TTTT vừa đăng ký sở hữu trí tuệ ba phần mềm, gồm: Phần mềm quản lý chất lượng ISO online, phần mềm quản lý nguồn vốn ngân sách Nhà nước trong đầu tư xây dựng, phần mềm giải phóng mặt bằng. Với mục tiêu phấn đấu đến năm 2015, đưa tòa tháp thông tin tại CCN An Xá (TP Nam Định) thành khu CNTT tập trung của tỉnh, các ngành chức năng cần đẩy mạnh các biện pháp bảo vệ lợi ích của các đơn vị sản xuất phần mềm CNTT. Tập trung tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về CNTT đến các doanh nghiệp CNTT trên địa bàn tỉnh để trong quá trình cung cấp, lắp ráp máy tính và cài đặt phần mềm, các doanh nghiệp sẽ nghiêm túc thực hiện và hướng dẫn khách hàng thực hiện Luật Sở hữu trí tuệ CNTT. Trong công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành Luật Sở hữu trí tuệ, sẽ không dừng lại ở việc kiểm tra các vi phạm phần mềm nước ngoài mà còn tăng cường mở rộng kiểm tra các phần mềm sản xuất trong nước./.
Bài và ảnh: Thanh Thuý