Xác định công tác thông tin, tuyên truyền về khoa học công nghệ (KHCN) là nhiệm vụ quan trọng trong việc thúc đẩy và chuyển giao, ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất và đời sống, những năm qua, Sở KH và CN đã đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến những tiến bộ khoa học kỹ thuật trên các kênh thông tin đại chúng, đồng thời xuất bản bản tin KHCN, website chuyên ngành và kho cơ sở dữ liệu (CSDL) thông tin KHCN. Trong đó, kho CSDL được Trung tâm Tin học và thông tin KHCN phối hợp với Cục Thông tin tư liệu Quốc gia xây dựng và hoàn chỉnh với ba bộ CSDL chính là: Cơ sở dữ liệu KH và CN Việt Nam, CSDL báo cáo kết quả nghiên cứu và Thư viện điện tử nông thôn. Kho CSDL gồm trên 400 nghìn đầu sách, gần 7.000 tạp chí, hơn 9.000 báo cáo kết quả của các đề tài nghiên cứu các cấp và hơn 7 triệu bản mô tả sáng chế phục vụ công tác nghiên cứu, đào tạo, xây dựng các đề tài, dự án KHCN và ứng dụng vào thực tế phát triển sản xuất và đời sống nhân dân trên địa bàn tỉnh. Trên cơ sở kho CSDL này, Trung tâm đã tiến hành số hóa các tài liệu thành 2 phần dữ liệu thư mục toàn văn và dữ liệu thư mục tóm tắt, thuận tiện cho việc cung cấp bản sao điện tử để bạn đọc cập nhật thông tin về chuyên đề KHCN, đồng thời tra cứu hệ thống tư liệu các văn bản pháp quy mới liên quan.
Cập nhật cơ sở dữ liệu tại Trung tâm Tin học và thông tin KHCN (Sở KH và CN). |
Trên thực tế, CSDL thông tin KHCN đã phục vụ đắc lực cho việc quản lý khoa học, xây dựng nhiệm vụ khoa học và nghiên cứu đưa ra các sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, hợp lý hóa sản xuất. Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định là một trong 7 trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh có số lượng lớn giảng viên và sinh viên thường xuyên tra cứu thông tin KHCN phục vụ cho công tác giảng dạy và nghiên cứu khoa học. Theo thống kê, đã có hàng nghìn lượt yêu cầu tra cứu CSDL thông tin KHCN thuộc lĩnh vực y dược phục vụ việc phát triển đề tài nghiên cứu khoa học. Nhờ đó, đội ngũ cán bộ, giáo viên, sinh viên nhà trường đã xây dựng và thực hiện thành công nhiều đề tài khoa học như: “Thực trạng và một số yếu tố ảnh hưởng tới bệnh tăng huyết áp ở người cao tuổi”, “Đánh giá tác dụng của bài thuốc Kỷ Cúc địa hoàng ở phụ nữ tuổi trung niên”, “Tìm hiểu nhận thức của bà mẹ về các yếu tố gây đẻ non và các nguy cơ của trẻ sơ sinh non yếu”. Thầy giáo Vũ Văn Long, Phó hiệu trưởng nhà trường cho biết: Những vấn đề có liên quan từ bộ CSDL thông tin KHCN, chúng tôi đã xây dựng thành các bộ sưu tập theo chuyên đề riêng của nhà trường, giúp giảng viên và sinh viên khai thác thông tin dễ dàng và thuận lợi.
Để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về tra cứu thông tin KHCN phục vụ sản xuất và đời sống xã hội, năm 2012, Trung tâm Tin học và thông tin KHCN đã đầu tư thêm 20 chuyên đề thuộc lĩnh vực NN và PTNT như: Ứng dụng CNTT trong tiêu thụ sản phẩm; ứng dụng kỹ thuật SRI trong thâm canh lúa cải tiến; Kỹ thuật chăn nuôi theo phương thức công nghiệp; Sử dựng hiệu quả chế phẩm sinh học trong chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản; Sử dụng năng lượng khí sinh học, kỹ thuật bảo quản chế biến và phòng trừ dịch bệnh trong trồng trọt, chăn nuôi… Bên cạnh việc cung cấp thông tin KHCN cho bà con nông dân, Trung tâm còn tổ chức tập huấn các thao tác cơ bản về CNTT và kỹ năng tra cứu thông tin cho đội ngũ cán bộ xã, cán bộ Hội Nông dân các cấp để từ đó áp dụng vào thực tế sản xuất và truyền tải thông tin đến các hội viên khác. Anh Phùng Văn Đông, xã Liên Bảo (Vụ Bản) cho biết: “Các chuyên đề khoa học kỹ thuật do Trung tâm cung cấp rất cụ thể, thiết thực, giúp cho gia đình tôi và các hộ dân trong xã có thêm nhiều cơ hội lựa chọn tiến bộ mới để áp dụng vào sản xuất. Mô hình chăn nuôi lợn theo phương pháp an toàn sinh học và sử dụng khí sinh học Biogas thay thế năng lượng truyền thống mà gia đình tôi đang áp dụng là hiệu quả thiết thực từ việc đưa khoa học vào cuộc sống thông qua kênh thông tin KHCN”. Hiện tại, với việc nuôi 80-90 con lợn, gia đình anh Đông đã tận dụng khí thải để chạy máy phát điện, đồng thời còn tiết kiệm được trên dưới 1 triệu đồng/tháng để mua nhiên liệu nấu thức ăn chăn nuôi, sưởi ấm cho lợn con và các sinh hoạt khác của gia đình.
Công tác thông tin, tuyên truyền đã góp phần quan trọng trong việc chuyển tải những mô hình, đề tài KHCN mới đến với người dân, phục vụ phát triển sản xuất và đời sống xã hội./.
Bài và ảnh: Nguyễn Hương