Theo một nghiên cứu mới vừa được công bố ngày 9-5 trong bản tin khí hậu của Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) và Văn phòng Khí tượng Vương quốc Anh (Văn phòng Met), có khả năng xảy ra là nhiệt độ trung bình hàng năm toàn cầu sẽ tạm thời ấm hơn 1,50C so với giá trị thời kỳ tiền công nghiệp tại ít nhất 1 trong 5 năm tới và khả năng đó đang tăng lên theo thời gian.
Cháy rừng ở các vùng miền Tây nước Mỹ đã biến bầu trời San Francisco thành màu cam. Ảnh: UN |
Bản tin cho thấy “với năng lực khoa học cao”, chúng ta đang tiến gần hơn đến thành tích tạm thời của mục tiêu thấp hơn một cách có thể đo lường được của Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu. “Con số 1,50C không phải là một thống kê ngẫu nhiên” - Tổng thư ký WMO Petteri Taalas cho biết, và nói thêm rằng “nó chỉ ra thời điểm mà tại đó các tác động của khí hậu sẽ ngày càng trở nên có hại cho các quần thể, thậm chí cho cả hành tinh”.
Theo WMO, “có 93% khả năng rằng ít nhất một năm từ 2022 đến 2026 sẽ trở thành năm nóng nhất được ghi nhận và thay thế năm 2016 từ vị trí đầu tiên”. Ngoài ra, xác suất trung bình 5 năm 2022-2026 sẽ cao hơn 5 năm gần nhất (2017-2021) cũng là 93%.
Xác suất tạm thời vượt quá 1,50C đã tăng đều đặn kể từ năm 2015, khi nó gần bằng 0. Trong những năm từ 2017-2021, nguy cơ bị ngập là 10%. Xác suất này đã tăng lên gần 50% trong giai đoạn 2022-2026.
Tổng thư ký WMO Petteri Taalas giải thích: “Chừng nào chúng ta còn tiếp tục thải ra khí nhà kính, nhiệt độ sẽ tiếp tục tăng. Đồng thời, các đại dương của chúng ta sẽ tiếp tục ấm lên và axit hóa, băng biển và sông băng sẽ tiếp tục tan chảy, mực nước biển sẽ tiếp tục dâng cao và thời tiết của chúng ta sẽ trở nên khắc nghiệt hơn”. Ông Taalas nói thêm rằng “sự ấm lên của Bắc Cực là không cân xứng và những gì xảy ra ở khu vực này ảnh hưởng đến tất cả chúng ta”.
Thỏa thuận Paris đặt ra các mục tiêu dài hạn nhằm hướng dẫn tất cả các quốc gia giảm đáng kể lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu nhằm hạn chế mức tăng nhiệt độ toàn cầu lên 20C trong thế kỷ này, đồng thời tiếp tục nỗ lực hạn chế hơn nữa mức tăng này xuống 1,50C.
Theo Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu (IPCC), rủi ro liên quan đến khí hậu đối với các hệ thống tự nhiên và con người cao hơn khi trái đất nóng lên 1,50C so với hiện tại, nhưng thấp hơn ở mức 20C.
Tiến sĩ Leon Hermanson, từ Văn phòng Met, đánh giá: “Một năm vượt quá 1,50C không có nghĩa là chúng ta đã vượt qua ngưỡng tiêu biểu của Thỏa thuận Paris, nhưng nó cho thấy rằng chúng ta đang ngày càng tiến gần hơn đến tình huống có thể vượt quá 1,50C trong một thời gian dài”.
Vào năm 2021, nhiệt độ trung bình toàn cầu cao hơn 1,10C so với mức cơ sở trước công nghiệp, theo báo cáo tạm thời của WMO về tình trạng khí hậu toàn cầu. Báo cáo cuối cùng về tình trạng khí hậu toàn cầu cho năm 2021 sẽ được công bố vào ngày 18-5 tới đây.
Các yếu tố khác, các đợt La Nina quay trở lại vào đầu và cuối năm 2021 đã có tác động làm lạnh nhiệt độ toàn cầu, nhưng tác động này chỉ là tạm thời và không đảo ngược xu hướng ấm lên toàn cầu về lâu dài. Bất kỳ sự phát triển nào của sự kiện El Nino sẽ ngay lập tức thúc đẩy nhiệt độ, như trường hợp của năm 2016, cho đến nay là năm nóng nhất được ghi nhận.
Bản cập nhật hàng năm này dựa trên chuyên môn của các nhà khí hậu học nổi tiếng quốc tế và các hệ thống dự báo tốt nhất từ các trung tâm khí hậu lớn trên thế giới để đưa ra thông tin hữu ích cho các nhà chức trách ra quyết định./.
Theo dangcongsan.vn