Năm 2020 đánh dấu chặng đường 75 năm Liên hợp quốc (LHQ) phục vụ công cuộc thúc đẩy hòa bình và phát triển trên toàn cầu. Trong bối cảnh đại dịch COVID-19 tàn phá nặng nề các nền kinh tế, kéo lùi những tiến bộ trong xóa đói nghèo và thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững, LHQ đã thể hiện vai trò và duy trì sứ mệnh tiên phong kết nối hợp tác quốc tế nhằm ứng phó và vượt qua thách thức chung.
Trong báo cáo mới nhất về đánh giá hoạt động năm 2020, Tổng Thư ký LHQ A.Gu-tê-rét nêu rõ thực tế đáng buồn, đó là trong một năm qua đã có 100 triệu người dân trên thế giới bị kéo trở lại tình trạng đói nghèo cùng cực, khiến chỉ số đói nghèo toàn cầu tăng trở lại lần đầu kể từ năm 1998. Đại dịch COVID-19 đã kéo thành tựu chống đói nghèo trên thế giới thụt lùi cả thập niên. Tại những nơi xung đột triền miên, như châu Phi, tình trạng đói nghèo thậm chí bị kéo lùi về mức cách đây 30 năm. Suy thoái kinh tế kéo theo khủng hoảng lương thực ở nhiều khu vực, những nơi có xung đột cận kề nguy cơ thảm họa nhân đạo. Chẳng hạn, có tới hàng chục triệu người tại vùng Xa-hen châu Phi trông chờ hoàn toàn nguồn cứu trợ lương thực của LHQ...
Đại dịch đẩy kinh tế thế giới rơi vào suy thoái nghiêm trọng, thậm chí làm tê liệt nhiều nền kinh tế. Các nước phát triển gặp khó khăn chồng chất, các quốc gia nghèo còn khốn đốn hơn. Suy thoái kinh tế cộng thêm các khoản lạm chi phục vụ nỗ lực chống chọi dịch bệnh đẩy nhiều nước nghèo lún sâu hơn vào những khoản nợ vốn đã rất nghiêm trọng cả từ giai đoạn trước dịch COVID-19. Khó khăn về kinh tế - xã hội đã cản trở tiến trình thực thi các Mục tiêu phát triển bền vững (SDG) của LHQ tại nhiều quốc gia.
Thúc đẩy thực hiện SDG là một trong những mục tiêu hàng đầu mà LHQ đặt ra trong chương trình nghị sự năm 2020. Bởi thế, những lời kêu gọi khẩn thiết đã được LHQ đưa ra nhằm thúc giục cộng đồng quốc tế, nhất là các quốc gia giàu và phát triển, chung tay hỗ trợ các nước nghèo chống chọi dịch bệnh và phục hồi kinh tế. Tổng Thư ký LHQ nhiều lần khẳng định ủng hộ và hối thúc các chủ nợ quốc tế đẩy nhanh và mở rộng việc khoanh, giảm và xóa nợ cho các nước nghèo. Thông điệp được nhà lãnh đạo LHQ nhắc lại nhiều lần đó là, trong một cộng đồng cùng chung số phận, chỉ có đoàn kết, tương trợ lẫn nhau mới có thể đạt được mục tiêu chung.
Trong bối cảnh dịch bệnh hoành hành, xung đột vẫn xảy ra, nhiều cuộc khủng hoảng dai dẳng chưa hạ nhiệt. Tổng Thư ký LHQ đã ra lời kêu gọi ngừng bắn toàn cầu để tập trung chống dịch và giải quyết cuộc khủng hoảng đa chiều xuất phát từ COVID-19. Lời kêu gọi của lãnh đạo LHQ được gần 180 quốc gia, hơn 20 nhóm vũ trang, 800 tổ chức xã hội hưởng ứng. Khó khăn vì đại dịch không cản trở các hoạt động gìn giữ hòa bình, sứ mệnh luôn được LHQ đề cao và thúc đẩy. Hơn 40 phái bộ, với khoảng 95 nghìn nhân viên LHQ vẫn thường trực nhằm hỗ trợ người dân ở các vùng xung đột trên khắp thế giới.
Đại dịch COVID-19 đã làm nổi bật hơn những thách thức phi truyền thống mà nhân loại phải đối mặt. Khủng hoảng do đại dịch bộc lộ những khiếm khuyết và sự bất bình đẳng trong hệ thống y tế, an sinh xã hội toàn cầu. LHQ từng đi đầu dấy lên quan ngại về “chủ nghĩa dân tộc vắc-xin”, nhằm thúc đẩy quyền tiếp cận công bằng và rộng rãi của tất cả các quốc gia đối với vắc-xin ngừa COVID-19. Trong nỗ lực quốc tế đầu tiên, Đại hội đồng LHQ khóa 75 đã thông qua nghị quyết chọn ngày 27-12 hàng năm là Ngày Quốc tế sẵn sàng chống dịch bệnh. Đây là nghị quyết đầu tiên của LHQ trong lĩnh vực này. Trước một vài bước đi rút lại sự ủng hộ với Tổ chức Y tế thế giới (WHO), LHQ cũng có những động thái mạnh mẽ nhằm khơi dậy tinh thần đa phương, hợp tác toàn cầu nhằm vượt qua thách thức chưa từng có do dịch COVID-19. Tại phiên thảo luận cấp cao Đại hội đồng LHQ khóa 75, cam kết chung quan trọng nhất của 193 nước thành viên là duy trì và tăng cường chủ nghĩa đa phương giải quyết thách thức toàn cầu.
Nỗ lực đi đầu của LHQ thúc đẩy đoàn kết và hợp tác quốc tế được các nước thành viên ủng hộ và đánh giá cao, coi đây là điểm sáng nhất trong hoạt động của LHQ trong năm 2020. Trong khoảng thời gian khủng hoảng đa chiều vừa qua, LHQ luôn duy trì sứ mệnh tiên phong, chứng tỏ là tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh, có đủ năng lực đảm nhiệm vai trò đầu tàu ứng phó và giải quyết các thách thức toàn cầu./.
Ninh Sơn
Theo nhandan.com.vn
