Để "lục địa đen" trở thành một điểm sáng

Với chủ đề “Người tị nạn, người hồi hương và người tha hương, hướng tới giải pháp bền vững cho vấn đề di tản ở châu Phi”, chương trình nghị sự hàng đầu của hội nghị cấp cao AU lần này tập trung thảo luận hàng loạt vấn đề liên quan người tị nạn, cũng như cuộc cải cách đang diễn ra của AU, hòa bình và an ninh trong khu vực. Hội nghị kêu gọi các nước thành viên nỗ lực hơn nữa để đạt được những tiến bộ trong thương mại tự do nội khối, xây dựng hòa bình và an ninh, cải cách thể chế và tài chính trong AU. Diễn ra trong bối cảnh bức tranh di cư của “lục địa đen” ngày càng u ám, hội nghị đặt mục tiêu đề ra các giải pháp nhằm “chặn từ đầu nguồn” mọi nguyên nhân dẫn tới làn sóng di cư đang ảnh hưởng nghiêm trọng tới đời sống xã hội và kinh tế của châu Phi.

Châu Phi hiện là nơi tiếp nhận gần một phần ba số người tị nạn và người tha hương trên thế giới, mặc dù đang phải đối mặt những thách thức xã hội, kinh tế và an ninh. Theo Cao ủy Liên hợp quốc về người tị nạn (UNHCR), khu vực cận Xa-ha-ra tiếp nhận hơn 26% trong tổng số người di cư thế giới. Con số này gia tăng trong những năm gần đây do các cuộc khủng hoảng và xung đột đang diễn ra tại CH Trung Phi, Ni-giê-ri-a, Nam Xu-đăng, Bu-run-đi và Y-ê-men. Các cuộc xung đột trên toàn châu Phi đã khiến 20,8 triệu người phải tha hương. Gánh nặng từ người di cư tác động không nhỏ tới nền kinh tế của nhiều quốc gia vốn trong tình trạng hết sức mong manh. Mặc dù tăng trưởng kinh tế của châu lục tiếp tục được cải thiện, với tốc độ tăng GDP ước đạt 3,5% trong năm 2018, song châu Phi vẫn khó có đủ khả năng để đối phó các thách thức. Trong tổng số 43 nước trên thế giới có tỷ lệ nghèo đói trung bình cao hơn 18% thì khoảng ba phần tư là các nước thuộc phía nam Xa-ha-ra, với tỷ lệ nghèo đói trung bình ở mức 41%. Theo dự báo của Ngân hàng Thế giới (WB), ngay cả khi tình huống thuận lợi nhất, tỷ lệ nghèo đói trung bình ở các nước khu vực này vẫn sẽ ở mức hai con số.

Chấm dứt xung đột, tạo việc làm và phát triển bền vững là những vấn đề châu Phi cần phấn đấu đạt được để chặn tận gốc làn sóng di cư. Tuy nhiên, đối với lục địa đen, để tìm liều thuốc cho “bệnh kinh niên” xung đột, đói nghèo là thách thức lớn. Đảm nhận vị trí Chủ tịch luân phiên AU năm 2019, Tổng thống Ai Cập A.Xi-xi khẳng định sẽ nỗ lực để đạt được những mục tiêu đề ra tại hội nghị, trong đó có triển khai Khu vực tự do thương mại châu Phi (AfCFTA), cải tổ Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, tái định cư người di cư và tạo thêm việc làm cho lực lượng lao động trẻ đông đảo trên toàn châu lục… Tổng thống Ai Cập đã vạch ra mục tiêu hội nhập kinh tế châu Phi mà ông cho là giải pháp xử lý nhiều vấn đề đang đối mặt. Ưu tiên hàng đầu trong kế hoạch hội nhập kinh tế châu lục này là AfCFTA, dự kiến sẽ chính thức được kích hoạt trong Hội nghị cấp cao AU diễn ra tháng 7 tới. Việc triển khai AfCFTA không chỉ hỗ trợ dòng chảy hàng hóa xuyên biên giới thuận lợi trên toàn châu lục mà còn thúc đẩy trao đổi năng lực trí tuệ giữa các quốc gia châu Phi, đề cao các giá trị xã hội. Tân Chủ tịch AU cũng khẳng định tập trung vào những thách thức như chống biến đổi khí hậu và chủ nghĩa khủng bố. Hội nghị kêu gọi giải quyết nguyên nhân gốc rễ của chủ nghĩa cực đoan, đồng thời cảnh báo chủ nghĩa khủng bố đang lan rộng tại vùng Xa-hen.

Nhằm tiến tới một châu Phi “im tiếng súng” từ năm 2020, AU đang tích cực phối hợp Liên hợp quốc giải quyết các cuộc xung đột và ngăn chặn xung đột. Việc thúc đẩy cải cách AU và sự đoàn kết giữa các quốc gia tại “lục địa đen” sẽ là trọng tâm mà Ai Cập theo đuổi, khi giữ cương vị Chủ tịch luân phiên AU. Đây cũng được coi là nhân tố quan trọng để đạt các mục tiêu đề ra, nhằm đưa “lục địa đen” trở thành một điểm sáng trong cuộc chiến chống đói nghèo, xung đột, vì một châu Phi phát triển thịnh vượng.

Theo nhandan.com.vn