Quan hệ giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ gần đây không suôn sẻ, do bất đồng giữa hai bên trong hàng loạt vấn đề. Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ M.Ca-vu-xô-glu vừa tuyên bố, nước này sẵn sàng đáp trả các lệnh trừng phạt mà Mỹ có thể áp đặt nhằm phản đối việc An-ca-ra mua hệ thống phòng không S-400 của Nga.
Tư lệnh các lực lượng NATO tại châu Âu kiêm Tư lệnh Bộ Chỉ huy châu Âu của Mỹ (EUCOM), Tướng lục quân C.Xca-pa-rô-ti tuyên bố, Oa-sinh-tơn hy vọng An-ca-ra sẽ từ bỏ việc mua S-400, đồng thời cảnh báo "những hậu quả" nếu thương vụ này vẫn được thực hiện. Ðáp lại, Thổ Nhĩ Kỳ nói rằng họ phải gấp rút mua hệ thống tên lửa phòng không S-400 của Nga, bởi An-ca-ra không có hệ thống phòng không, trong khi Quốc hội Mỹ không cho phép bán hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot cho Thổ Nhĩ Kỳ. Thổ Nhĩ Kỳ nhấn mạnh, nếu Mỹ muốn trừng phạt, An-ca-ra sẽ phản ứng theo một cách khác với Nga và Mỹ không thể đe dọa Thổ Nhĩ Kỳ.
Thương vụ mua bán vũ khí giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ được ký kết hồi tháng 12-2017 khiến Mỹ không hài lòng, khi một đồng minh trong NATO lại mua vũ khí của Nga. Theo đó, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ mua bốn hệ thống phòng không S-400 của Nga trị giá 2,5 tỷ USD. Ðây là hệ thống tên lửa tiên tiến nhất của Nga, được thiết kế nhằm phát hiện, theo dõi và tiêu diệt các máy bay chiến đấu, máy bay không người lái, tên lửa ở khoảng cách khoảng 400 km.
Quan hệ đồng minh giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ vốn trải qua thời kỳ "cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt". Liên minh Dân chủ người Cuốc ở Xy-ri (PYD) với phần lớn là các tay súng người Cuốc và người A-rập được lực lượng bộ binh Mỹ huấn luyện và hỗ trợ trong cuộc chiến chống tổ chức tự xưng Nhà nước Hồi giáo (IS). Việc Mỹ hậu thuẫn lực lượng người Cuốc ở Xy-ri, vốn bị Thổ Nhĩ Kỳ liệt vào danh sách khủng bố, đẩy mối quan hệ giữa hai bên ngày càng xấu. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ T.Éc-đô-gan từng cáo buộc Oa-sinh-tơn chuyển nhiều vũ khí cho lực lượng Các đơn vị bảo vệ nhân dân người Cuốc (YPG), nhánh vũ trang của PYD, đồng thời thể hiện hoài nghi về sự hiện diện của Mỹ tại quốc gia này sau khi IS bị đánh bại. Theo thông báo từ Lầu năm góc gần đây, các lực lượng chiến binh người Cuốc do Mỹ hậu thuẫn tại miền bắc Xy-ri lên kế hoạch tổ chức các hoạt động chống Thổ Nhĩ Kỳ tại vùng A-phrin. Trong khi đó, An-ca-ra không ít lần đánh tiếng về việc có thể thương lượng với Oa-sinh-tơn về những bước đi cụ thể nhằm đề nghị xem xét lại hoạt động hỗ trợ vũ khí của Mỹ cho lực lượng người Cuốc ở Xy-ri.
Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ gần đây cho rằng, quan hệ giữa nước này với Mỹ đã ở mức xấu nghiêm trọng, đồng thời cảnh báo Mỹ rằng đã đến lúc hoặc xây dựng hoặc phá vỡ mối quan hệ giữa hai đồng minh NATO. Nhằm cứu vãn tình hình, hai bên đã có những nỗ lực xoa dịu căng thẳng và nhất trí về sự cần thiết bình thường hóa quan hệ. Hai bên khẳng định sẽ phối hợp với nhau trong cuộc xung đột tại Xy-ri. Oa-sinh-tơn kêu gọi An-ca-ra thể hiện sự kiềm chế trong các chiến dịch quân sự tại Xy-ri và khẳng định Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ có những mục đích chung tại quốc gia Trung Ðông này. Tuy nhiên, chiến dịch "Nhành ô-liu" mà Thổ Nhĩ Kỳ đang tiến hành tại vùng A-phrin của Xy-ri nhằm truy quét các tay súng thuộc YPG đang "làm khó" Mỹ và gây khó khăn cho nỗ lực hàn gắn những rạn nứt quan hệ giữa hai nước.
Theo nhandan.com.vn
