Dưới sự trung gian của Ai Cập, đảng Pha-ta và Phong trào Hồi giáo Ha-mát của Pa-le-xtin đã ký thỏa thuận hòa giải, chấm dứt chia rẽ kéo dài mười năm qua. Đây được coi là bước tiến chính trị quan trọng nhằm xây dựng một chính phủ đoàn kết ở Pa-le-xtin để cùng nhau giải quyết những thách thức nội tại, đồng thời tạo ra một mặt trận thống nhất trong cuộc đấu tranh bền bỉ nhằm thực hiện giấc mơ về một Nhà nước Pa-le-xtin độc lập.
Cuộc xung đột giữa hai phe phái đối địch Pha-ta và Ha-mát ở Pa-le-xtin bùng phát vào năm 2007, dẫn tới sự phân chia quyền kiểm soát các vùng lãnh thổ đất nước.
Ha-mát kiểm soát dải Ga-da, trong khi đảng Pha-ta đứng đầu chính quyền hoạt động ở khu Bờ Tây. Việc Ha-mát, một tổ chức bị I-xra-en liệt vào danh sách khủng bố, kiểm soát dải Ga-da đã khiến dải đất này bị phong tỏa cả về kinh tế lẫn ngoại giao, đẩy khoảng hai triệu người dân tại đây vào cảnh khó khăn. Ga-da đối mặt cuộc khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng, tỷ lệ thất nghiệp lên đến gần 50% và thường xuyên rơi vào tình trạng thiếu điện sinh hoạt. Quan hệ căng thẳng khiến cả Pha-ta và Ha-mát gặp khó khăn trong việc quản lý khu Bờ Tây và dải Ga-da.
Mong muốn của người dân Pa-le-xtin về chấm dứt xung đột giữa hai phe phái chủ chốt ở nước này là một đòi hỏi tất yếu và chính đáng nhằm đưa họ thoát khỏi cuộc sống khó khăn và đạt được sự thống nhất quốc gia giúp tăng cường vị thế của Pa-le-xtin trong tiến trình hòa bình Trung Đông. Tuy nhiên, nhiều nỗ lực hòa giải giữa hai phong trào chính trị ở Pa-le-xtin đã thất bại. Kể từ tháng 3-2009, Ai Cập đứng ra làm trung gian và thỏa thuận hòa giải do nước này soạn thảo được cả Ha-mát và Pha-ta thông qua vào tháng 5-2011. Mặc dù vậy, tiến trình chính trị ở Pa-le-xtin dường như vẫn “giậm chân tại chỗ” bởi những mâu thuẫn sâu sắc khó hóa giải giữa hai bên.
Cuộc đối thoại tại thủ đô Cai-rô của Ai Cập vừa qua diễn ra sau khi Phong trào Ha-mát thông báo giải thể Hội đồng hành chính do phong trào này thành lập để điều hành dải Ga-da và đồng ý chuyển giao các cơ quan chức năng chính quyền tại vùng lãnh thổ này cho chính quyền dân tộc Pa-le-xtin của Tổng thống Áp-bát theo thỏa thuận do Ai Cập làm trung gian. Tổng thống Pa-le-xtin M.Áp-bát đã tiếp nhận quyền kiểm soát dải Ga-da từ Ha-mát sau cuộc họp nội các tại Ga-da lần đầu trong vòng ba năm qua. Tại cuộc đàm phán bắt đầu ngày 10-10 vừa qua, Tổng thống Ai Cập A.Xi-xi đã kêu gọi các phe phái Pa-le-xtin chấm dứt chia rẽ, xây dựng một chính phủ đoàn kết ở Pa-le-xtin. Tổng thống Xi-xi nhấn mạnh, mặc dù có những thách thức, song vấn đề Pa-le-xtin luôn là ưu tiên hàng đầu của Ai Cập trong các cuộc họp với các nhà lãnh đạo thế giới cũng như các hội nghị quốc tế. Ông nhận định có cơ hội cho hòa bình khu vực nếu tất cả các bên đoàn kết; đồng thời tin tưởng rằng những khác biệt giữa người Pa-le-xtin sẽ được giải quyết với sự ủng hộ của các nước A-rập và từ chối bất cứ sự can thiệp nào từ bên ngoài.
Thỏa thuận đạt được tại Cai-rô mới đây được Tổng thống Pa-le-xtin M.Áp-bát hy vọng là "thỏa thuận cuối cùng" giữa Pha-ta và Ha-mát, chấm dứt tranh cãi kéo dài giữa hai bên. Với thỏa thuận này, trong vòng một tháng tới, Tổng thống Áp-bát dự kiến có chuyến thăm đầu tiên tới dải Ga-da trong mười năm qua. Chính quyền Pa-le-xtin sẽ tiếp quản tất cả các vai trò trong lĩnh vực an ninh và dân sự, theo đó sẽ triển khai 3.000 cảnh sát trở lại Ga-da. Chính quyền Pa-le-xtin cũng sáp nhập lực lượng viên chức, lao động lên tới hơn 40 nghìn người của Ha-mát.
Việc hòa giải và duy trì hòa hợp giữa Pha-ta và Ha-mát được coi là bước tiến lịch sử quan trọng đối với Pa-le-xtin. Tổng Thư ký Liên hợp quốc A.Gu-tê-rết khẳng định, Liên hợp quốc sẵn sàng hỗ trợ chính quyền Pa-le-xtin quản lý dải Ga-da trong bối cảnh cần giải quyết khẩn cấp cuộc khủng hoảng nhân đạo tại vùng đất này. Liên đoàn A-rập cũng hoan nghênh thỏa thuận hòa giải giữa hai phái ở Pa-le-xtin và cho rằng đây là bảo đảm quan trọng để đạt được khát vọng của nhân dân Pa-le-xtin thành lập nhà nước của riêng mình. Tuy nhiên, đây mới chỉ là bước khởi đầu trên lộ trình đầy gian nan thống nhất các phe phái chính trị ở Pa-le-xtin. Cuộc đàm phán với I-xra-en nhằm đem lại nền hòa bình lâu dài ở Trung Đông được dự báo sẽ vô cùng khó khăn khi Nhà nước Do Thái sẽ khó có thể chấp thuận các cuộc đối thoại có sự tham gia của Ha-mát. Trong khi đó, hòa giải với Pha-ta có nghĩa Ha-mát phải đồng ý hành động theo Cương lĩnh chính trị của Tổ chức Giải phóng Pa-le-xtin (PLO), chấp nhận đấu tranh với I-xra-en bằng con đường hòa bình thông qua đàm phán.
Dù còn nhiều chông gai ở phía trước, song thỏa thuận hòa giải giữa hai phong trào chính trị chủ chốt Pha-ta và Ha-mát sẽ giúp thúc đẩy việc thành lập một mặt trận đoàn kết thống nhất dưới ngọn cờ của PLO, tiếp tục cuộc đấu tranh vì khát vọng hòa bình, đáp ứng nguyện vọng của đông đảo người dân Pa-le-xtin.
Theo nhandan.com.vn
