Trong mấy tháng trở lại đây, tình hình phía Nam Phi-líp-pin ngày càng hỗn loạn do sự nổi dậy của nhóm phiến quân Mau-tê có liên hệ với tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng. Vậy chúng là ai và hoạt động như thế nào?
Theo
Rappler, ngay sau cuộc đấu súng khốc liệt giữa lực lượng chính phủ và thành viên của nhóm Mau-tê tại Thành phố Ma-ra-uy vào 23-5, Tổng thống Phi-líp-pin Rô-đri-gô Đu-téc-tê ban hành thiết quân luật tại hòn đảo Min-đa-nao.
Được hình thành tại tỉnh La-neo Đen Sua, nhóm khủng bố địa phương này đã tiến hành một vài vụ đánh bom và bắt cóc, cũng như tăng cường hoạt động trong mấy tháng trở lại đây. Nhóm Mau-tê tuyên bố là trung thành với tổ chức khủng bố IS, cũng như dùng cờ đen và huy hiệu biểu tượng của tổ chức khủng bố này trong các hoạt động đánh chiếm.
Vụ đụng độ giữa hai bên trong Thành phố Ma-ra-uy đã được người dân chụp ảnh và đăng tải lên mạng xã hội. Bộ trưởng Quốc phòng Phi-líp-pin Đen-phin Lô-ren-da-na cho biết các thành viên của Mau-tê đã tiến hành chiếm đóng một bệnh viện và nhà tù, phóng hỏa nhiều công trình trong đó có nhà thờ, trường đại học.
Vậy thực sự ai đứng đằng sau nhóm nổi dậy này?
Nhóm Mau-tê, hay còn có tên gọi khác là Đau-lát Ít-xla-mi-a do Áp-đu-la Mau-tê - người nhiều tuổi nhất trong số các anh em nhà Mau-tê - đứng đầu. Theo Tổ chức Phân tích và Nghiên cứu Chủ nghĩa khủng bố, anh em Mau-tê “là những tên tội phạm nhỏ bé chuyển sang hoạt động phiến quân khi chúng tạo ra tổ chức Kha-li-pha Ít-xla-mi-a Min-đa-nao năm 2012”.
Theo nguồn tin quân sự, cha của Áp-đu-la là Xây-a-mô-ra Mau-tê là một quan chức cấp cao của Mặt trận Giải phóng Hồi giáo Mô-rô (MILF) đang tham gia các cuộc đối thoại hòa bình với Chính phủ Phi-líp-pin.
Tuy nhiên những người con của Xây-a-mô-ra lại chỉ trích ban lãnh đạo của MILF và tuyên bố trung thành với IS.
Nhóm Mau-tê liên hệ như thế nào với IS?
Trong một báo cáo tháng 10-2016, một viện chiến lược ở Gia-các-ta đã cảnh báo về “hoạt động của các đối tượng cực đoan xuyên biên giới” sau khi theo dõi mối liên hệ trực tiếp giữa 4 tổ chức khủng bố ở Phi-líp-pin - một trong số chúng là Mau-tê - với các tổ chức khủng bố khác ủng hộ IS ở In-đô-nê-xi-a và Ma-lai-xi-a.
Một trong các thủ lĩnh của nhóm Mau-tê là Ô-ma Mau-tê đã cưới một phụ nữ In-đô-nê-xi-a khi hắn ta còn học ở Ai Cập. Gia đình của Ô-ma Mau-tê gắn bó với Thành phố Bê-ca-si, thông thạo tiếng In-đô-nê-xi-a và kiến thức về mạng xã hội có thể đã tạo cho hắn cơ hội tiếp xúc với mạng lưới quốc tế rộng hơn.
Trong tháng 11-2016, Tổng thống Phi-líp-pin Rô-đri-gô Đu-téc-tê khẳng định nhóm khủng bố Mau-tê có mối liên hệ với IS, với lời giải thích cộng đồng tình báo đã khuyến cáo ông rằng IS “có mối liên hệ rất mật thiết với một tổ chức ở Phi-líp-pin có tên gọi là Mau-tê”.
 |
| Các tay súng Mau-tê tại Thành phố Ma-ra-uy bị tấn công. Ảnh: Mohammad Manshawi/Rappler. |
Nhóm Mau-tê đã gây ra những vụ tấn công nào?
Kể từ năm ngoái, tổ chức khủng bố này mở rộng các hoạt động, triển khai các cuộc tấn công tại tỉnh La-nao Đen Sua. Từ tháng 2 đến tháng 3-2016, chúng thành lập 3 thành trì tại tỉnh La-nao Đen Sua, khiến gần 30 nghìn người mất nhà cửa. Trong thời gian đó, nhóm này đã tấn công một doanh trại quân đội và chặt đầu một binh sĩ. Chỉ sau 10 ngày, quân đội chính phủ đã giành lại quyền kiểm soát.
Tháng 4-2016, xuất hiện các bức hình đăng trên Facebook cho thấy các thành viên của tổ chức chặt đầu 2-6 công nhân bị bắt cóc tại Bu-tích (La-nao Đen Sua).
Hai công nhân mặc bộ đồ áo liền quần màu da cam giống với các nạn nhân trong các vụ hành quyết công khai của IS, đã bị giết hại, với tội danh nghi ngờ là người đưa tin cho quân đội.
Tháng 8-2016, 50 người đã thả tự do cho 8 thành viên Mau-tê và 20 tù nhân khác khỏi một nhà tù ở La-nao Đen Sua. IS tuyên bố chịu trách nhiệm về vụ đột kích nhà tù trên.
Tháng 10-2016, 3 thành viên của Mau-tê bị bắt giữ do buộc tội triển khai vụ đánh bom tại khu chợ đêm Thành phố Đa-vao - quê hương của Tổng thống Đu-téc-tê - trong tháng 9.
Tháng 11-2016, thành viên của nhóm Mau-tê chiếm đóng tòa thị chính Bu-tích và cắm cờ đen IS.
Mau-tê đã xuất hiện ở Vùng đô thị Ma-ni-la chưa?
Tháng 11-2016, một thiết bị nổ đã được phát hiện ở gần Đại sứ quán Mỹ tại Ma-ni-la, sau đó hai nghi phạm liên quan đến nhóm Mau-tê đã bị bắt giữ.
Theo báo cáo của Interpol, vụ nổ tại vùng đô thị Ma-ni-la có nhiệm vụ làm phân tán sự chú ý của chính quyền và làm giảm áp lực của các thành viên đang bị quân đội chính phủ bao vây ở Bu-tích, La-nao Đen Sua.
Tháng 3 vừa qua, Cảnh sát quốc gia Phi-líp-pin cho biết nhóm này đã xuất hiện ở Ma-ni-la, song Lực lượng Vũ trang quốc gia sau đó đã bác bỏ thông tin, cho rằng họ chưa thấy dấu hiệu xuất hiện của các thành viên nhóm này./.
Theo TTXVN
