Tưởng rằng nước Nga và Tổng thống Vla-đi-mia Pu-chin có thể “nhẹ người” sau khi ông Đô-nan Trăm đắc cử tổng thống Mỹ, nhưng những gì vừa chứng kiến có thể khiến Mát-xcơ-va nhận ra những khó khăn phải đối mặt trong kỷ nguyên của ông Đô-nan Trăm.
Năm 2017, chính phủ Nga phải đối mặt với một cuộc cách mạng thời hiện tại, đó là những thay đổi chế độ đang diễn ra ở Mỹ sau chiến thắng của ông Đô-nan Trăm.
Trong khi nhiều người theo thuyết âm mưu cho rằng quan hệ Nga - Mỹ sẽ tốt lên dưới thời của ông Trăm, đa số nhà quan sát lại thấy rằng ông Trăm coi bản thân là một nhân tố cách mạng với sứ mệnh xóa bỏ trật tự cũ, xây dựng trật tự mới.
Những động thái mới đây nhất của ông Trăm như ký một loạt sắc lệnh hành pháp gây tranh cãi đã khiến quốc hội Mỹ xôn xao, khiến các đối thủ bất ngờ và khuyến khích cả bộ máy của ông “phát động chiến tranh” với giới chính trị truyền thống. Nhờ sự phân cực rõ rệt, ông đã tránh được khả năng một số thành viên Cộng hòa “liên thủ” với phe Dân chủ chống lại ông, đảm bảo rằng những lời chỉ trích, phản đối ông bị vô hiệu hóa.
Theo lời của chiến lược gia trưởng Nhà Trắng Xtê-phen Ban-nơn, ông Trăm đang đặt mình vào vị thế của nhà lãnh đạo toàn cầu trong phong trào toàn cầu hóa phản đối giới tinh hoa, giới chính trị truyền thống, giới theo đường lối tự do và dân tộc.
 |
| Tổng thống Mỹ Đô-nan Trăm (trái) và Tổng thống Nga Vla-đi-mia Pu-chin. Ảnh: AFP |
Phát biểu với tờ
Washington Post, ông Ban-nơn nói: “Những gì chúng ta đang chứng kiến hiện nay là sự ra đời của một trật tự chính trị mới. Giới truyền thông càng phát cuồng bao nhiêu thì trật tự chính trị mới đó càng mạnh mẽ bấy nhiêu”.
Các nhà hoạch định chính sách Nga vốn ám ảnh với các cuộc Cách mạng Màu sắc có thể hiểu rõ hơn người Mỹ và châu Âu về bản chất cơ bản của những thay đổi chính trị ở Oa-sinh-tơn. Khi ông Trăm lên nắm quyền, giới chính trị Nga đã tạm dừng “ăn mừng”. Họ nhận ra rằng vị trí của Nga đã trở nên phức tạp hơn bao giờ hết.
Đúng là ông Trăm đã mở ra khả năng bình thường hóa quan hệ của Nga với phương Tây khi bắt đầu bằng cách giảm nhẹ, tiến tới bỏ hẳn các biện pháp trừng phạt. Chính quyền Mỹ mới cũng có xu hướng không quan tâm tới khủng hoảng U-crai-na và thay vào đó quan tâm hơn tới việc giải tán NATO. Nga còn hoan hỉ hơn khi ông Trăm tỏ ý chấm dứt thời kỳ đạo đức giả của Mỹ.
Tuy nhiên, cuộc cách mạng của ông Trăm đã tạo ra một giai đoạn mới khó đoán, ví dụ như khả năng diễn ra các cuộc chiến thương mại giữa các nước lớn, tạo bất ổn toàn cầu - điều mà giới lãnh đạo hiện nay của Nga không hề thích.
Điều mà Điện Krem-lin sợ nhất hiện nay là khả năng ông Trăm bị lật đổ hoặc thậm chí bị ám sát. Nếu phải ra đi, ông Trăm sẽ khiến cho phong trào chống Nga rầm rộ nảy nở ở Oa-sinh-tơn. Theo tạp chí
Foreign Policy, khả năng ông Trăm bị lật đổ hoặc ám sát đã khiến cho ông Pu-chin trở thành con tin trong sự sống còn và thành công của ông Trăm. Điều này đã hạn chế nghiêm trọng các lựa chọn địa chính trị của Nga.
Điện Krem-lin hoàn toàn biết rằng phe Dân chủ muốn dùng Nga để làm mất uy tín và thậm chí là để luận tội ông Trăm. Họ cũng biết rõ phe Cộng hòa muốn dùng Nga để làm “xì hơi” và thử thách ông Trăm. Do đó, chính quyền Nga không chỉ sợ ông Trăm thất thế mà còn sợ khả năng ông có thể chuyển sang giọng điệu chống Nga nhằm làm lành với các lãnh đạo Cộng hòa “diều hâu” trong quốc hội.
Trong vụ việc mới nhất liên quan tới ông Mai-cơn Phơ-lin, cựu Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ, quan hệ Nga - Mỹ đã bị ảnh hưởng. Ông Phơ-lin đã buộc phải từ chức vì vụ lùm xùm quanh chuyện trấn an Đại sứ Nga về các biện pháp trừng phạt của Mỹ khi ông Trăm còn chưa nhậm chức. Một thượng nghị sĩ Nga cho rằng việc Nhà Trắng “ép” ông Phơ-lin từ chức vì liên hệ với Đại sứ Nga là điều tồi tệ, cho thấy tư tưởng chống Nga đã nhiễm vào chính quyền mới của Mỹ từ cấp cao đến cấp thấp.
Trước đó, trong cuộc điện đàm đầu tiên với ông Trăm, Tổng thống Nga Vla-đi-mia Pu-chin đã không hề hối thúc ông Trăm bỏ lệnh trừng phạt Mát-xcơ-va, không hề giục Mỹ ngừng hỗ trợ cho chính quyền U-crai-na. Nga cũng không “vặn vẹo” về những tuyên bố chống Nga do một số thành viên trong chính quyền Mỹ mới đưa ra.
Tuy nhiên, khi cuộc chiến nóng lại ở Đông U-crai-na, chính quyền Nga không thể làm ngơ. Chính quyền Nga nói chính phủ của Tổng thống Pê-trô Pô-rô-sen-cô là bên có lỗi. Phía Nga muốn gây sự chú ý của các thành viên Quốc hội Mỹ có tư tưởng chống Nga để các thành viên này quay sang tranh cãi với ông Trăm về ông Pu-chin, từ đó hy vọng ông Trăm có phát ngôn nào đó “bênh” Nga. Thực tế là vụ việc không đi theo ý muốn của Nga vì Mỹ có nhiều lợi ích ở U-crai-na.
Việc ông Trăm làm Tổng thống Mỹ cũng khiến quan hệ của Nga với Trung Quốc và I-ran thêm phức tạp. Nga có lợi ích khi bình thường hóa quan hệ với phương Tây nhưng không có nghĩa là Nga phải nhập liên minh chống Trung Quốc do Mỹ dẫn đầu. Tuy nhiên, dường như ông Trăm lại khăng khăng muốn tạo một liên minh như vậy khiến Nga rơi vào thế khó xử.
Về I-ran, một trong những nước bị liệt vào danh sách cấm nhập cảnh trong sắc lệnh của ông Trăm, Nga cũng không thể “hùa” theo ông Trăm, một phần là vì quan hệ với I-ran, hai là vì Nga cũng có tới 20 triệu người Hồi giáo, không thể ủng hộ quan điểm chống Hồi giáo của ông Trăm.
Còn một điều nữa, khi ông Trăm đã vào Nhà Trắng, ông Pu-chin dường như mất thế “độc quyền” về mặt khó đoán trong các vấn đề địa chính trị. Theo tạp chí Foreign Policy, ông Pu-chin giờ phải “chia sẻ” khả năng làm thế giới bất ngờ với ông Trăm. Nhiều lãnh đạo thế giới đang hồi hộp chờ xem ông Trăm và Pu-chin ai sẽ gây bất ngờ hơn. Truyền thông, báo chí Nga cũng phải bớt “đất” cho ông Pu-chin để dành cho ông Trăm.
Tóm lại, việc ông Trăm làm Tổng thống Mỹ chứ không phải bà Hi-la-ri Clin-tơn thậm chí còn khiến Nga rơi vào thế rắc rối hơn./.
Theo Báo Tin Tức
