1- Tòa Trọng tài bác bỏ yêu sách của Trung Quốc ở Biển Đông
 |
Ngày 12-7, Toà Trọng tài Thường trực được thành lập theo Phụ lục VII của Công ước LHQ về Luật Biển (UNCLOS) 1982 đã ra phán quyết cuối cùng về vụ kiện của Phi-líp-pin với Trung Quốc. Phán quyết nêu rõ “không có cơ sở pháp lý nào để Trung Quốc đòi quyền lịch sử ở Biển Đông và cái gọi là “đường 9 đoạn” do Trung Quốc vẽ ra là trái với UNCLOS”. Đây là phán quyết quốc tế đầu tiên liên quan đến tranh chấp ở Biển Đông và đã nhận được sự hoan nghênh rộng rãi của cộng đồng quốc tế.
2- Lãnh tụ cách mạng Cu-ba Phi-đen Cát-xtơ-rô qua đời
 |
Nhà cách mạng vĩ đại và kiệt xuất của thế kỷ XX, người bạn lớn thân thiết của nhân dân Việt Nam, đã qua đời ngày 26-11, ở tuổi 90. Phi-đen Cát-xtơ-rô, người tập hợp và lãnh đạo các lực lượng cách mạng Cu-ba và sáng lập Nhà nước XHCN đầu tiên tại Tây bán cầu, đã trở thành huyền thoại không chỉ trong lịch sử Cu-ba, mà còn của cả Mỹ La-tinh và thế giới. Tang lễ của ông đã được Nhà nước Cu-ba tổ chức theo nghi thức quốc tang trong 9 ngày; nhiều hoạt động tưởng niệm để tỏ lòng tôn kính đối với vị lãnh tụ lịch sử của cách mạng Cu-ba đã được tổ chức trọng thể trên thế giới.
3- Anh lựa chọn rời khỏi Liên minh châu Âu
 |
Đa số cử tri Anh đã bỏ phiếu lựa chọn rời khỏi Liên minh châu Âu (EU) trong cuộc trưng cầu dân ý ngày 23-6. Sự kiện này đã gây chấn động cả thế giới, làm thay đổi toàn bộ cục diện chính trị bên trong quốc gia vốn được coi là một trong những trụ cột của EU, đồng thời làm thay đổi kết cấu địa - chính trị trên thế giới, kéo theo những nguy cơ bất ổn lớn cho EU cả về chính trị, an ninh và kinh tế.
4- Chiến thắng bất ngờ của ứng cử viên Tổng thống Mỹ Đô-nan Trăm
 |
Ngày 8-11, tỷ phú Đô-nan Trăm, một nhân vật có tư tưởng dân túy và chưa có kinh nghiệm chính trị, đã giành chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử tổng thống kịch tính nhất trong lịch sử nước Mỹ. Lần đầu tiên Mỹ có một tổng thống xuất thân từ giới doanh nhân. Những đường hướng chiến lược của ông Trăm gây nhiều tranh cãi và khiến khó dự đoán về chính sách của chính quyền mới tại Mỹ.
5- Bất ổn an ninh tiếp tục ám ảnh toàn châu Âu
 |
Hàng loạt vụ tấn công khủng bố đẫm máu xảy ra tại nhiều quốc gia châu Âu như Đức, Pháp, Bỉ, Thổ Nhĩ Kỳ…, với mức độ tàn bạo gia tăng, đã gây chấn động dư luận, đồng thời cho thấy những lỗ hổng an ninh cũng như sự hợp tác lỏng lẻo giữa các nước trong châu lục. Bên cạnh “bóng ma” khủng bố, cuộc khủng hoảng di cư dai dẳng, những rối ren chính trị sau cuộc đảo chính bất thành ở Thổ Nhĩ Kỳ, cùng với những lo ngại về chính sách của chính quyền mới tại Mỹ... đang đặt Liên minh châu Âu trước những thách thức an ninh được coi là lớn nhất kể từ sau Chiến tranh Thế giới thứ hai.
6- Hiệp định Pa-ri về biến đổi khí hậu chính thức có hiệu lực
 |
Sau khi được gần 70 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó có những nước phát thải nhiều nhất thế giới, như Mỹ, Trung Quốc, Ấn Độ... phê chuẩn, Hiệp định Pa-ri chính thức có hiệu lực từ ngày 4-11, sớm hơn nhiều so với dự kiến. Điều này cho thấy sự nhận thức rõ rệt hơn về hiểm họa mà biến đổi khí hậu gây ra. Điển hình và mới nhất là đợt El Nino kéo dài từ cuối năm 2015 đến đầu năm 2016, gây ra những hiện tượng thời tiết cực đoan như nắng nóng kỷ lục tại Nam Á, cháy rừng tại Đông Nam Á, lũ lụt nghiêm trọng ở Mỹ La-tinh.
7- Bước ngoặt lớn trong cuộc chiến tại Xi-ri
 |
Với sự hỗ trợ của quân đội Nga, sau hơn một năm mở các chiến dịch tấn công, cuối tháng 12, quân Chính phủ Xi-ri đã giành lại kiểm soát gần như hoàn toàn A-lép-pô, thành phố chiến lược lớn thứ 2 của Xi-ri, cũng là thành trì của phe nổi dậy. Diễn biến này đánh dấu bước chuyển quan trọng trong cuộc xung đột kéo dài gần 6 năm qua giữa các lực lượng ủng hộ Chính phủ Xi-ri với các nhóm khủng bố và phe đối lập.
8- Cô-lôm-bi-a đạt thoả thuận hoà bình lịch sử
 |
Sau gần 4 năm đàm phán khó khăn, ngày 26-9, Chính phủ Cô-lôm-bi-a và lực lượng vũ trang Cách mạng Cô-lôm-bi-a (FARC) đã ký kết thoả thuận hoà bình, chấm dứt 52 năm xung đột, mở ra cơ hội cho hòa bình, hòa giải dân tộc ở nước này. Sau khi bị bác bỏ trong cuộc trưng cầu ý dân, thoả thuận sửa đổi giữa hai bên đã được ký kết ngày 24-11 và được Quốc hội Cô-lôm-bi-a chính thức thông qua ngày 1-12. Thỏa thuận được đánh giá là hình mẫu giải quyết các cuộc xung đột ở nhiều quốc gia khác, như Xi-ri, Y-ê-men và Nam Su-đăng... Với những đóng góp cho việc ký văn kiện lịch sử này, Tổng thống Cô-lôm-bi-a J.M.San-tốt đã được trao giải Nô-ben Hoà bình năm 2016.
9- Vi-rút Zika lây lan rộng trên thế giới
 |
Từ đầu năm 2016, vi-rút Zika, tác nhân gây nhiều bệnh hiểm nghèo, đã lây lan mạnh tại hàng chục quốc gia và vùng lãnh thổ ở Mỹ La-tinh và Ca-ri-bê, buộc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) phải ban bố tình trạng khẩn cấp. Tiếp đó, dịch đã lan sang cả Mỹ, Ca-na-đa, một số nước châu Âu và một loạt nước Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Hiện vẫn chưa có vắc-xin phòng ngừa cũng như thuốc điều trị hữu hiệu loại vi-rút này.
10- “Hồ sơ Pa-na-ma" khiến thế giới chấn động
 |
Vụ rò rỉ tài liệu mật khổng lồ nhất từ trước tới nay, với hơn 11 triệu tài liệu được công bố, đã vén màn bí mật về các hoạt động trốn thuế và rửa tiền từ giữa thập niên 1970, liên quan tới hàng trăm nghìn Cty trên toàn cầu. Vụ việc đã gây chấn động cả thế giới, buộc chính quyền và cơ quan chức năng nhiều nước phải vào cuộc điều tra; nhiều quan chức, chính trị gia một số nước phải từ bỏ vũ đài chính trị./.
