Thúc đẩy chấm dứt bế tắc chính trị ở Li-bi

Hội đồng Tổng thống Li-bi được thành lập sau thỏa thuận tháng 12-2015 dưới sự bảo trợ của LHQ, gồm các đại diện của hai Quốc hội đối địch. Hội đồng này đã đề xuất thành lập một chính phủ đoàn kết gồm 18 thành viên, trong đó có 13 bộ trưởng và năm quốc vụ khanh. Sau nhiều lần trì hoãn, Chính phủ đoàn kết dân tộc Li-bi được thành lập nhằm chấm dứt tình trạng một nước hai chính phủ, hai Quốc hội. Nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu của chính phủ mới là phải giải quyết mâu thuẫn giữa các phe phái nhằm tìm điểm đồng thuận để đối phó tình trạng xung đột, bạo lực đang biến Li-bi trở thành một bãi chiến trường. Hiện lực lượng trung thành với chính phủ được quốc tế công nhận ở miền đông Li-bi phải đối phó các tay súng Hồi giáo tại một số khu vực ở thành phố Ben-ga-di, trong nỗ lực kiểm soát cảng biển chiến lược Ma-ri-xa và các địa điểm quan trọng.

Hiện trường một vụ không kích của Mỹ nhằm vào IS ở Li-bi. Ảnh AP

Trong khi đó, lợi dụng tình hình bất ổn ở Li-bi, tổ chức IS tìm cách mở rộng địa bàn hoạt động, đồng thời tiến hành nhiều cuộc tiến công các mỏ dầu ở quốc gia Bắc Phi này. Sau khi chiếm giữ các vùng lãnh thổ rộng lớn ở Xy-ri và I-rắc, IS đã tuyển mộ hàng nghìn tay súng dọc khu vực ven biển Li-bi, nơi IS đã kiểm soát thành phố Xơ-tê và tiến công các cơ sở hạ tầng dầu mỏ tại đây. Chính phủ các nước châu Phi và phương Tây lo ngại, dải đất Xa-hen rộng lớn sẽ là mục tiêu tiếp theo của IS và bất kỳ sự hiện diện nào của IS tại khu vực này có thể được sử dụng làm bàn đạp để tổ chức cực đoan thực hiện các vụ tiến công quy mô lớn hơn ở khu vực. Giám đốc Cơ quan tình báo quân sự của các lực lượng vũ trang Ni-giê đã khẳng định, IS sẽ di chuyển xuống phía nam Li-bi để tránh các cuộc không kích của liên quân do Mỹ đứng đầu và nếu điều này xảy ra, khu vực Xa-hen có thể bị đe dọa. Trải dài từ sa mạc Xa-ha-ra tới khu vực Xa-van-na của Xu-đăng, dải đất khô cằn Xa-hen vốn là địa bàn hoạt động của các phần tử khủng bố An Kê-đa. Chiến dịch can thiệp quân sự tại Ma-li năm 2012 của Pháp chỉ làm phân tán nhưng không đánh bại được lực lượng này. Và việc IS mở rộng chân rết tới đây sẽ là thảm kịch cho khu vực.

Sau chiến dịch can thiệp quân sự của NATO hồi năm 2011, đất nước Li-bi bị tàn phá nặng nề. Quốc gia Bắc Phi này phản đối bất kỳ sự can thiệp nào từ bên ngoài và muốn tự giải quyết vấn đề của mình. Bởi thế, việc giới chức Mỹ và châu Âu đang thúc đẩy các giải pháp quân sự chống IS tại Li-bi, bao gồm tiến hành các chiến dịch không kích, đặt chính phủ Li-bi vào bài toán khó khi phải kiểm soát tình hình, tránh để phương Tây một lần nữa can thiệp thông qua các chiến dịch chống IS. Mới đây, sau khi Mỹ tiến hành không kích một trại huấn luyện của IS ở Xa-bra-tha, cách thủ đô Tơ-ri-pô-li 70 km làm 49 người thiệt mạng, Chính phủ được quốc tế công nhận của Li-bi đã lên án vụ không kích của Mỹ là "vi phạm trắng trợn chủ quyền của nhà nước Li-bi". Lầu năm góc lấy lý do các phần tử khủng bố ở Li-bi bị Mỹ không kích đang lên kế hoạch tiến hành các cuộc tiến công ở bên ngoài nhằm vào các lợi ích của Mỹ và phương Tây. Theo ước tính của Lầu năm góc, có khoảng 5.000 tay súng IS tại Li-bi, phần đông trong số đó đến từ nước láng giềng Tuy-ni-di.

Đặc phái viên LHQ về Li-bi M.Cô-blơ đang xúc tiến các nỗ lực ngoại giao nhằm thành lập một chính phủ đoàn kết ở Li-bi để tiến tới một giải pháp chính trị cho quốc gia Bắc Phi này. Đặc phái viên LHQ cho rằng, hiện không phải là thời điểm thích hợp để không kích IS tại Li-bi và lo ngại các cuộc tiến công sẽ làm suy yếu những nỗ lực thành lập chính phủ đoàn kết dân tộc tại nước này. Ông nhận định, việc gia tăng sức ép quân sự quốc tế lên IS chỉ càng khiến chiến binh nước ngoài đến Li-bi ngày càng nhiều. Và giải pháp duy nhất cho Li-bi hiện nay là phải chấm dứt sự tranh giành quyền lực giữa các phe phái, tiến tới ổn định chính trị để nước này có thể tập trung sức mạnh cho cuộc chiến chống khủng bố.

Theo nhandan.com.vn