Việc khác biệt quan điểm về người Cuốc ở Xi-ri đang khiến cho sự ngờ vực và căng thẳng giữa hai nước đồng minh NATO gia tăng.
Theo
AFP, sau nhiều tháng căng thẳng, Thổ Nhĩ Kỳ đã quyết định tấn công các chiến binh người Cuốc ở Xi-ri - động thái được cho là “đổ dầu vào lửa” với đồng minh của nước này là Mỹ và làm phức tạp hóa nỗ lực tìm kiếm hòa bình cho cuộc nội chiến đã kéo dài gần 5 năm qua tại Xi-ri.
Liên tiếp trong những ngày cuối tuần qua, quân đội Thổ Nhĩ Kỳ đã tấn công vào các vị trí do người Cuốc kiểm soát ở Xi-ri bằng pháo Firtina được triển khai tại khu vực biên giới của nước này với Xi-ri với lý do nhằm đáp trả các cuộc tấn công vào Thổ Nhĩ Kỳ.
Đây là lần đầu tiên Thổ Nhĩ Kỳ xác nhận việc tấn công vào các vị trí của Đảng Liên minh Dân chủ người Cuốc (PYD) ở Xi-ri và lực lượng các đơn vị Tự vệ Nhân dân người Cuốc (YPG) tại Xi-ri.
Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc PYD và YPG là chi nhánh của Đảng Công nhân người Cuốc (PKK) - một tổ chức đã đấu tranh với chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ hơn 30 năm qua nhằm đòi quyền lợi lớn hơn cho người Cuốc thiểu số tại nước này.
An-ca-ra lo ngại rằng các nhóm này đang tìm cách thành lập một khu tự trị của người Cuốc tại cửa ngõ với Thổ Nhĩ Kỳ ở Xi-ri và sự hợp tác giữa PYD và YPG cùng với chính quyền của Tổng thống Át-xát - đồng minh thân cận của Nga và cũng chính là người mà An-ca-ra muốn lật đổ.
Trong khi đó, dù coi PKK là một tổ chức khủng bố nhưng Mỹ lại không “đánh đồng” PYD và YPG cùng với PKK. Không những vậy, PYD và YPG đã trở thành những “đồng minh quan trọng” đối với Oa-sinh-tơn và Mỹ coi họ là lực lượng trên bộ duy nhất có khả năng đương đầu với tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) ở Xi-ri.
 |
| Người Cuốc ở Xi-ri đang là nguyên nhân gây bất đồng giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: AFP |
Sự ngờ vực ngày càng tăng
“Sự bất đồng giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ về PYD và YPG là điều hiển nhiên”, Giám đốc Văn phòng An-ca-ra thuộc Quỹ Mác-xan Đức của Mỹ cho biết.
“Trong khi Mỹ coi PYD và YPG là lực lượng duy nhất ở Xi-ri mà nước này có thể hợp tác để đối phó với IS thì Thổ Nhĩ Kỳ coi PYD và YPG không chỉ là một chi nhánh của PKK mà còn được ủy nhiệm để hợp tác với liên minh Nga - Át-xát”.
Sau khi Thổ Nhĩ Kỳ tấn công người Cuốc ở Xi-ri, Bộ Ngoại giao Mỹ đã nhanh chóng kêu gọi Thổ Nhĩ Kỳ ngừng pháo kích đồng thời cũng thúc giục người Cuốc ở Xi-ri “không tận dụng tình hình rối ren để giành thêm các vùng lãnh thổ mới”.
Đáp lại, các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ đã nói rằng nước này sẽ tiếp tục tấn công các chiến binh người Cuốc ở Xi-ri cho đến khi họ không còn là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia của Thổ Nhĩ Kỳ.
“Thổ Nhĩ Kỳ không phải là một nước có thể ngồi yên và quan sát mọi thứ từ băng ghế dự bị hoặc trên khán đài”, Phó Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ I-a-xin Ác-đô-gan nói với kênh
Kanal 7 TV.
Thủ tướng Ác-mét Đa-vu-tô-lu ngày 13-2 đã có cuộc điện đàm với Phó Tổng thống Mỹ Dôi Bai-đơn, trong đó ông Đa-vu-tô-lu gọi PYD là “mối đe dọa mà chúng ta cần phải dùng mọi biện pháp để chống lại”.
An-ca-ra hiện đang quan ngại về những thành công trên chiến trường trong thời gian gần đây của PYD và đang tìm cách để thiết lập ranh giới sông Ơ-phơ-rát như một “đường ranh đỏ” để ngăn cản họ tiến về phía Tây.
Khác biệt về những ưu tiên tại Xi-ri
Trong một phát biểu được xem là gay gắt nhất, tuần trước Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Rê-xép Tay-íp Éc-đô-gan đã yêu cầu Mỹ phải lựa chọn “Thổ Nhĩ Kỳ hay các nhóm khủng bố PYD và YPG mới là đối tác của mình”. Theo ông Éc-đô-gan, “Đồng minh thì không nói với nhau rằng: “kẻ thù của kẻ thù tôi là bạn tôi”.
Thổ Nhĩ Kỳ hôm 9-2, đã cho triệu Đại sứ Mỹ tại nước này tới để bày tỏ sự không hài lòng trước việc người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ trước đó đã nói rằng, Mỹ không coi Đảng Liên minh Dân chủ người Cuốc (PYD) ở Xi-ri như là một tổ chức khủng bố.
Viết trên tờ
Daily Sabah, phát ngôn viên của ông Éc-đô-gan, I-bra-him Ca-lin đã cáo buộc người Cuốc ở Xi-ri đang tìm cách để mở rộng khu vực tự trị của người Cuốc ở miền Bắc Xi-ri “dưới vỏ bọc chống IS”.
“Nếu Mỹ lựa chọn một tổ chức khủng bố hơn là Thổ Nhĩ Kỳ, không có vấn đề gì, thế cũng được”, I-bra-him Ca-ra-gun - tổng biên tập tờ nhật báo
Junior Safak - ủng hộ ông Éc-đô-gan viết.
“Tuy nhiên chúng tôi sẽ nói: “Mỹ đang tiến hành một cuộc chiến với Thổ Nhĩ Kỳ”.
Trong khi đó, chuyên gia phân tích Xen-gíc Can-đa - người có quan điểm chống Éc-đô-gan - cho rằng, việc chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ coi PYD như những kẻ khủng bố là bất hợp lý bởi kể từ khi đảng này được thành lập năm 2003, họ không hề bị cáo buộc thực hiện một vụ tấn công nào trong lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ.
“Vấn đề bắt nguồn từ nỗi ám ảnh về người Cuốc của An-ca-ra không thể được khắc phục”, ông Xen-gíc Can-đa viết trên tờ
Radikal online. “Những ưu tiên của Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ ở Xi-ri là không giống nhau”./.
Theo VOV
