Quyết định triển khai khoảng 50 lính đặc nhiệm đến miền Bắc Xi-ri cũng đánh dấu lần đầu tiên Mỹ công khai đưa bộ binh vào Xi-ri.
Trong một động thái được đánh giá là bước thay đổi lớn về chính sách can dự của Mỹ tại Xi-ri, ngày 30-10, Tổng thống Mỹ Ba-rắc Ô-ba-ma cho biết, ông đã quyết định gửi hàng chục lính đặc nhiệm Mỹ vào vùng lãnh thổ hiện do lực lượng người Cuốc kiểm soát ở phía Bắc Xi-ri với vai trò cố vấn cho lực lượng đối lập trong cuộc chiến với IS.
Đặc nhiệm Mỹ sẽ đóng vai trò “đào tạo, tư vấn và hỗ trợ”
Theo Roi-tơ, việc triển khai lính đặc nhiệm tới Xi-ri cùng với nỗ lực ngoại giao khi tham dự vào Hội nghị quốc tế mở rộng về Xi-ri (có sự tham dự của hàng chục quốc gia trong đó có cả I-ran) cho thấy có sự thay đổi lớn trong chính sách Xi-ri của Mỹ kể từ khi nước này bắt đầu phát động chiến dịch không kích nhằm tiêu diệt tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) vào tháng 9-2014.
Công bố quyết định này hôm 30-10, Nhà Trắng cho biết, nhóm đặc nhiệm này có khoảng 50 người và có nhiệm vụ “đào tạo, tư vấn và hỗ trợ” cho lực lượng đối lập ở Xi-ri. Tuy nhiên, phát ngôn viên Nhà Trắng Giô E-a-nét từ chối cho biết chi tiết về vai trò của nhóm đặc nhiệm này.
Quyết định của Tổng thống Ô-ba-ma đánh dấu lần đầu tiên Mỹ công khai sự hiện diện quân sự tại Xi-ri kể từ khi nội chiến nhấn chìm quốc gia Trung Đông này. Các chuyên gia cũng cho rằng, việc đưa bộ binh vào Xi-ri sẽ làm tăng nguy cơ thương vong đối với binh sĩ Mỹ, mặc dù các quan chức Mỹ cho đến nay vẫn nhấn mạnh, lực lượng đặc nhiệm vừa được triển khai sẽ không trực tiếp tham gia chiến đấu chống IS tại Xi-ri.
Chính quyền Ô-ba-ma đang chịu áp lực phải nỗ lực hơn trong cuộc chiến chống IS. Đặc biệt là sau khi tổ chức này chiếm được Thành phố Ra-ma-đi ở I-rắc tháng 5 vừa rồi và sau sự thất bại của chương trình đào tạo và trang bị cho lực lượng đối lập ôn hòa ở Xi-ri.
Nhiều nhà phân tích cho rằng, động thái triển khai đặc nhiệm Mỹ đến Xi-ri có thể khiến cuộc nội chiến kéo dài hơn 4 năm qua tại Xi-ri thêm bất ổn khi cả Nga và I-ran được cho là cũng đang tăng cường hỗ trợ quân sự cho chế độ của Tổng thống Ba-sa An Át-xát chống lại lực lượng nổi dậy.
Bản thân Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Các-tơ cũng thừa nhận hôm 30-10 rằng, quyết định gửi lính đặc nhiệm tới Xi-ri sẽ đặt họ vào “con đường nguy hiểm”. Vào tháng trước, một lính đặc nhiệm Mỹ đã thiệt mạng khi cùng với lực lượng người Cuốc ở Xi-ri tham gia vào chiến dịch giải cứu các con tin bị IS giam giữ. Tuy nhiên ông Các-tơ cũng cho biết, không loại trừ khả năng Mỹ sẽ tiếp tục triển khai lính đặc nhiệm tới Xi-ri.
Một số nghị sĩ Quốc hội đã hoan nghênh kế hoạch này của ông Ô-ba-ma, dù các nhà phê bình của Đảng Cộng hòa cho rằng động thái này là quá muộn và không thể thay đổi diễn biến của cuộc chiến hiện nay. Thượng nghị sĩ Giôn Mắc-kên - người từ lâu luôn đả kích chính sách đối ngoại của chính quyền Ô-ba-ma - cho rằng đây là sự “thay đổi miễn cưỡng” và không đủ để giải quyết cuộc xung đột hiện nay.
Theo kế hoạch, lực lượng đặc nhiệm Mỹ sẽ đồn trú tại khu vực do phe đối lập kiểm soát ở miền Bắc Xi-ri và phối hợp hoạt động tiếp vận bằng đường không cho phe đối lập, sau đó cung cấp số hàng viện trợ này cho các lực lượng đối lập đang tiến về Ra-ca - thủ phủ của IS ở miền Bắc Xi-ri, quan chức Mỹ nói với Roi-tơ. Ngoài ra họ cũng có thể phối hợp cung cấp thông tin từ mặt đất để liên quân do Mỹ dẫn đầu tiến hành các cuộc không kích.
 |
| Ngoại trưởng Nga La-vrốp (trái), đặc phái viên về Xi-ri của LHQ Sta-phan đơ Mít-tu-ra và Ngoại trưởng Mỹ Giôn Ke-ry tại cuộc họp báo sau hội nghị về Xi-ri tại Viên, Áo ngày 30-10 vừa qua. Ảnh: AP |
Xi-ri coi động thái này là hành động xâm lược
Phản ứng trước việc Mỹ triển khai đặc nhiệm đến Xi-ri, ngày 31-10, một nghị sĩ Quốc hội Xi-ri nói với AP rằng, đây là một hành động xâm lược bởi nó không được sự đồng ý của Chính phủ Xi-ri.
“Điều gì đã khiến Mỹ nhận ra rằng sau gần 5 năm (cuộc nội chiến Xi-ri bắt đầu từ tháng 3-2011 - PV) họ phải gửi 50 cố vấn quân sự đến Xi-ri?”, ông Sa-ríp Sê-ha-đét - nghị sĩ Quốc hội đặt câu hỏi.
“Khi Mỹ đưa bộ binh vào lãnh thổ Xi-ri mà không có thỏa thuận với Chính phủ Xi-ri - đó sẽ là một hành động can thiệp và xâm lược”, ông Sê-ha-đét cho biết. “Liệu Mỹ có cho phép bộ binh Nga vào đất Mỹ mà không có một thỏa thuận? Tôi nghĩ câu trả lời là không”, ông Sê-ha-đét nói.
Theo ông này, Mỹ đã tiến hành các chiến dịch đặc biệt tại Xi-ri trước đây và sẽ tiếp tục thực hiện thêm nhiều chiến dịch đơn phương khác.
Tổng thống Ô-ba-ma đã tự bước qua “lằn ranh đỏ” của chính mình
Theo AP, ngay cả khi Tổng thống Ba-rắc Ô-ba-ma quyết định đưa quân trở lại I-rắc cũng như tiếp tục duy trì sự hiện diện quân sự của Mỹ ở Áp-ga-nít-xtan, ông Ô-ba-ma vẫn nhấn mạnh không triển khai bộ binh tại Xi-ri. Tuy nhiên giờ đây Tổng thống Mỹ đã vượt qua “lằn ranh đỏ” do mình đặt ra.
Việc quyết định triển khai khoảng 50 lính đặc nhiệm đến miền Bắc Xi-ri cũng đánh dấu lần đầu tiên Mỹ công khai đưa bộ binh vào Xi-ri nhằm mở rộng tầm ảnh hưởng quân sự về mặt địa lý của chính quyền Ô-ba-ma tại Trung Đông.
Nhiều năm qua, Tổng thống Ô-ba-ma đã coi sự hỗn loạn tại Xi-ri là một vấn đề mà ông phải giữ cho quân đội nước này không bị sa lầy vào sau khi được bầu làm Tổng thống. Hơn thế, Oa-sinh-tơn không có đối tác trong chính quyền Xi-ri và cũng không có lựa chọn nào khả dĩ trong số các thủ lĩnh phe đối lập. Thậm chí, cũng không có nổi một lực lượng địa phương nào để Mỹ có thể đào tạo ngắn hạn.
Tuy nhiên, cuộc khủng hoảng tại Xi-ri đã trở nên không thể tránh khỏi đối với ông Ô-ba-ma, đặc biệt là kể từ khi tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo vốn sinh ra từ sự hỗn loạn này đã nhanh chóng lớn mạnh và vượt qua biên giới vào I-rắc.
Động thái đầu tiên của ông Ô-ba-ma là triển khai vài trăm binh sĩ Mỹ tới I-rắc để đào tạo và hỗ trợ các lực lượng I-rắc trong cuộc chiến chống lại Nhà nước Hồi giáo. Việc triển khai quân này đánh dấu sự trở lại I-rắc của quân đội Mỹ sau khi đã rút khỏi nước này vào năm 2011 (theo cam kết trong chiến dịch tranh cử của ông Ô-ba-ma kết thúc cuộc chiến mà ông thừa hưởng từ Tổng thống Ghê-oóc-ghi W.Bút).
Tuy nhiên, trong những năm qua, số lượng binh sĩ Mỹ tại I-rắc đã tăng lên đến khoảng 3.300 người. Bên cạnh đó trong bối cảnh IS ngày càng bành trướng, Mỹ buộc phải tiến hành chiến dịch không kích chống IS ở cả I-rắc và Xi-ri.
Cho đến nay, dù số liệu thống kê cho biết khoảng 12 nghìn phiến quân đã bị tiêu diệt nhưng chiến dịch không kích của Mỹ và đồng minh đã không làm suy yếu một cách đáng kể tổ chức Nhà nước Hồi giáo, không những thế, IS còn được bổ sung lực lượng bằng các tay súng thánh chiến nước ngoài.
Tổng thống Ô-ba-ma hy vọng các cuộc không kích ở Xi-ri sẽ được hỗ trợ bởi một lực lượng mặt đất được Mỹ đào tạo. Tuy nhiên, chương trình đào tạo và hỗ trợ phe đối lập ôn hòa ở Xi-ri đã thất bại thảm hại và Mỹ phải tuyên bố kết thúc chương trình này.
Chính vì vậy, việc quyết định triển khai lính đặc nhiệm tới Xi-ri về cơ bản có thể được xem là sự thay thế nỗ lực đã thất bại ở trên. Ngoài ra quyết định này cũng cho phép ông Ô-ba-ma - người đang chịu nhiều áp lực từ Lầu Năm Góc và các đối tác quốc tế khác trong cuộc chiến chống IS - tìm kiếm những cách thức mới để giải quyết cuộc khủng hoảng đang gây nhiều tranh cãi này.
Nhà Trắng lập luận rằng, Tổng thống đã không phá vỡ cam kết của mình là không đưa quân vào Xi-ri bởi việc triển khai vài chục lính đặc nhiệm chỉ trong phạm vi hẹp về quy mô và phạm vi hoạt động.
Cho đến nay, Nhà Trắng cũng không đưa ra thời gian cụ thể việc các lực lượng Mỹ sẽ ở lại Xi-ri trong bao lâu dù ông Ô-ba-ma trước đó từng tuyên bố chiến dịch chống IS tại Xi-ri và I-rắc có thể kéo dài hơn nhiệm kỳ Tổng thống của ông.
Điều đó có nghĩa là, ông Ô-ba-ma, người đã trải qua 2 cuộc chiến sẽ “dành” cuộc chiến thứ 3 cho người kế nhiệm./.
Theo VOV
