Những bất ổn và chia rẽ này khiến cho việc tìm kiếm hòa bình gặp khó khăn và có thể làm trầm trọng thêm tình hình U-crai-na.
Biểu tình biến thành bạo lực ngay tại Thủ đô Ki-ép
Ngày 31-8, sau cuộc bỏ phiếu tại Quốc hội U-crai-na về dự thảo luật "Sửa đổi Hiến pháp U-crai-na", đụng độ đã nổ ra giữa cảnh sát và người biểu tình. Trong số những người biểu tình người chống lại việc thông qua dự thảo luật này có cả những thành viên của đảng dân tộc cực đoan Svô-bô-đa.
Khi đụng độ nổ ra, một quả lựu đạn đã được ném về phía cảnh sát khiến một sĩ quan thuộc Lực lượng Vệ binh quốc gia U-crai-na thiệt mạng và khoảng 100 người khác bị thương, trong đó có 90 nhân viên an ninh.
Sau khi xảy ra vụ việc, Bộ trưởng Nội vụ U-crai-na Ác-sen A-va-cốp xác nhận hơn 30 đối tượng quá khích đã bị bắt giữ và con số này sẽ còn tăng. Những kẻ quá khích này mặc áo phông in hình biểu trưng của đảng Svô-bô-đa đã ném một số vật gây cháy nổ và chống đối lực lượng cảnh sát.
Đây là diễn biến bạo lực nghiêm trọng nhất tại Ki-ép kể từ cuộc biểu tình tại Mai-đan vào tháng 2-2014. Nó cũng được xem là “giọt nước tràn ly” của những tranh cãi gay gắt trong quá trình cải cách hiến pháp U-crai-na chi phối toàn bộ xã hội U-crai-na trong suốt nhiều tháng qua.
Quá trình cải cách hiến pháp tại U-crai-na vốn gặp rất nhiều khó khăn, chủ yếu là do những mâu thuẫn trong nội bộ nước này. Nhiều ý kiến cho rằng, cuộc chiến ở miền Đông không phải là một nền tảng quan trọng nhất để thực hiện sự thay đổi cơ bản hiến pháp. Bên cạnh đó, xã hội U-crai-na được cho là rất cảnh giác với bất kỳ sự thay đổi mới nào có thể làm trầm trọng thêm tình hình đất nước.
 |
| Biểu tình biến thành bạo lực bên ngoài tòa nhà Quốc hội U-crai-na ngày 31-8. Ảnh: AP |
Trên thực tế, việc cải cách hiến pháp cũng không nhận được đồng thuận ngay trong nội bộ giới tinh hoa chính trị tại nước này. Có rất nhiều quan điểm trái chiều, thậm chí là bác bỏ hoàn toàn ý tưởng về cải cách hiến pháp nhằm trao quy chế đặc biệt cho các tỉnh miền Đông - hiện nằm ngoài tầm kiểm soát của Ki-ép - theo đề xuất của Tổng thống Pê-trô Pô-rô-sen-cô.
Theo các nhà quan sát, để chuẩn bị cho cuộc bầu cử địa phương dự kiến diễn ra vào tháng 10 tới đây, các chính trị gia và các lực lượng chính trị đối lập tại U-crai-na đang cố gắng khai thác các cuộc tranh luận về cải cách vì mục đích riêng của họ. Điều đó, cho thấy sẽ khó có sự ổn định và hòa hợp nào vào thời điểm này.
Sự thiếu đồng thuận về cải cách trong giới tinh hoa chính trị của U-crai-na cũng được cho là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến vụ việc ngày 31-8 vừa qua.
Trong thông điệp gửi tới người dân, ông Pô-rô-sen-cô tuyên bố các vụ bạo lực ở Ki-ép là hành động chống U-crai-na và những kẻ đứng sau vụ việc này sẽ bị trừng phạt nghiêm khắc mà không có ngoại lệ. Tổng thống cũng khẳng định, nếu Quốc hội không thông qua dự thảo, tuân theo các cam kết của thỏa thuận hòa bình Min-xcơ, U-crai-na sẽ mất sự hỗ trợ của phương Tây.
“Điều gì sẽ xảy ra nếu Quốc hội không bỏ phiếu thay đổi hiến pháp? Số phận của liên minh quốc tế ủng hộ U-crai-na sẽ bị hủy hoại nghiêm trọng. Khả năng U-crai-na có thể đối mặt với các biện pháp trừng phạt kinh tế có thể không rõ ràng, nhưng viễn cảnh chúng ta sẽ phải đối mặt với khó khăn khi không có sự ủng hộ là thực sự”, ông Pô-rô-sen-cô nói.
Chia rẽ ngày càng sâu sắc hơn trong xã hội U-crai-na
Theo các nhà phân tích, thực tế tại U-crai-na hiện nay cho thấy tình hình tại nước này phức tạp bởi 2 lý do chứ không chỉ là sự thiếu gắn kết như đã nhắc đến ở trên.
Đầu tiên, đó là việc thiếu một kết quả cụ thể từ thỏa thuận Min-xcơ, đặc biệt liên quan đến việc rút các loại vũ khí hạng nặng và đề xuất ngừng bắn. Thứ hai là sự lạc quan trong xã hội U-crai-na đã giảm đi rất nhiều sau những nỗ lực trong những năm gần đây của châu Âu nhằm giải quyết vấn đề bằng cách gây áp lực lên một phía và chú trọng vào những điều dễ thực hiện nhất trong khi lờ đi những vấn đề thiết thân nhất đối với U-crai-na.
Hệ quả của những điều trên khiến chính quyền Ki-ép hiện nay dường như đang kẹt giữa hai đám cháy. Một mặt, nhà chức trách U-crai-na không thể bỏ qua các ý kiến và nhu cầu của các đối tác châu Âu của mình; mặt khác, họ cũng không thể bỏ qua tâm trạng, suy nghĩ phổ biến trong xã hội U-crai-na hiện nay.
Các chuyên gia nhận định, vụ bạo loạn vừa qua tại U-crai-na đang báo trước những bất ổn sắp tới, cho thấy xã hội U-crai-na đang bị chia rẽ nghiêm trọng.
Hiện không ai dám chắc vụ việc xảy ra ngày 31-8 vừa qua có châm ngòi cho các cuộc biểu tình rộng lớn hơn hay không. Cũng không ai dám chắc vụ việc này sẽ được kiểm soát nhằm ngăn ngừa tình hình diễn biến theo chiều hướng xấu hơn, dẫn đến sự chia rẽ trong nội bộ chính quyền U-crai-na.
Sự kiện diễn ra tại Mai-đan tháng 2-2014 dường như vẫn còn rất mới mẻ trong tâm trí công chúng. Cùng với đó là những diễn biến tại Đôn-bát hiện nay sẽ buộc chính quyền Ki-ép phải có những hành động thận trọng hơn.
Các nhà phân tích cho rằng, cần phải có thêm các nỗ lực để giải tỏa căng thẳng xã hội một cách kịp thời và ngăn chặn những sự cố tương tự như vụ việc ngày 31-8 vừa qua xảy ra trong tương lai. Nếu không hậu quả của những vụ việc đó có thể khiến một số nhân vật biến mất khỏi chính trường U-crai-na./.
Theo VOV
