Cuộc nội chiến Xi-ri ngày càng khiến bất đồng của các nước thể hiện rõ hơn tại cuộc họp Đại hội đồng LHQ đang diễn ra tại Niu-oóc (Mỹ).
Cả Tổng thống Nga Vla-đi-mia Pu-chin và Tổng thống Mỹ Ba-rắc Ô-ba-ma đều tận dụng tuần lễ họp của Đại hội đồng LHQ để thúc đẩy nỗ lực chống IS nhưng với cách tiếp cận hoàn toàn khác nhau.
Khi các nhà lãnh đạo thế giới đang có cuộc họp Đại hội đồng LHQ tại Niu-oóc trong tuần này cũng đánh dấu 1 năm kể từ khi Tổng thống Mỹ Ba-rắc Ô-ba-ma tuyên bố thành lập một liên minh quốc tế nhằm đối phó IS. Bất chấp tốn kém hàng tỷ đôla Mỹ và hàng nghìn cuộc không kích nhưng chiến dịch này dường như có ít tác động.
IS tiếp tục mở rộng hoạt động sang các nước khác như Li-bi, bán đảo Xi-nai của Ai Cập và Áp-ga-ni-xtan. Trong bối cảnh này, Nga bắt đầu gia tăng can dự sâu hơn với việc tăng cường hiện diện quân sự tại Xi-ri, phát động một liên minh mới chống IS.
Với sự hậu thuẫn quan trọng của Chính phủ Xi-ri cùng với I-ran, liên minh của Nga dường như được củng cố hơn với việc I-rắc hôm 27-9 xác nhận chia sẻ thông tin tình báo trong cuộc chiến chống IS. Tuy nhiên đường lối hoạt động của liên minh này đang đi khác hướng so với liên quân quốc tế bao gồm các nước A-rập và phương Tây do Mỹ dẫn đầu chống IS thành lập cách đây 1 năm.
 |
| Thành phố A-lép-pô tan hoang sau 4 năm nội chiến ở Xi-ri. Ảnh: Roi-tơ |
Các nước phương Tây cho rằng, quân đội của ông Át-xát phải chịu trách nhiệm cho phần lớn số dân thường thiệt mạng trong 4 năm nội chiến qua và kêu gọi thành lập một Chính phủ chuyển giao tại Xi-ri với sự ra đi của Tổng thống Át-xát.
Tổng thống Pháp Phrăng-xoa Ô-lăng hôm 27-9 ủng hộ sự can dự của I-ran vào cuộc nội chiến Xi-ri nhưng khẳng định ông Át-xát không thể là một phần trong tiến trình chính trị này: “Một giải pháp chính trị được cho là phải có sự hợp tác của tất cả các bên liên quan. Tôi xin nhấn mạnh rằng, tất cả các bên liên quan. Pháp đang đối thoại với tất cả các bên, nhưng Pháp cho rằng tương lai của Xi-ri không thể có sự hiện diện của ông Át-xát”.
Trong khi đó, Tổng thống I-ran Rô-ha-ni lại cho rằng, các nước cần phải chấp nhận việc Tổng thống Át-xát tiếp tục nắm quyền. Mục đích chính hiện nay đó là chống khủng bố tại Xi-ri, thông qua việc tăng cường cho Chính phủ của Tổng thống Át-xát. Phát biểu trước cuộc gặp Nga - Mỹ hôm qua, Tổng thống Pu-chin cũng chỉ trích sự hỗ trợ quân sự của Mỹ đối với nhóm đối lập Xi-ri, cho rằng điều này vô ích và bất hợp pháp.
Tổng thống Pu-chin nói: “Có một quân đội hợp pháp duy nhất tại Xi-ri đó là quân đội của Tổng thống Xi-ri. Tổng thống Át-xát đang phải đối mặt với các chỉ trích, nhưng thực tế quân đội Át-xát đang đối phó chống các tổ chức khủng bố”.
Tổng thống Nga và Mỹ hôm qua đều có bài phát biểu trước cuộc họp Đại hội đồng LHQ và sẽ có cuộc gặp trực tiếp sau đó. Quốc tế tiếp tục kêu gọi sự đồng thuận giữa Mỹ và Nga trong cuộc chiến chống IS.
Tổng Thư ký NATO Giêm Stôn-ten-béc cho rằng, hợp tác Nga và Mỹ là điều cần thiết để tránh đối đầu tại Xi-ri: “Cần có sự hợp tác giữa Nga và Mỹ - người đang dẫn đầu liên minh quốc tế chống IS. Tôi hoan nghênh các cuộc tiếp xúc giữa Nga và Mỹ để giải quyết các thách thức tại Xi-ri. Tôi cũng hối thúc Nga có vai trò tích cực và xây dựng trong cuộc chiến chống IS. Tuy nhiên, ủng hộ Tổng thống Át-xát không phải là một sự đóng góp tích cực để tìm ra một giải pháp cho Xi-ri”.
Một giải pháp chính trị cho cuộc khủng hoảng Xi-ri là điều mà Nga và Mỹ đều ủng hộ. Tuy nhiên, việc lựa chọn thành phần cho Chính phủ mới luôn vấp phải bế tắc do sự bất đồng trong lợi ích chiến lược giữa các cường quốc liên quan.
Một dấu hiệu cho thấy các bên có thể “tìm ra điểm chung” cho cuộc chiến này khi Thủ tướng Anh Đa-vít Ca-mơ-rôn hôm 27-9 cho rằng, Tổng thống Át-xát không thể là một phần cho tương lai của Xi-ri, nhưng ông Át-xát không nhất thiết phải ra đi ngay lập tức. Trong khi đó, I-ran cũng để mở khả năng có vai trò của lực lượng đối lập trong tương lai của Xi-ri./.
Theo VOV
