* Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đóng góp quan trọng vào các nội dung thảo luận tại Hội nghị
* Hội kiến với nguyên thủ các nước
Ngày 27-4, Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 26 đã diễn ra tại Cu-a-la Lăm-pua và Lang-ca-uy, Ma-lai-xi-a với sự tham dự của lãnh đạo 10 nước thành viên ASEAN. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng dẫn đầu Đoàn Việt Nam tham dự hội nghị.
Tại hội nghị, với chủ đề năm 2015 "Người dân của chúng ta, Cộng đồng của chúng ta, Tầm nhìn của chúng ta”, lãnh đạo các nước đã tập trung trao đổi về các nội dung quan trọng liên quan tới hình thành Cộng đồng ASEAN 2015; xây dựng Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau 2015; cải tiến tổ chức bộ máy và lề lối làm việc của ASEAN; quan hệ đối ngoại của Hiệp hội; vai trò trung tâm của ASEAN; các thách thức đối với ASEAN và hướng xử lý; trao đổi về tình hình khu vực và quốc tế.
 |
| Toàn cảnh Lễ khai mạc. Ảnh: TTXVN |
Bảo đảm hình thành Cộng đồng ASEAN đúng thời hạn
Về xây dựng Cộng đồng ASEAN 2015, lãnh đạo các nước nhấn mạnh ý nghĩa của việc hình thành Cộng đồng ASEAN cuối năm 2015, hoan nghênh kết quả hoàn thành hơn 93% các dòng hành động trong Lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN 2015, nhấn mạnh các nước cần tiếp tục triển khai ở cả cấp quốc gia và khu vực, để hoàn thành các mục tiêu còn lại trên cả ba trụ cột, bảo đảm hình thành Cộng đồng ASEAN đúng thời hạn; cũng như Kế hoạch tổng thể về Kết nối ASEAN và Chương trình công tác Sáng kiến hội nhập khu vực (IAI) nhằm thu hẹp khoảng cách phát triển.
Về xây dựng Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau 2015, các lãnh đạo cho rằng cần xác định rõ mục tiêu và định hướng phát triển của Hiệp hội 10 năm tới, kế thừa và phát huy các thành quả mà ASEAN đã đạt được, thúc đẩy liên kết ASEAN sâu rộng hơn, có tính khả thi và hướng tới người dân. Các Lãnh đạo yêu cầu Nhóm Đặc trách cao cấp (HLTF) về xây dựng Tầm nhìn cần nỗ lực bảo đảm tiến độ, sớm hoàn thành Dự thảo để trình lãnh đạo cấp cao xem xét, thông qua tại Hội nghị Cấp cao ASEAN 27 vào tháng 11 tới.
Các lãnh đạo cũng trao đổi các biện pháp cải tiến tổ chức bộ máy và lề lối làm việc, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động nhằm hỗ trợ xây dựng cộng đồng. Theo đó, các lãnh đạo nhất trí với đề nghị của CHDCND Lào sẽ họp 2 Hội nghị Cấp cao 28 và 29 kế tiếp nhau vào cuối năm 2016, xem đó là cách tổ chức tạm thời trước khi có quyết định cuối cùng về số lượng các cuộc họp Cấp cao ASEAN hằng năm.
Các lãnh đạo nhất trí các hoạt động hợp tác của ASEAN cần chú trọng hướng tới người dân, vì lợi ích thiết thực của người dân khu vực. Theo hướng đó, các lãnh đạo đã thông qua Tuyên bố Cu-a-la Lăm-pua về ASEAN lấy người dân làm trung tâm, làm cơ sở thúc đẩy sự tham gia của người dân vào tiến trình xây dựng cộng đồng. Nhân dịp Hội nghị Cấp cao ASEAN 26, các lãnh đạo đã có các cuộc gặp với đại diện Đại hội đồng liên Nghị viện ASEAN (AIPA), Hội đồng Tư vấn Kinh doanh ASEAN (ABAC), Đại diện các tổ chức nhân dân, xã hội (CSO) và Đại diện Thanh niên ASEAN để lắng nghe ý kiến của đại diện các tầng lớp nhân dân, trao đổi việc tăng cường phối hợp, phục vụ xây dựng cộng đồng hướng tới người dân thời gian tới.
Về quan hệ đối ngoại, các lãnh đạo nhấn mạnh ASEAN cần tiếp tục nỗ lực tăng cường đoàn kết, thống nhất và vai trò trung tâm; phát huy và nâng cao hiệu quả của các khuôn khổ và cơ chế hiện có do ASEAN giữ vai trò chủ đạo; chủ động và đóng góp tích cực cho hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển của khu vực, cũng như ứng phó hiệu quả với các thách thức lớn ở khu vực, kể cả an ninh truyền thống và phi truyền thống.
 |
| Các Trưởng đoàn chụp ảnh chung. Ảnh: TTXVN |
Tôn trọng luật pháp quốc tế phải là cơ sở của các quy định về can dự và các hoạt động ở Biển Đông
Trao đổi về tình hình quốc tế và khu vực, các lãnh đạo đã bày tỏ quan ngại sâu sắc về các diễn biến phức tạp hiện nay ở Biển Đông, nhấn mạnh tầm quan trọng của bảo đảm hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải và hàng không và các nguyên tắc mà ASEAN đã thống nhất về Biển Đông. Đáng chú ý, trong phát biểu tại Lễ khai mạc hội nghị, Thủ tướng Ma-lai-xi-a, Na-díp Tun Ra-dắc (Najib Tun Razak) đã nhấn mạnh trong khi tiếp tục thúc đẩy quan hệ hợp tác với các nước ngoài khu vực, ASEAN cần phải xử lý các bất đồng một cách hòa bình, kể cả việc giải quyết các tuyên bố chủ quyền biển chồng lấn, mà không làm căng thẳng thêm tình hình. Thủ tướng Na-díp cho rằng, những diễn biến gần đây đã gây lo ngại về Biển Đông, và do tầm quan trọng của các tuyến đường biển đối với thương mại quốc tế, điều tất yếu là mọi diễn biến xảy ra ở Biển Đông sẽ thu hút sự chú ý. ASEAN cần phải tích cực, chủ động giải quyết những diễn biến này với tinh thần xây dựng. Thủ tướng Na-díp nhấn mạnh tôn trọng luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS) phải là cơ sở của các quy định về can dự và các hoạt động ở Biển Đông. Là Chủ tịch ASEAN, Ma-lai-xi-a hy vọng ASEAN sẽ đạt tiến triển trong nỗ lực sớm hoàn tất Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).
Kết thúc hội nghị, các lãnh đạo đã thông qua 3 Tuyên bố: Tuyên bố Cu-a-la Lăm-pua về ASEAN lấy người dân làm trung tâm; Tuyên bố Lang-ca-uy về Phong trào ôn hòa Toàn cầu; và Tuyên bố Cu-a-la Lăm-pua về thể chế hóa khả năng tự cường của ASEAN, các cộng đồng và người dân đối với thảm họa và biến đổi khí hậu.
Kết hợp hài hòa lợi ích quốc gia với lợi ích chung ASEAN
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã tích cực tham gia và đóng góp quan trọng cho các nội dung thảo luận tại hội nghị. Phát biểu tại Phiên họp Toàn thể, Thủ tướng cho rằng việc hình thành Cộng đồng ASEAN vào cuối năm 2015 là dấu mốc lịch sử của tiến trình liên kết ASEAN và là kết quả của những nỗ lực hợp tác không ngừng của các nước thành viên trong gần 5 thập kỷ qua, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển của ASEAN. Thủ tướng cho rằng, ASEAN đã hoàn thành phần lớn các công việc, số lượng còn lại không lớn nhưng tương đối phức tạp, mang tính hội nhập cao trong khi thời gian còn lại không nhiều, do đó các quốc gia thành viên cần đề cao tinh thần trách nhiệm; kết hợp hài hòa lợi ích quốc gia với lợi ích chung ASEAN; tăng cường đoàn kết, thống nhất nội khối vì mục tiêu của ASEAN. Thủ tướng khẳng định Việt Nam đã nỗ lực và đạt kết quả tích cực trong thực hiện Lộ trình xây dựng Cộng đồng, trong đó có các hoạt động mà Việt Nam đã chủ trì thực hiện; đồng thời chủ động điều chỉnh các quy định trong nước để thực hiện tốt các cam kết trong ASEAN.
Thủ tướng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau 2015 đối với sự phát triển của Hiệp hội và nêu những định hướng chiến lược cho việc xây dựng Tầm nhìn, theo đó, Tầm nhìn cần tuân thủ các nguyên tắc cơ bản của Hiệp hội ASEAN; kế thừa, phát huy những thành tựu và các kết quả thực hiện Lộ trình cộng đồng ASEAN 2009-2015; làm cho liên kết ASEAN phát triển cao hơn, sâu rộng hơn; cần đề ra các biện pháp tăng cường đoàn kết, thống nhất và nêu cao vai trò trung tâm của ASEAN, nhất là trong việc duy trì hòa bình, an ninh và phát triển ở khu vực và bảo đảm cho ASEAN phát huy vai trò dẫn dắt trong xử lý các vấn đề khu vực và luôn giữ vai trò chủ đạo trong cấu trúc khu vực đang định hình; Hướng tới người dân và tạo điều kiện để người dân trở thành chủ thể của tiến trình xây dựng cộng đồng. Thủ tướng nhấn mạnh ASEAN cần tiếp tục thúc đẩy quan hệ đối ngoại, đồng thời tăng cường vai trò trung tâm của Hiệp hội, thúc đẩy đối thoại và hợp tác để ứng phó hiệu quả với các thách thức kinh tế và an ninh, kể cả an ninh phi truyền thống.
Cũng tại Phiên toàn thể, Thủ tướng Chính phủ đã hoan nghênh phát biểu của Thủ tướng Ma-lai-xi-a với tư cách Chủ tịch ASEAN tại Phiên khai mạc, chia sẻ các ý kiến, bày tỏ lo ngại về những hoạt động tồn tại, bồi đắp quy mô lớn ở Biển Đông, cũng như những hệ lụy của chúng; đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ các nguyên tắc tự kiềm chế, không làm phức tạp thêm tình hình, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS), thực hiện nghiêm túc, đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và sớm thông qua COC.
Thúc đẩy hợp tác với Ma-lai-xi-a và Phi-líp-pin
Bên lề hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã có các cuộc tiếp xúc song phương với Thủ tướng nước chủ nhà Ma-lai-xi-a, Na-díp Tun Ra-dắc và Tổng thống Phi-líp-pin, Ben-ních-nô S.A-ki-nô III (Benigno S.Aquino III).
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng khẳng định, Việt Nam luôn dành ưu tiên cao cho hợp tác thương mại gạo với Ma-lai-xi-a, đề nghị hai bên xem xét ký riêng Bản ghi nhớ (MOU) về thương mại gạo cấp chính phủ nhằm tạo khung pháp lý, đưa hoạt động này đi vào ổn định. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng đánh giá cao sự hợp tác, hữu nghị của Chính phủ Ma-lai-xi-a trên một số vấn đề liên quan đến ngư dân và công tác bảo hộ công dân.
Thủ tướng Ma-lai-xi-a, Na-díp Tun Ra-dắc khẳng định Ma-lai-xi-a sẽ cùng thúc đẩy hợp tác trên các lĩnh vực; sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động Việt Nam đang làm việc tại Ma-lai-xi-a, đặc biệt là trong tiếp cận với các công việc có tay nghề và thu nhập ổn định; nhất trí hai bên sớm ký kết Bản ghi nhớ (MOU) về tuyển dụng lao động Việt Nam sang việc tại Ma-lai-xi-a trong năm 2015.
Tại cuộc gặp giữa Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng và Tổng thống Phi-líp-pin Ben-ních-nô S.A-ki-nô III, hai nhà lãnh đạo nhất trí nâng cao hiệu quả của các cơ chế hợp tác đã được thiết lập, phối hợp chặt chẽ tổ chức các hoạt động thiết thực kỷ niệm 40 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Phi-líp-pin (12-7-1976 – 12-7-2016), tạo điều kiện hơn nữa cho cộng đồng doanh nghiệp hai nước giao thương và đầu tư. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Tổng thống A-ki-nô đã trao đổi về các biện pháp cụ thể để mở rộng giải quyết các vấn đề về ngư dân, hợp tác nông nghiệp và thương mại gạo, hợp tác biển, an ninh thông tin, đấu tranh phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia.
Đối với các vấn đề khu vực và quốc tế, các nhà lãnh đạo chia sẻ ý kiến về những diễn biến phức tạp trên Biển Đông, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định, tin cậy lẫn nhau, hợp tác thúc đẩy an toàn và an ninh hàng hải, hàng không, bảo đảm giải quyết hòa bình các tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông, phù hợp với luật pháp quốc tế trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS); thực hiện nghiêm túc và đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), không có những hành động làm gia tăng căng thẳng, sớm xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).
Nghiên cứu để hợp tác đánh bắt chung giữa Việt Nam và Thái Lan
Cùng ngày, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã có cuộc hội kiến Thủ tướng Thái Lan Pray-út Chan ô-cha (Prayuth Chan-ocha).
Hai Thủ tướng nhất trí đẩy mạnh hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư; kết nối du lịch, giao thông vận tải, cả đường bộ, đường hàng không và đường biển. Hai bên đã thảo luận các biện pháp để thúc đẩy kim ngạch thương mại lên 15 tỷ USD trước thời hạn 2020. Theo đó, hai bên cần có các biện pháp tháo gỡ vướng mắc để đẩy mạnh giao thương hàng hóa, nhất là các loại hàng hóa hai nước có thế mạnh; tìm kiếm các biện pháp mới như thanh toán bằng tiền nội tệ mỗi nước; hợp tác trong lĩnh vực sản xuất và xuất khẩu gạo, cao su, hồ tiêu. Thủ tướng Pray-út Chan ô-cha cho biết sẵn sàng tạo điều kiện để Việt Nam mở chi nhánh ngân hàng tại Thái Lan.
Trước đề nghị của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng về việc cần giải quyết một cách hữu nghị, nhân đạo những trường hợp tàu thuyền, ngư dân hai bên vi phạm vùng biển đánh bắt, Thủ tướng Pray-út Chan ô-cha nhất trí hai bên hợp tác chặt chẽ trong lĩnh vực này, đồng thời nghiên cứu để hợp tác đánh bắt chung giữa hai nước, hoặc giữa hai nước với một nước thứ ba.
Về hợp tác lao động, Thủ tướng Thái Lan cam kết sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động Việt Nam lao động tại Thái Lan, đồng thời hai bên sớm ký Thỏa thuận hợp tác về lao động.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đánh giá cao Thái Lan trong vai trò là nước điều phối ASEAN - Trung Quốc đã có những đóng góp tích cực trong việc thúc đẩy trao đổi giữa hai bên về vấn đề Biển Đông, mong muốn Thái Lan tiếp tục duy trì vai trò điều phối của mình để thúc đẩy các bên thực hiện nghiêm chỉnh Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), sớm đàm phán tiến tới Bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC). Hai Thủ tướng nhất trí sớm tiến hành họp Nội các chung. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng cảm ơn và nhận lời mời của Thủ tướng Pray-út Chan ô-cha thăm chính thức Thái Lan và đồng chủ trì họp Nội các chung giữa hai nước.
Tối cùng ngày, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Đoàn đại biểu Việt Nam rời Lang-ca-uy, kết thúc tốt đẹp chuyến tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 26 tại Ma-lai-xi-a.
Theo qdnd.vn
