Chính phủ Cu-ba đã chính thức thông báo lộ trình hợp nhất hai đồng tiền đang lưu hành song song từ gần hai thập kỷ qua. Được coi là một trong những rào cản lớn nhất đối với sự phát triển của đất nước, hệ thống "tiền tệ kép" ra đời từ năm 1994 khi Chính phủ Cu-ba đưa vào lưu hành đồng pê-xô chuyển đổi (CUC) có giá trị tương đương với đồng USD trong bối cảnh đất nước lúc đó rơi vào cuộc khủng hoảng kinh tế trầm trọng sau sự tan rã của Liên Xô và phe xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu.
Ban đầu, sự ra đời của hệ thống 2 tiền tệ này được kỳ vọng sẽ giúp bảo vệ hệ thống tài chính của Cu-ba trước bất kỳ tác động bất thường nào từ bên ngoài, sau khi nước này mở cửa nền kinh tế cho du lịch và đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, đồng CUC không chỉ "song hành" mà đã từng bước "lấn át" vai trò và làm suy yếu đồng pê-xô nội tệ (CUP), loại tiền mà phần lớn người dân Cu-ba nhận lương và các khoản trợ cấp từ ngân sách nhà nước, cũng như sử dụng để mua các nhu yếu phẩm cần thiết được nhà nước phân phối. Hiện nay, 1 CUC trên thị trường có giá trị tương đương với 25 CUP, trong khi mức lương trung bình của người dân Cu-ba vào khoảng 500 CUP/tháng.
 |
| Người dân Cu-ba xếp hàng vào Ngân hàng Metropolitan ở La Ha-ba-na tìm hiểu thông tin vay tiền. Ảnh: Internet |
Sự tồn tại song song của hai đồng tiền này đã tạo ra sự chênh lệch giàu nghèo giữa đại bộ phận người dân Cu-ba với một số ít người được tiếp cận với đồng CUC - vốn chỉ được sử dụng trong ngành du lịch và các giao dịch ngoại thương. Điều này dẫn đến một nghịch lý là nhiều kỹ sư, bác sĩ ở Cu-ba phải hưởng mức thu nhập thấp hơn nhiều so với những người lao động phổ thông nhưng thường xuyên phục vụ khách du lịch. Việc lưu hành hai đồng tiền trong nhiều năm cũng cản trở sự phát triển của nền kinh tế, đồng thời tạo ra sự mất cân đối, bởi vì tại Cu-ba ngày càng có ít loại hàng hóa mua được bằng đồng CUP, trong khi số lượng được định giá bằng đồng CUC ngày càng nhiều với giá không phù hợp với túi tiền của phần lớn người dân.
"Tình trạng sử dụng song song 2 đồng tiền tệ đã gây ra một trong những khó khăn lớn nhất đối với tiến trình phát triển của quốc gia", Chủ tịch Cu-ba Ra-un Ca-xtơ-rô cho biết. Việc thống nhất tiền tệ sẽ giúp giảm bớt tình trạng bất bình đẳng trong thu nhập cũng như tạo thuận lợi hơn cho đời sống người dân Cu-ba. "Các vấn đề kinh tế trong điều kiện 2 đồng tiền tệ đã gây ra những rào cản rất lớn trong cuộc sống hằng ngày của chúng tôi. Việc chính phủ thống nhất một đồng nội tệ là một động thái tích cực, rất đáng khích lệ. Cu-ba rất cần những cải cách như vậy", tờ Granma dẫn lời một người dân Cu-ba phát biểu về chính sách lưu hành tiền tệ mới của chính phủ.
Tuy nhiên, theo đánh giá của giới phân tích, quyết định xóa bỏ sự lưu hành song song hai đồng tiền là "cần thiết" và "tích cực" song cũng có thể sẽ gây ra tình trạng lạm phát mạnh đối với nền kinh tế. Giêm-mi Xắc-líc-ki - Giám đốc Viện Nghiên cứu về Cu-ba thuộc Trường Đại học Miami - bày tỏ sự lo ngại về khả năng của Chính phủ Cu-ba trong việc kiểm soát giá cả và những đối tượng bị ảnh hưởng đầu tiên chính là người dân.
Chuyên gia kinh tế Gioóc-giơ Đu-a-ni thuộc Trường Đại học Quốc tế Florida cũng đánh giá tình trạng lưu hành kéo dài hai đồng tiền đã không còn đem lại hiệu quả và giờ là thời điểm buộc Chính phủ Cu-ba phải thay đổi nếu muốn vực dậy nền kinh tế. Cho dù thời gian đầu biện pháp này có thể gây ra một loạt bất ổn và thiếu hụt nhưng dần dần sẽ là động lực giúp điều chỉnh tình trạng tài chính của đất nước.
Trong khi đó, chuyên gia phân tích Ri-chác Phên-bớc của Trường Đại học California cho rằng, việc tạo ra một đồng tiền duy nhất sẽ giúp Cu-ba cải thiện một cách đáng kể môi trường kinh doanh, tạo động lực đối với các hoạt động xuất khẩu. Ngoài ra, một đồng tiền hợp nhất cũng sẽ đem lại lợi ích cho người tiêu dùng Cu-ba và khách du lịch nước ngoài bởi vì họ sẽ được tiếp cận với các mặt hàng với giá cả hợp lý hơn so với hiện nay. Chuyên gia này nhấn mạnh sức tiêu thụ của người dân Cu-ba bằng tiền CUP chắc chắn sẽ tăng mạnh một khi đồng tiền duy nhất đi vào hoạt động ổn định.
Có thể thấy việc hợp nhất tiền tệ và tỷ giá không hẳn là một biện pháp có thể giải quyết được tất cả các vấn đề của nền kinh tế Cu-ba nhưng nó là một tín hiệu mạnh mẽ để chứng minh với cộng đồng quốc tế rằng, Cu-ba đang thực sự quyết tâm tìm kiếm một nền kinh tế cởi mở hơn./.
Theo: qdnd.vn
